Home 07/08-2016
Filosofie Magazine - April 2024

07/08-2016

Waar verwondert u zich over?

Donald Trump
Waarom zijn populisten zo succesvol?

Zinvol leven
Begin volgens Terry Eagleton bij liefde voor anderen

Laurent Binet
Over wereldheerschappij en de zevende functie van taal

Socrates – ‘Waarheid is geen schijn, maar introspectie’
 

Cover afbeelding voor 07/08-2016
Voorwoord: Allemaal dingen!
Voorwoord: Allemaal dingen!
Column
Voor leden

Voorwoord: Allemaal dingen!

Een collega vertelde eens dat zijn toen 5-jarig dochtertje ’s ochtends op  een dag uit haar bedje sprong, en uitriep: ‘allemaal dingen!’. Dit is de meest treffende beschrijving van verwondering die ik ooit heb gehoord. Wie zich verwondert, vindt even niks van de wereld. Hij is weliswaar geconcentreerd – meer… Read More

Lees meer
Stelling: Verwondering onderscheidt mens van machine
Stelling: Verwondering onderscheidt mens van machine
Column
Voor leden

Stelling: Verwondering onderscheidt mens van machine

Elize de Mul Promovendus techniekfilosofie Ik heb iets machinaals. Jij eveneens. Je ademt, je loopt, je pakt, tilt, grijpt, kijkt, houdt je evenwicht. En dit doe je doorgaans zonder hier al te veel bij stil te staan. Doe je dit wel, dan heeft dit vaak letterlijke stilstand tot… Read More

Lees meer
liefde zelfkennis Fleur Jongepier
liefde zelfkennis Fleur Jongepier
Verhaal
Voor leden

Het Experiment: Ben je wel werkelijk verliefd?

Je denkt verliefd te zijn maar in werkelijkheid voel je je opgewonden omdat je over een enge brug hebt gelopen. Kunnen wij onszelf kennen?

Lees meer
Denkfouten: Repelsteeltjes Redenering
Denkfouten: Repelsteeltjes Redenering
Verhaal
Voor leden

Denkfouten: Repelsteeltjes Redenering

Er zijn veel woorden, oud, nieuw en net verzonnen. Er moet iets in de wereld overeenstemmen met die woorden. De dwerg Repelsteeltje, in het gelijknamige sprookje, helpt een arme molenaarsdochter uit de nood. Ze is door de koning opgesloten om goud te spinnen. De dwerg spint het goud voor… Read More

Lees meer
4 vragen aan… Paulien Cornelisse
4 vragen aan… Paulien Cornelisse
Interview
Voor leden

4 vragen aan… Paulien Cornelisse

Het nieuwe boek van Paulien Cornelisse gaat over een cavia die werkt op de afdeling communicatie. ‘Het kantoor is mijn experimentele setting waarin ik het proefdier heb geplaatst.’   Wat kan ik weten? ‘Ik heb bewust niets opgezocht over de cavia. Op de tekening voor het omslag… Read More

Lees meer
Stine Jensen: Malle onzin
Stine Jensen: Malle onzin
Column
Voor leden

Stine Jensen: Malle onzin

De columns van Elma Drayer lees ik altijd. Ik maak mij vrolijk over de archaïsche taal waarin ze haar grote ongenoegens uitdrukt. Ze is immer ‘verbijsterd’ of ‘ontzet’, over de ‘malle onzin’ die ‘mokkende’ anderen ‘uitkramen’. De dommen, dat zijn de anderen. Noem het superieure moraliteit – vergeleken bij Annabel… Read More

Lees meer
Waar verwondert u zich over?
Waar verwondert u zich over?
Interview
Voor leden

Waar verwondert u zich over?

We vroegen in een enquête waar u zich over verwondert. De natuur, of toch kunst? Een keur van Nederlandse filosofen duidt de uitkomsten voor ons. 47,9% vindt verwondering in de natuur Johan van de Gronden Filosoof en auteur van het boek ‘Wijsgeer in het wild’ ‘We leven in een… Read More

Lees meer
Lezersenquête: profielen van verwonderaars
Lezersenquête: profielen van verwonderaars
Interview
Voor leden

Lezersenquête: profielen van verwonderaars

Selma de Mink (Wetenschapper) ‘Mensen hebben vaak het beeld van een eenzame wetenschapper op een zolderkamer die iets ontdekt met een telescoop, maar in de praktijk is iets ontdekken niet zo romantisch. Je schrijft vooral e-mails en analyseert data en grafieken. Toch is er aan verwondering geen gebrek. Ik hou… Read More

Lees meer
Paul van Tongeren: ‘Verwondering is iets anders dan verbazing’
Paul van Tongeren: ‘Verwondering is iets anders dan verbazing’
Hoofdartikel
Voor leden

Paul van Tongeren: ‘Verwondering is iets anders dan verbazing’

Verwondering is iets anders dan nieuwsgierigheid, verbazing of bewondering, meent filosoof Paul van Tongeren. ‘Bij filosofische verwondering gaat om het doorbreken van vanzelfsprekendheid.’ ‘Het ziet er prachtig uit, maar het wemelt er van de insecten.’ Een vrouw die haar hond uitlaat kijkt toe hoe Paul van Tongeren (1950) zich,… Read More

Lees meer
Verbijsterd!
Verbijsterd!
Essay
Voor leden

Verbijsterd!

Echte verwondering is verbijstering, vindt Wouter Kusters.  Die laat de geest in verwarring achter over het raadsel van ons bestaan. Volgens menig inleidend filosofieboek en college wijsbegeerte begint filosofie met verwondering. Het zou daarbij niet gaan om alledaagse verwondering of verbazing, zoals over de vraag waarom de postbode te laat… Read More

Lees meer
Met de reisgids op zoek naar het onbekende
Met de reisgids op zoek naar het onbekende
Essay
Voor leden

Met de reisgids op zoek naar het onbekende

Massatoerisme heeft voor veel mensen een nare bijsmaak. Toch biedt ook deze vorm van reizen ruimte voor verwondering – zo niet over de Ander, dan wel over onszelf. Als iemand dol is op clichés, dan is het de moderne toerist wel – inclusief ikzelf. Ik hoef er maar een willekeurig… Read More

Lees meer
Laurent Binet: ‘Wie spreekt er eigenlijk als ik spreek?’
Laurent Binet: ‘Wie spreekt er eigenlijk als ik spreek?’
Interview
Voor leden

Laurent Binet: ‘Wie spreekt er eigenlijk als ik spreek?’

Laurent Binet schreef een hilarische roman over de typisch Franse filosofen, hun hedonisme, en hun onhebbelijkheden. ‘Mijn boek is een hommage aan de periode waarin het Franse denken op z’n top was.’ De Franse schrijver Laurent Binet, gevierd auteur van onder meer De zevende functie van taal, drinkt relaxed een… Read More

Lees meer
Waarom Trump zo succesvol is
Waarom Trump zo succesvol is
Essay
Voor leden

Waarom Trump zo succesvol is

Is Trump een clown, een provocateur? Of is hij de belichaming van de vitale politiek die elke democratie nodig heeft? De ideeën van Donald Trump zijn niet zozeer anders als wel gevaarlijk incoherent. Het zijn niet eens echte ideeën, alleen maar een serie bizarre tirades, persoonlijke vetes en regelrechte leugens.’… Read More

Lees meer
Bert Keizer: Metafysische dichters
Bert Keizer: Metafysische dichters
Column
Voor leden

Bert Keizer: Metafysische dichters

Valt er nog wat filosofisch te beleven in de dichtkunst? Wat vindt u hiervan: ‘To see a World in a grain of sand – And a Heaven in a Wild Flower – Hold Infinity in the palm of your hand – And Eternity in an Hour.’    Mooi? Zeg… Read More

Lees meer
Sigmund Freud psychoanalyse
Sigmund Freud psychoanalyse
Korte uitleg

5 redenen waarom we Freud nu moeten bestuderen

Freud toont als geen ander dat een beter leven mogelijk is. Florentijn van Rootselaar legt uit waarom we juist nu Freud moeten lezen.

Lees meer
Terry Eagleton
Terry Eagleton
Interview
Voor leden

Terry Eagleton: ‘We denken als consumenten over de zin van het leven’

Grappend en grommend neemt Terry Eagleton onze tijd de maat. En hij schetst een grootse visie op de zin van het leven – dé zin van het leven.

Lees meer
Socrates filosoof
Socrates filosoof
Historisch Profiel

Historisch Profiel Socrates: zonder verwondering regeert al snel het vooroordeel

Uiteindelijk leidde het tot de dood van Socrates: zijn verwondering, die hem aanzette tot een zoektocht naar waarheid – een onwelkome waarheid.

Lees meer
Jan Verplaetse: ‘Ik wilde bloed zien’
Jan Verplaetse: ‘Ik wilde bloed zien’
Interview
Voor leden

Jan Verplaetse: ‘Ik wilde bloed zien’

Filosoof Jan Verplaetse is gefascineerd door bloed. ‘Bloedroes betekende de erkenning van een noodzakelijk duistere kant van de mensheid die door geen beschaving te temmen is.’ De fascinatie voor bloed begon toen de 19-jarige Jan Verplaetse in de kelder van zijn ouderlijk huis een haas aantrof, op zijn kop… Read More

Lees meer
De gelukkige machine
De gelukkige machine
Recensie
Voor leden

De gelukkige machine

De mens is een machine, vond Lamettrie. Maar dat hoeft geluk niet in de weg te staan. ‘Giet je wijn in de machine, dan produceert hij vrolijke gevoelens.’ In 1744 kreeg een Franse legerarts een koortsaanval met verstrekkende filosofische gevolgen. Julien Offray de Lamettrie besefte in een lucide ogenblik,… Read More

Lees meer
Ons geheugen is ons de baas
Ons geheugen is ons de baas
Recensie
Voor leden

Ons geheugen is ons de baas

Een neurobioloog en een filosoof onderzochten samen ons brein. Hun conclusie: het geheugen is een stille kracht in de vorming van onze persoonlijkheid. Ons geheugen als feitenarchief, beeldbank of film die zich in doodsnood razendsnel aan ons voorbijtrekt? Met enkel deze etiketten doen we dit prachtige instrument zwaar tekort, volgens… Read More

Lees meer
Sprong in het diepe
Sprong in het diepe
Interview
Voor leden

Sprong in het diepe

‘De mens is een vraag naar zichzelf.’ Laurens ten Kate over humanisme en de ‘vrijzinnige conditie’ van onze cultuur. Wat doet een ruimte met je? Deze vraag is onvermijdelijk bij de tentoonstelling Snapshot of a larger order, die plaatsvindt in een kolossale loods. Filosoof Laurens ten Kate wijst er… Read More

Lees meer
Het Moment: Fransiscus Kusters
Het Moment: Fransiscus Kusters
Interview
Voor leden

Het Moment: Fransiscus Kusters

Fransiscus Kusters (29) is docent filosofie, essayist en bestuurslid Stichting Kinderfilosofie. ‘Ik was zeventien en studeerde commerciële economie, maar ik was helemaal niet commercieel. De sales-lessen vond ik vreselijk. Waarom zou ik leren hoe ik een merk zeep ga verkopen? Ik woonde bij een hospita op een… Read More

Lees meer