02-2024
Verder in dit nummer: een interview met Michel Dijkstra over hoe de Japanse filosofie je leert denken met je hart, een historisch profiel van feminist avant la lettre Mary Wollstonecraft die zich op basis van Verlichtingsidealen verzette tegen de patriarchale maatschappij, een filmisch vraaggesprek met Camiel van Winkel over de realiteit van films, en managementfilosoof Marianne Scheeper legt uit waarom we de kunst van het niet-weten beter moeten verstaan. Ten slotte in het katern ‘Filosofie is makkelijker als je denkt’: wat is het onbewuste?
What doesn’t kill you makes you stronger
Wie zorgvuldig met het hamertje van Nietzsche blijft tikken ziet dat ieder mens eindig en feilbaar is, schrijft Coen Simon.
Michel Dijkstra: ‘Denk het niet-denken’
De Japanse filosofie leert je denken met je hart, zegt filosoof Michel Dijkstra. ‘We zijn allemaal net zo vergankelijk als dauwdruppels.’
Marjoleine de Vos: ‘Je bent niet je hele leven nietig en vergankelijk’
Wat antwoorden denkers van onze tijd op de vier grote vragen van Immanuel Kant? Dit keer: schrijver en dichter Marjoleine de Vos (1957) over herinneren.
Alternatieve feiten: ‘Stilte kun je horen’
Afwezigheid van geluid is hoorbaar, stellen Amerikaanse onderzoekers. Maar volgens filosoof Tomas Serrien is stilte geen gebrek aan geluid.
Zolang we nog kunnen rouwen hoeven we niet te wanhopen
Hoe kunnen we goed leven in tijden van ecologisch verlies, vraagt Denker des Vaderlands Marjan Slob zich af.
Moreel dilemma: mag iemand zich aan de samenleving onttrekken?
Sommige Nederlanders mijden het nieuws. Anderen willen niets meer met de overheid te maken hebben. Is dat moreel toelaatbaar?
Friedrich Nietzsche: leven en werk
Een overzicht van het leven en werk van Friedrich Nietzsche aan de hand van vier ideeën.
Portretten: Nietzsche-kenners
Vier filosofen over de vraag: wat leerden zij van Friedrich Nietzsche?
De omkering van alle waarden
In Voorbij goed en kwaad blaast Friedrich Nietzsche alle bestaande zekerheden over de mens en de moraal op.
Een hart van steen
Er bestaan twee basistypen van de moraal, schrijft Friedrich Nietzsche: de trotse moraal van de overheersers en de afgunstige moraal van de onderdrukten.
Voor Nietzsche was humor menens
Volgens veel filosofen is er een cruciaal element nodig om Nietzsches dubbelzinnigheid te begrijpen: humor.
Marianne Scheeper: ‘Denk vanuit meerdere perspectieven tegelijk’
We zien twijfel vaak als iets verkeerds, zegt filosoof Marianne Scheeper. ‘Terwijl daar juist de interessantste overwegingen uit voortkomen.’
Soms heeft ontroering een middelvinger nodig
Ontroering is voelen dat zich in je binnenste iets roert, schrijft Miriam Rasch. Maar het is niet altijd makkelijk om die beweging toe te laten.
‘Film toont het onbewuste van de cultuur’
Een goede film laat de realiteit zien zonder er een verklaring voor te geven, meent Camiel van Winkel. ‘We mogen nooit stoppen met kijken.’
Mary Wollstonecraft, de verlichte feminist
Vrouwen bezitten hetzelfde verstand als mannen, betoogde Mary Wollstonecraft (1759-1797) in een tijd waarin werd uitgegaan van het tegendeel.
Filosofie is makkelijker als je denkt: wat is onbewust?
In ‘Filosofie is makkelijker als je denkt’ helpen we u in vijf stappen op weg in het zelf leren denken. Dit keer: wat is het onbewuste?
‘Het moet wel leuk blijven’
Praktisch filosoof Elke Wiss stelt elke maand vragen bij stellige uitspraken die ze tegenkomt.
Zoek het zelf uit | recensie
De Britse filosoof Edward Craig schreef een uitstekende inleiding tot de wijsbegeerte, die de lezer aanspoort zelf op onderzoek uit te gaan.
Mannen, houd je niet groot! | recensie
Een feministisch boek van een man roept al snel scepsis op. Toch kan één vertelling van mannelijke kwetsbaarheid veel zoden aan de dijk zetten.
Politiek is als een virtuoos pianospel | recensie
In de essaybundel Denken zonder leuning betoont Hannah Arendt zich een magnifiek denker. Maar de selectie geeft geen goede indruk van haar werk.
Boekenkast februari 2024
De redactie signaleert elke maand de boeken die het meest opvallen. Dit keer: van de mythe van het moederschap tot dromende dieren.
Woelen
Hoe gewoon is het menselijk gewoon? Coen Simon en Bianca Sistermans kijken eens goed in woord en beeld. Dit keer: woelen.
God is dood
Tekenaar Argibald maakt elke maand een filosofisch getinte cartoon. Dit keer: God is dood.
Ontdek Filosofie Magazine de eerste maand gratis!
Probeer een (online) abonnement voor minimaal 3 maanden en ontvang de eerste maand gratis!