Home 05-2023
Filosofie Magazine - April 2023

05-2023

We prijzen ons geheugen, maar hoe belangrijk is vergeten voor de mens? Wat doen feiten ertoe voor de herinnerde waarheid? En hoeveel soorten vergeten zijn er? Een onvergetelijk dossier over vergeten, met onder andere een interview met herinneringsantropoloog Aleida Assmann en een longread over waarom een trauma het vergeten blokkeert.

Verder in dit nummer: Philipp Blom over onze drang om de natuur te overheersen, een interview met organisatiefilosoof Ben Kuiken over het eeuwige streven naar verbetering, een recensie van Trudy Dehues kritische geschiedenis van de zwangerschap, leer filosoferen over bewustzijn in ons katern Filosofie is makkelijker als je denkt, en nog veel meer.

FM5 cover vergeten Filosofie Magazine
Coen Simon
Coen Simon
Column

Zonder vergeten is de mens niet meer dan een papegaai

Coen Simon is schrijver en hoofdredacteur van Filosofie Magazine.

Lees meer
Philipp Blom historicus schrijver filosoof
Philipp Blom historicus schrijver filosoof
Interview
Voor leden

Philipp Blom: ‘Als oude ideeën verkruimelen, ontstaat ruimte voor nieuwe’

Volgens Philipp Blom is het idee dat de mens over de natuur moet heersen toevallig ontstaan. Dat beeld is nu aan het instorten, ziet hij.

Lees meer
Marilse Eerkens sociaal psycholoog journalist opvoeding opvoeden als ze maar gelukkig worden
Marilse Eerkens sociaal psycholoog journalist opvoeding opvoeden als ze maar gelukkig worden
4 vragen
Voor leden

‘Opvoeden is meer dan gedragstherapie’

Marilse Eerkens (1967) is sociaal psycholoog en journalist. Ze onderzoekt hoe we met een bredere blik naar opvoeding kunnen kijken.

Lees meer
kinderen tijd klok kind
kinderen tijd klok kind
Alternatieve feiten
Voor leden

‘Kinderen hebben een andere tijd dan volwassenen’

Recent onderzoek stelt dat kinderen, anders dan volwassenen, niet uitgaan van kloktijd. Wat is tijd eigenlijk, vraagt filosoof Jan Bor zich af.

Lees meer
Marjan Slob Denker des Vaderlands column getuige rouw verlies
Marjan Slob Denker des Vaderlands column getuige rouw verlies
Column

Marjan Slob: ‘Is ethiek echt zo rationeel?’

Marjan Slob is filosoof en Denker des Vaderlands.

Lees meer
koloniale kunst kolonialisme piraten
koloniale kunst kolonialisme piraten
Moreel dilemma
Voor leden

Moreel dilemma: moeten musea koloniale kunst teruggeven?

Veel cultureel werelderfgoed bevindt zich in westerse musea. Moeten hun koloniale collecties terug naar de oorspronkelijke eigenaren?

Lees meer
Zhuang Zi vogel vergeten
Zhuang Zi vogel vergeten
Spoedcursus
Voor leden

Spoedcursus: vergeten

Vier filosofen over vergeten en verzamelen.

Lees meer
Aleida Assmann literatuurwetenschapper cultuurwetenschapper herinneren vergeten collectieve herinnering
Aleida Assmann literatuurwetenschapper cultuurwetenschapper herinneren vergeten collectieve herinnering
Interview
Voor leden

‘Om te herinneren heb je altijd een ander nodig’

Volgens geheugenexpert Aleida Assmann is vergeten de standaard. Dat maakt wat we ons wél herinneren des te belangrijker.

Lees meer
trauma dodenherdenking veteranen
trauma dodenherdenking veteranen
Longread

Hoe trauma ontsnapt aan het vermogen om te vergeten

Sommige ervaringen zijn zo ingrijpend dat ze je blijven teisteren in het heden. Femke van Hout zoekt uit hoe we met trauma’s moeten omgaan.

Lees meer
Hiroshima atoombom vergeten
Hiroshima atoombom vergeten
Achtergrond
Voor leden

Waarom vergeten van belang is voor de waarheid

Vergeten is geen tekort aan herinneringen, menen Ike Kamphof en Stéphane Symons. Een ware herinnering bevat een element van vergetelheid.

Lees meer
Ben Kuiken organisatiefilosoof filosoof organisatie organisaties management
Ben Kuiken organisatiefilosoof filosoof organisatie organisaties management
Praktische filosofie
Voor leden

Ben Kuiken: ‘Wat goed is hoeft niet altijd beter’

Volgens organisatiefilosoof Ben Kuiken is niet de manager het probleem, maar onze neiging om organisaties continu te veranderen.

Lees meer
Miriam Rasch column ontroering middelvinger
Miriam Rasch column ontroering middelvinger
Column

Nascholing

Miriam Rasch is essayist en filosoof en verbonden aan de Willem de Kooning Academie.

Lees meer
Guido van der Knaap Van Aristoteles tot algoritme filosoof
Guido van der Knaap Van Aristoteles tot algoritme filosoof
Interview

Guido van der Knaap: ‘We dragen een lichaam vol informatie met ons mee’

De jonge filosoof Guido van der Knaap plaatst de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie in de filosofische traditie en kalmeert.

Lees meer
Frantz Fanon psychiater filosoof antikolonialisme
Frantz Fanon psychiater filosoof antikolonialisme
Historisch Profiel
Voor leden

Frantz Fanon, de antikoloniale psychiater

Pas als het kolonialisme geheel vernietigd is, is de zwarte mens werkelijk vrij, meende psychiater en filosoof Frantz Fanon.

Lees meer
bewustzijn hoofd
bewustzijn hoofd
Leren filosoferen

Filosofie is makkelijker als je denkt: wat is bewustzijn?

In ‘Filosofie is makkelijker als je denkt’ helpen we u in vijf stappen op weg in het zelf leren denken. Dit keer: wat is bewustzijn?

Lees meer
Elke Wiss genieten
Elke Wiss genieten
Column

Elke Wiss: ‘Waarom doen we dat, wachtmaartotten?’

Elke Wiss is praktisch filosoof en stelt hier elke maand vragen bij stellige uitspraken die ze tegenkomt.

Lees meer
echo zwanger zwangerschap kind moeder
echo zwanger zwangerschap kind moeder
Recensie

Begrip van eigen buik

Trudy Dehue schreef een kritische geschiedenis van zwangerschap. Ze laat zien dat vrouwen en hun vruchten zelden ongemoeid zijn gelaten.

Lees meer
spiegel mens Paul Verhaeghe Onbehagen
spiegel mens Paul Verhaeghe Onbehagen
Recensie

We zijn verdeelde wezens | recensie

Een gevoel van onbehagen hoort bij ons mens-zijn, schrijft Paul Verhaeghe. Zijn overtuigende analyse laat zien dat helemaal jezelf zijn onmogelijk is.

Lees meer
klimaat klimaatverandering overstroming Wouter Kusters
klimaat klimaatverandering overstroming Wouter Kusters
Recensie

De apocalyps interpreteren

Wouter Kusters is een vertrouwde gids voor onze klimaatzorgen. Toch vertrouwt Hans Achterhuis liever op het Planbureau voor de Leefomgeving.

Lees meer
boekenkast boeken signalementen
boekenkast boeken signalementen
Boekenkast

Boekenkast mei 2023

De redactie signaleert elke maand de boeken die filosofisch het meest opvallen. Dit keer: van een literaire liefde tot ontluisterende oppervlakkigheid.

Lees meer
ontwerpen het menselijk gewoon
ontwerpen het menselijk gewoon
Het menselijk gewoon

Ontwerpen

Hoe gewoon is het menselijk gewoon? Coen Simon en Bianca Sistermans kijken eens goed in woord en beeld. Deze keer: ontwerpen.

Lees meer
Argibald vergeten cartoon
Argibald vergeten cartoon
Argibald

Vergeten

Tekenaar Argibald maakt elke maand een filosofisch getinte cartoon. Deze keer: vergeten.

Lees meer