Home 04-2024
Filosofie Magazine - Maart 2024

04-2024

Leidt chaos alleen tot onzekerheid en geweld of kan het ook een bron zijn van vernieuwing en creativiteit? In een mooi overzichtelijk dossier laten hedendaagse en klassieke denkers hun licht schijnen over crisis, wanorde, ontsporing en andere chaos. We laten niets aan het toeval over, zeker niet in het interview met Jeroen Hopster over een van de meest ingrijpende en onbegrepen krachten in ons bestaan: het toeval.

Verder in dit nummer: Bert Keizer over de nog altijd raadselachtige verbinding tussen lichaam en geest, een historisch profiel van de eigenzinnige Vlaamse filosoof Patricia De Martelaere, een interview met Graham Harman over waarom de werkelijkheid misschien heel anders is dan je denkt en filosofiedocent Sanne ten Wolde over hoe je door te denken met anderen uiteindelijk jezelf helpt. Ten slotte in het zelf-leren-denkenkatern ‘Filosofie is makkelijk als je denkt’ de vraag: wat is muziek?

FM4 waar is chaos Filosofie Magazine
breken glas glazen pot potten potjes breekbaar
breken glas glazen pot potten potjes breekbaar
Het menselijk gewoon

Breken

Hoe gewoon is het menselijk gewoon? Coen Simon en Bianca Sistermans kijken eens goed in woord en beeld. Dit keer: breken.

Lees meer
chaos kind baby foetus orde
chaos kind baby foetus orde
Achtergrond
Voor leden

Tussen orde en chaos

Bij hevige pijn, intens genot of de roes van verdovende middelen ervaren we iets wat we niet in ordelijke taal kunnen vatten.

Lees meer
Argibald Bang voor de dood? Met jouw leven?
Argibald Bang voor de dood? Met jouw leven?
Argibald

Bang voor de dood

Tekenaar Argibald maakt elke maand een filosofisch getinte cartoon. Dit keer: bang voor de dood.

Lees meer
Elke Wiss genieten
Elke Wiss genieten
Column

‘Je moet ervan genieten’

Praktisch filosoof Elke Wiss stelt elke maand vragen bij stellige uitspraken die ze tegenkomt.

Lees meer
Immanuel Kant und seine tischgenossen Kant en zijn vrienden Emil Doerstling
Immanuel Kant und seine tischgenossen Kant en zijn vrienden Emil Doerstling
Longread
Voor leden

Ook Kant was geen moreel orakel

Handel zo dat je handeling een algemene wet zou kunnen zijn, spoort Kant ons aan. Maar zelfs hij bleek een feilbaar mens.

Lees meer
Sanne ten Wolde filosofisch barista
Sanne ten Wolde filosofisch barista
Praktische filosofie
Voor leden

Sanne ten Wolde: ‘In je eentje kom je er niet achter wat je zelf denkt’

Denken over grote levensvragen gaat makkelijker in een informele setting, zag Sanne ten Wolde. Ze begon een filosofisch huiskamercafé.

Lees meer
chaos
chaos
Spoedcursus

Spoedcursus: chaos

Vier filosofen over de vraag: kun je leven zonder chaos?

Lees meer
De zee Jan Toorop
De zee Jan Toorop
Interview
Voor leden

Graham Harman: ‘De realiteit is onkenbaar’

Wetenschap geeft geen toegang tot de werkelijkheid, zegt filosoof Graham Harman. Hij bedacht ‘een nieuwe theorie over alles’.

Lees meer
Simone de Beauvoir filosoof
Simone de Beauvoir filosoof
Recensie
Voor leden

Het moederschap is niet heilig | recensie

Na De tweede sekse ging Simone de Beauvoir anders denken over feminisme, is te lezen in de gebundelde gesprekken met journalist Alice Schwarzer.

Lees meer
Miriam Rasch column ontroering middelvinger
Miriam Rasch column ontroering middelvinger
Column

Goed mens

Vroeger wilde Miriam Rasch beroemd worden, nu ‘een goed mens’. Toch voelt ze zich niet helemaal senang bij die gedachte.

Lees meer
boekenkast boeken signalementen
boekenkast boeken signalementen
Boekenkast

Boekenkast april 2024

De redactie signaleert elke maand de boeken die filosofisch het meest opvallen. Dit keer: van de kracht van kleur tot denken over drones.

Lees meer
muziek plaat lp
muziek plaat lp
Leren filosoferen

Filosofie is makkelijker als je denkt: wat is muziek?

In ‘Filosofie is makkelijker als je denkt’ helpen we u in vijf stappen op weg in het zelf leren denken. Dit keer: wat is muziek?

Lees meer
Tom-Jan Meeus politiek journalist NRC Duidelijkheid Essay voor de Maand van de Filosofie
Tom-Jan Meeus politiek journalist NRC Duidelijkheid Essay voor de Maand van de Filosofie
4 vragen

Tom-Jan Meeus: ‘Wie kan twijfelen komt meer te weten’

Wat antwoorden denkers van onze tijd op de vier grote vragen van Immanuel Kant? Dit keer: journalist Tom-Jan Meeus (1961) over politiek.

Lees meer
klassieke verhalen herschrijven boek boeken strijken vrouw
klassieke verhalen herschrijven boek boeken strijken vrouw
Moreel dilemma
Voor leden

Moreel dilemma: mogen we klassieke verhalen herschrijven?

Teksten van vroeger houden geen rekening met de gevoeligheden van nu. Zijn aanpassingen nodig?

Lees meer
Coen Simon
Coen Simon
Column

Helderheid is een wensdroom

Is de gedigitaliseerde en geglobaliseerde wereld nu echt zoveel chaotischer dan het leven op de savanne, vraagt Coen Simon zich af.

Lees meer
Montmartre Parijs 1870 Frankrijk negentiende eeuw De uitgewiste horizon
Montmartre Parijs 1870 Frankrijk negentiende eeuw De uitgewiste horizon
Recensie
Voor leden

Felle zon geeft diepe schaduwen | recensie

Cor Hermans schreef een indrukwekkende cultuurgeschiedenis over het doemdenken in de negentiende eeuw.

Lees meer
oude vervallen staten staat beschaving beschavingen ruïne ruïnes Turkije Burdur
oude vervallen staten staat beschaving beschavingen ruïne ruïnes Turkije Burdur
Alternatieve feiten
Voor leden

Alternatieve feiten: ‘Staten worden zwakker als ze ouder worden’

Onderzoek stelt dat samenlevingen kwetsbaarder worden met de tijd. Maar staten kun je niet met mensen vergelijken, zegt Annelien De Dijn.

Lees meer
Bert Keizer arts filosoof Het raadsel van de geest boeken boekenkasten
Bert Keizer arts filosoof Het raadsel van de geest boeken boekenkasten
Interview
Voor leden

Bert Keizer: ‘De geest is een raadsel dat we zelf bewonen’

Filosoof en arts Bert Keizer buigt zich over de nog altijd raadselachtige verbinding tussen lichaam en geest.

Lees meer
Patricia De Martelaere
Patricia De Martelaere
Historisch Profiel
Voor leden

Patricia De Martelaere, de hartstochtelijke scepticus

Je kunt niet leven als je alles voortdurend betwijfelt, maar leven zonder twijfel lukt ook niet, dacht Patricia De Martelaere (1957-2009).

Lees meer
Marjan Slob Denker des Vaderlands column getuige rouw verlies
Marjan Slob Denker des Vaderlands column getuige rouw verlies
Column

Soms moet je je wereldbeeld opnieuw opbouwen

De wereld begrijpen begint altijd vanuit een persoonlijk standpunt, schrijft Denker des Vaderlands Marjan Slob.

Lees meer
De chaos in Loïs Yorick Goldewijk
De chaos in Loïs Yorick Goldewijk
Recensie

Chaos kan ook stil zijn | recensie

Geluk en rouw strijden met elkaar in het kinderboek voor de Maand van de Filosofie, dat dit jaar geschreven is door Yorick Goldewijk.

Lees meer
Jeroen Hopster filosoof Toeval een onvoorziene filosofie
Jeroen Hopster filosoof Toeval een onvoorziene filosofie
Interview
Voor leden

Jeroen Hopster: ‘Toeval is niet de tegenpool van noodzaak’

Ook als alles een oorzaak heeft bestaat er toeval, zegt filosoof Jeroen Hopster. Er zijn zelfs vele soorten.

Lees meer