Home 07/08-2017
Filosofie Magazine - Juli 2017

07/08-2017

Dit nummer gaat over lust for life. Alleen al het besef van vergankelijkheid zorgt ervoor dat we bewuster leven. Carpe diem is geen motto voor oppervlakkige mensen, maar het is juist een oproep om alles ten volle te ervaren. Met interviews van onder andere een advocaat die als dier heeft geleefd en kenner van het kwade, Bettina Stangneth. 
Cover afbeelding voor 07/08-2017
Reis om de ervaring
Reis om de ervaring
Essay
Voor leden

Reis om de ervaring

Waarom trok Sjoerd de Jong in een luxe huurauto naar de canyons en de rode rotsen? Over ervaringshonger in een tijd zonder grote verhalen. Een tegenvaller was het wel een beetje, na maanden zwerven door de snikhete woestijn van Arizona, dorstig en soms dagen met alleen wat bessen te eten,… Read More

Lees meer
Nietzsche leert ons de kunst van de ernstige vrolijkheid
Nietzsche leert ons de kunst van de ernstige vrolijkheid
Hoofdartikel
Voor leden

Nietzsche leert ons de kunst van de ernstige vrolijkheid

‘Als alles is verloren, blijkt opeens van alles mogelijk.’ Leon Heuts omarmt de lichtheid van het bestaan. Toen een goede vriend van me onlangs vertelde dat hij ging trouwen, hadden we een discussie over of de huwelijksbelofte nou een vorm van Carpe diem of Amor fati is. Uiteraard nadat we… Read More

Lees meer
Bert Keizer: Big Data, een onwelkome gast op het toneel van de democratie
Bert Keizer: Big Data, een onwelkome gast op het toneel van de democratie
Mens en techniek
Voor leden

Bert Keizer: Big Data, een onwelkome gast op het toneel van de democratie

In The New York Review van 20 april j.l. las ik een artikel over de schaduwkant van Daniel Kahnemans werk. Kahneman is de schrijver van Thinking, Fast and Slow (2011), waarin hij aantoont dat ons denken uit twee systemen bestaat (grofweg): één snel dat, bij wijze van spreken, via het… Read More

Lees meer
Deze ‘filosoof van het kwade’ vertelt waarom denken gevaarlijk is
Deze ‘filosoof van het kwade’ vertelt waarom denken gevaarlijk is
Interview
Voor leden

Deze ‘filosoof van het kwade’ vertelt waarom denken gevaarlijk is

‘Dit zijn geen tijden om Hegel te lezen, we moeten Mein Kampf lezen.’ Aldus Bettina Stangneth, de denker van ‘het kwade, de leugen en het afstotelijke’.

Lees meer
Deze filosoof leefde jaren als beest en leerde iets wezenlijks over de mens
Deze filosoof leefde jaren als beest en leerde iets wezenlijks over de mens
Interview
Voor leden

Deze filosoof leefde jaren als beest en leerde iets wezenlijks over de mens

Waarom leefde Oxford-ethicus, advocaat en dierenchirurg Charles Foster als dier? Hij leerde iets wezenlijks over goed leven als mens. Charles Foster leefde met zijn zoon in de Black Mountains van Wales, als das – hij woonde in een zelfgegraven dassenhol en at het dassenmenu: wormen. Hij oriënteerde zich kruipend… Read More

Lees meer
Nathanja van den Heuvel: ‘Ik ben een straatfilosoof’
Nathanja van den Heuvel: ‘Ik ben een straatfilosoof’
Recensie
Voor leden

Nathanja van den Heuvel: ‘Ik ben een straatfilosoof’

Deze zomer is Nederland voor het eerst in de geschiedenis gastheer van het EK vrouwenvoetbal. Filosoof Nathanja van den Heuvel over de regels van het spel en de lastige positie van de vrouwelijke voetballer. ‘Doe maar buiten, ik voel me echt een straatfilosoof’, antwoordt Nathanja van den Heuvel op de… Read More

Lees meer
Levenslessen van de stoïcijnen
Levenslessen van de stoïcijnen
Recensie
Voor leden

Levenslessen van de stoïcijnen

Hecht je nergens aan. En andere levenslessen van de stoïcijnen. Stel je voor dat je een engel op je schouder hebt, of je betere zelf. Bij alles wat je doet, kijkt die met je mee. Zo verander je langzaam. Je wordt een beter mens. Het is een typisch… Read More

Lees meer
Het neoliberalisme zwaait de scepter
Het neoliberalisme zwaait de scepter
Recensie
Voor leden

Het neoliberalisme zwaait de scepter

Vijftien denkers winden er geen doekjes om: als de westerse wereld niet wil vervallen in barbarij, zal ze het roer moeten omgooien. Voor het neoliberalisme is geen plaats meer. De verkiezingszege van Donald Trump en de Brexit hebben intellectuelen van diverse pluimage de pen doen oppakken. Is het neoliberalisme op… Read More

Lees meer
Toeval misleidt en inspireert
Toeval misleidt en inspireert
Toeval
Voor leden

Toeval misleidt en inspireert

Waarom denken we zo snel dat iets geen toeval kan zijn? Over toeval als misleiding, maar ook over toeval dat ons kan inspireren en tot verwondering kan aanzetten. Herinnert u zich nog de dag dat paus Benedictus zijn aftreden bekendmaakte, ruim vier jaar geleden? Op die dag pakten donkere wolken… Read More

Lees meer
Dit kunstwerk laat zien waarom het zo moeilijk is onszelf te begrijpen
Dit kunstwerk laat zien waarom het zo moeilijk is onszelf te begrijpen
Interview
Voor leden

Dit kunstwerk laat zien waarom het zo moeilijk is onszelf te begrijpen

‘Ons geheugen is geen net chronologisch boekje waarin we kunnen bladeren.’ De jonge Canadese kunstenaar Hana Kujawa zoekt uit waarom het zo moeilijk is om onszelf te begrijpen. Tekst loopt door onder afbeelding Beeld: Hana Kujawa Uitwisseling naar Parijs: De halve koffer is medicatie.’ Dit… Read More

Lees meer
Het Moment: Met een gebroken hart Nietzsche lezen maakt atheïst
Het Moment: Met een gebroken hart Nietzsche lezen maakt atheïst
Voor leden

Het Moment: Met een gebroken hart Nietzsche lezen maakt atheïst

Fotografie: Merlijn Doomernik Ammar Alsassa (30) woont sinds twee jaar in Nederland en volgt de lerarenopleiding Engels. In de bibliotheek van Damascus verdiepte hij zich in wetenschap en filosofie. ‘In Damascus bad ik vijf keer op een dag, leerde de Koran uit mijn hoofd, gaf les… Read More

Lees meer
De stelling: Durf de controle te verliezen!
De stelling: Durf de controle te verliezen!
Voor leden

De stelling: Durf de controle te verliezen!

Paul van Tongeren Emeritus hoogleraar ethiek, Nijmegen Om wat voor controle moet het gaan om te kunnen zeggen dat het verliezen ervan een kwestie van durven is? Niet om de controlerende blikken van anderen (collega’s, bazen, partners, autoriteiten); die zijn we maar wat graag kwijt. Evenmin om de… Read More

Lees meer
Voorwoord: Vakantie
Voorwoord: Vakantie
Column
Voor leden

Voorwoord: Vakantie

De zomer ligt voor ons, en velen zullen de komende weken naar het buitenland reizen, op zoek naar… Ja, naar wat eigenlijk? Vakanties zijn voor velen allang veel meer dan even wat rust, een mooie omgeving of cultuur. De moderne reiziger zoekt ook een authentieke ervaring – even een simpeler… Read More

Lees meer
Het Experiment: Waarom computeralgoritmen discrimineren
Het Experiment: Waarom computeralgoritmen discrimineren
Voor leden

Het Experiment: Waarom computeralgoritmen discrimineren

In menselijke oordelen zitten impliciete vooroordelen. Kunnen we daarom beter vertrouwen op berekeningen van computeralgoritmen? Illustratie: Bas van der Schot ‘Steeds meer menselijke beoordelingstaken zullen we aan algoritmes uitleveren, bijvoorbeeld het automatisch beoordelen van cv’s bij sollicitaties of het detecteren van creditcardfraude’, vertelt filosoof Leon Geerdink,… Read More

Lees meer
Denkfout: Een doemscenario schetsen
Denkfout: Een doemscenario schetsen
Denkfouten
Voor leden

Denkfout: Een doemscenario schetsen

Je denkt dat maatregel A leidt tot doemscenario B … … dus beschouw je maatregel A als onwenselijk De ChristenUnie vreest dat de initiatiefwet ‘Voltooid Leven’ de opmaat vormt voor stigmatisering van ouderen. De PVV beschouwt het dragen van hoofddoekjes door overheidsfunctionarissen als eerste stap richting de invoering… Read More

Lees meer
Dit zijn de grootste fouten van de mens
Dit zijn de grootste fouten van de mens
Het kwaad
Voor leden

Dit zijn de grootste fouten van de mens

De Brits-Indiase schrijver en journalist Pankaj Mishra over onze grootste fouten en de arrogantie van de mens. ‘Een van de gevaarlijkste dingen om te doen is vanuit jouw unieke situatie tot universele oplossingen komen.’ Wat kan ik weten? ‘De enige bron van kennis die we hebben is… Read More

Lees meer
Stine Jensen: Lezenslust
Stine Jensen: Lezenslust
Verslag
Voor leden

Stine Jensen: Lezenslust

‘Ik heb mijn leven weggelezen.’ Aldus Maarten ’t Hart. Waar en wanneer hij het precies zei weet ik niet meer; het is al enige tijd geleden, het was in een praatprogramma op televisie. Hij vertelde dat hij elke dag een boek uit de bibliotheek haalde en dat las. Zeven boeken… Read More

Lees meer
Wat zou u doen als u nog zes maanden te leven had? (En andere denkoefeningen)
Wat zou u doen als u nog zes maanden te leven had? (En andere denkoefeningen)
Interview
Voor leden

Wat zou u doen als u nog zes maanden te leven had? (En andere denkoefeningen)

‘De beste keuzes maken we met de smaak van de dood op onze lippen.’ Roman Krznaric over de volgens hem vergeten kunst om de dag te plukken. Wat zou je doen als je nog zes maanden te leven had? Volgens Roman Krznaric is het nuttig om ons die vraag… Read More

Lees meer
Resultaten lezersonderzoek: Hoe plukt u de dag?
Resultaten lezersonderzoek: Hoe plukt u de dag?
Korte uitleg
Voor leden

Resultaten lezersonderzoek: Hoe plukt u de dag?

We vroegen onze lezers hoe ze de dag plukken. Dat gebeurt vooral in de natuur en met vrienden. 1. Natuur De dag plukken in de natuur is iets waar de romanticus Jean-Jacques Rousseau helemaal achter zou staan. Rousseau beschouwt de natuur als een bron van het goede, van onschuld, menslievendheid… Read More

Lees meer
Wat we in de natuur zoeken (extase)
Wat we in de natuur zoeken (extase)
Essay
Voor leden

Wat we in de natuur zoeken (extase)

We vroegen aan onze lezers waar ze de dag plukken. ‘In de natuur’, antwoordde u massaal. Jules Evans over ons verlangen om de band met de natuur te herstellen. In 2012 ging Mac Macartney ondergronds in de bergen van Californië. Als onderdeel van een indiaanse initiatierite verbleef hij in een… Read More

Lees meer
Thijs Lijster: Zadenkluis
Thijs Lijster: Zadenkluis
Voor leden

Thijs Lijster: Zadenkluis

Vorige maand overstroomde de Svalbard Global Seed Vault. De doomsday zadenkluis, die in 2008 in de rotsen op Spitsbergen was gebouwd om de flora en daarmee de voedselvoorziening van de wereld te beschermen tegen klimaatopwarming en andere catastrofes, werd nu zelf getroffen door de gevolgen ervan: door de ongewoon warme… Read More

Lees meer
Levenslust in de nachtclub
Levenslust in de nachtclub
Voor leden

Levenslust in de nachtclub

Overdag studeerde ze filosofie, en ‘s nachts danste ze in de RoXY of de Supperclub. In de jaren negentig vierde Jannah Loontjens veelvuldig het einde van de twintigste eeuw. Wat ze daar ontdekte: niet de zin van het leven, maar de zin in het leven. Ongeveer de helft van… Read More

Lees meer
zen zenboeddhisme zenmeester Dogen vis Japan
zen zenboeddhisme zenmeester Dogen vis Japan
Historisch Profiel
Voor leden

Zenboeddhisme: zo vind je verlichting

Zo vind je verlichting en verbondenheid volgens het zenboeddhisme: vergeet jezelf en je wordt verlicht door tienduizend andere dingen.

Lees meer
Waarom we niet naar geluk maar naar betekenis moeten zoeken
Waarom we niet naar geluk maar naar betekenis moeten zoeken
Interview
Voor leden

Waarom we niet naar geluk maar naar betekenis moeten zoeken

Wij hebben een onterechte obsessie met geluk, stelt psycholoog Emily Esfahani Smith in haar boek De kracht van betekenis. ‘In het leven draait het niet om geluk, maar om zin.’ Maar hoe doe je dat: zin aan je leven geven? We moeten ophouden met het streven naar geluk. Tenminste, dat… Read More

Lees meer