04-2022
Hoe intiem we ook zijn, de ander blijft altijd een vreemde voor ons. Staat die vreemdheid echte intimiteit niet in de weg? In een dossier over intimiteit legt denker en psychoanalyticus Paul Verhaeghe de vinger op de gevoelige plek: we willen samensmelten met een ander, maar zijn tegelijkertijd bang om ons ‘ik’ te verliezen.
Hoofdredacteur Coen Simon: ‘Wie is die ik die over zichzelf praat?’
Na dertien jaar platteland kocht ik een paar jaar geleden een huis in Groningen stad. Pas toen ik het huis voor de tweede keer met een makelaar kwam bezichtigen zag ik dat er heel veel filosofie in de boekenkasten stond. Net even een andere collectie dan ik zelf had, maar… Read More
Miriam Rasch: ‘Je kunt jezelf autonoom vormgeven’
Big Tech en wetenschap dwarsbomen het idee dat we autonome wezens zijn, stelt Miriam Rasch. Ze wijst op het belang van innerlijke ruimte.
Klaas ten Holt: ‘De mens wil het goede doen, maar is niet doortastend’
Schrijver en componist Klaas ten Holt schreef de roman De goede dood, over een huisarts die terechtkomt in een onheilspellend dorp.
Denker des Vaderlands Paul van Tongeren: ‘Als liefde lukt, lijkt ze op vriendschap’
Soms maken mensen een duidelijk onderscheid tussen vriendschap en liefde. Liefde lijkt dan telkens hoger te staan dan vriendschap. Je kunt veel vrienden hebben, maar slechts één echte liefdespartner, of één tegelijk, of in elk geval niet te veel. De liefdesverhouding zou alle andere affectieve banden overstijgen. Ik twijfel. Zowel… Read More
Leidt een hoger minimumloon tot minder werkgelegenheid?
Als het minimumloon omhooggaat, daalt het aantal banen, stelt het Centraal Planbureau. Filosoof Paul Teule vraagt zich af of dit idee niet voortkomt uit verouderde economische theorieën.
Moreel dilemma: zijn digitale platformen verantwoordelijk voor hun content?
Online platformen zoals Spotify, Twitter en Facebook presenteren zich vaak als enkel een doorgeefluik. Maar moeten we ze niet verantwoordelijk houden voor de informatie die ze aanbieden?
Paul Verhaeghe: ‘We willen versmelten en losbreken’
De Vlaamse psycholoog en psychoanalyticus Paul Verhaeghe (1955) schreef het essay Intieme vreemden ter gelegenheid van de Maand van de Filosofie. Intimiteit is volgens hem ongrijpbaar, omdat ze zo verscheurend is: we willen opgaan in de ander en tegelijkertijd zijn we bang om opgeslokt te worden in naam van de liefde.
Vier mensen over hun zoektocht naar intimiteit
Vier mensen vertellen over hun zoektocht naar intimiteit. ‘Verbinding schuilt in elkaar de ruimte geven.’
Het verlangen van het Grote Niets
De droom van de rode kamer van Cao Xueqin is de Chinese evenknie van Dante en Shakespeare. Filosoof Michel Dijkstra leest opgewonden de nieuwe vertaling met de hartstochtelijke lessen van fee Ontnuchtering.
Ik ontmoet dus ik besta
Wij zijn van anderen afhankelijk omdat we door geen God zijn bedacht of gewild, volgens de Franse filosoof Charles Pépin. We kunnen onszelf alleen uitvinden door onze relaties met anderen. Een filosofie van de ontmoeting.
Nietzsche voor 10-jarigen
Schrijver Marc van Dijk maakte samen met tekenaar Sander ter Steege een humoristisch kinderboek over de filosofie van Nietzsche. ‘Nietzsche kan kinderen leren om ellende te accepteren.’
Miriam Rasch: ‘Als je gelooft in cijfers, worden mensen vanzelf minderwaardig’
De voorgeschiedenis doet niet ter zake, maar de situatie was dat ik een belastingadviseur nodig had. Liever gisteren dan vandaag. Ik vroeg wat rond bij schrijvers- en kunstenaarsvrienden, want het moest geen Zuidas-type met verkeerde verwachtingen zijn. Een van hen gaf me de gegevens van – laat ik hem Joost… Read More
Techniekfilosoof Vincent Blok: ‘Het beheersen van de aarde is een utopie
Technologie is ten onrechte een splijtzwam in het klimaatdebat, stelt filosoof Vincent Blok. We plaatsen natuur en cultuur tegenover elkaar, terwijl echte vernieuwing die tegenstelling opheft.
Helmuth Plessner, de vrije denker die altijd vreemd bleef
Het menselijk bestaan is van nature kunstmatig, stelt de Duitse filosoof Helmuth Plessner. Hij bleef altijd een buitenstaander. Juist in die vreemdheid vond Plessner de basis voor de menselijke vrijheid.
Filosofie is makkelijker als je denkt: tijd
In ‘Filosofie is makkelijker als je denkt’ helpen we u in vijf stappen op weg in het zelf leren denken. Dit keer: tijd.
Elke Wiss: ‘De verbeelding waarvan dan precies? Van mijn lichaam, naakt?’
Ik was denk ik een jaar of vijftien toen ik het voor het eerst hoorde. Op dat moment had ik nog niet veel meer gereedschap in mijn communicatiekoffer dan diep ongemak voelen en dat verpakken in schaapachtig lachen. Het was een jongen, een man denk ik, die het tegen me… Read More
Een postmoderne recensie van een verwarrend boek
De Britse schrijver Stuart Jeffries beschrijft postmodernisme en neoliberalisme als een onlosmakelijke eenheid. Een postmoderne recensie van een verwarrend boek.
Hoe Karl Jaspers de giftigheid uit het slavernijdebat kan wegnemen
De Duitse filosoof Karl Jaspers maakte na de Tweede Wereldoorlog een verhelderend onderscheid tussen verschillende vormen van schuld. Alleen wringt er iets in zijn redenering.
Niet ontsnapt aan de vrijheid
De Duitse denker Wolfram Eilenberger brengt vier vrouwelijke filosofen samen en volgt ze in de periode dat Stalin en Hitler aan de macht zijn.
Floor Milikowski: ‘Het moet schuren in de stad’
Floor Milikowski (41) is journalist, planoloog en sociaal geograaf. Wij zijn de stad is haar laatste boek.
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.
