09-2024
Verder in dit nummer: een interview met de veelbekroonde filosoof Miriam Rasch over waarom goed luisteren begint met misverstaan, een historisch profiel van de bevlogen bewustzijnsfilosoof Daniel Dennett, die de mens zag als een ‘vochtige robot’, en ten slotte voelen we Carlo Leget aan de tand over zijn doodeenvoudige levenskunst voor een goed sterfbed. Wil je zelf leren filosoferen? Dat kan natuurlijk ook weer in het katern ‘Filosofie is makkelijker als je denkt’. Met dit keer de vraag: wat is natuur?
Stallen
Hoe gewoon is het menselijk gewoon? Coen Simon en Bianca Sistermans kijken eens goed in woord en beeld. Dit keer: stallen.
Kort verhaal
Tekenaar Argibald maakt elke maand een filosofisch getinte cartoon. Dit keer: kort verhaal over iemand die op zijn kop wordt gepoept door een meeuw.
Portretten: geweld
Vier mensen over de vraag: wat is geweld?
‘Wees gewoon jezelf’
Praktisch filosoof Elke Wiss stelt elke maand vragen bij stellige uitspraken die ze tegenkomt.
Filosofie is makkelijker als je denkt: wat is natuur?
In ‘Filosofie is makkelijker als je denkt’ helpen we je in vijf stappen op weg in het zelf leren denken. Dit keer: wat is natuur?
Daniel Dennett, de nuchtere bewustzijnsfilosoof
Denken is niet zo magisch als we denken, meende Daniel Dennett (1942-2024), maar gewoon het gevolg van de evolutie.
Judith Shklar: de mens heeft een gemakzuchtig geweten | recensie
De meeste mensen zijn in woord rechtvaardig, maar laten het na om te handelen, dacht politiek filosoof Judith Shklar (1928-1992).
Miriam Rasch: ‘Goed luisteren begint met misverstaan’
Filosoof en schrijver Miriam Rasch zoekt naar een vorm van luisteren die ruimte schept in tijden van overprikkeling en polarisatie.
Waarom kijken we (niet) naar geweld?
Bij het zien van geweld liggen exploitatie en voyeurisme op de loer, stelt dichter en schrijver Willem Jan Otten. Waarom kijken we dan toch?
Aan het onzegbare kun je toch woorden geven
Alle dingen ontsnappen aan hun uitdrukking, weet Miriam Rasch. ‘Maar dat ontslaat ons niet van de poging ze toch te beschrijven.’
Gelukkig zijn de geesteswetenschappen geen exacte wetenschap | recensie
Waarom is een boek of een kunstwerk betekenisvol? Eddo Evink schreef een rijk handboek over de geesteswetenschappen.
Moreel dilemma: is het verkeerd om een andere cultuur te imiteren?
Is het ongepast om gebruiken over te nemen van een cultuur die niet de jouwe is?
Wat willen we zien als we naar geweld kijken?
Wat maakt geweld zo aantrekkelijk om naar te kijken, vraagt Coen Simon zich af.
Denken is altijd gevaarlijk
Hannah Arendt zag in hoe denken de wereld ten goede en ten kwade kan veranderen, schrijft Lyndsey Stonebridge.
‘Geweld ontstaat door de ontkenning van geweld’
Drie filosofen over de vraag hoe we oorlogsgeweld kunnen begrijpen. ‘Geweld is niet zo doelmatig als het op het eerste gezicht lijkt.’
Alternatieve feiten: ‘Neanderthalers hadden woningen die lijken op die van ons’
Neanderthalers deelden hun woonruimte structureel in, ontdekten archeologen. Maar wat is een woning, vraagt filosoof René Boomkens zich af.
Boekenkast september 2024
De redactie signaleert elke maand de boeken die filosofisch het meest opvallen. Dit keer: van een sprekende Sartre tot de weg naar de waarheid.
Fascisten herkennen blijft lastig | recensie
Umberto Eco’s poging om het begrip ‘oerfascisme’ te ontleden is lofwaardig, maar biedt geen vaste grond onder de voeten.
Bette Westera: ‘De mens is een te ver doorontwikkelde diersoort’
Wat antwoorden denkers van onze tijd op de vier grote vragen van Kant? Dit keer: kinderboekenschrijver Bette Westera over een open blik.
‘De dood brengt je dichter bij het leven’
Angst en verdriet staan stervenden in de weg om over cruciale levensvragen na te denken, ziet hoogleraar zorgethiek Carlo Leget.
Je bent meer dan je herinneringen
Volgens John Locke maakt je geheugen je tot wie je bent. Denker des Vaderlands Marjan Slob zet daar vraagtekens bij.
‘Agressie is een motor van het leven’
Agressie valt niet altijd te voorkomen door een goede opvoeding of gunstige omstandigheden, zegt filosoof en psychoanalyticus Paul Moyaert.
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.