Home 04-2016
Filosofie Magazine - April 2016

04-2016

Waar ligt de grens?
Tussen ons en vluchtelingen, mens en dier, liefde en verlies, leven en dood

Costica Bradatan
‘ De mens is een ruwe schets’

Alicja Gescinska
‘ We kunnen niet met eender wie samen zijn’

Peter Sloterdijk
‘ Er is een spirituele omvorming nodig’m wat ik zeg, maar waarom ik het zeg’

Wint een vrouw de Socratesbeker?

Erno Eskens
In de stal zien we wat de mens te wachten staat

Cover afbeelding voor 04-2016
​Het Moment: Wendy Lampen 
​Het Moment: Wendy Lampen 
Interview
Voor leden

​Het Moment: Wendy Lampen 

Wendy Lampen (46) is Autisme-specialist en coach, en studeert filosofie.   ‘Een aantal jaren geleden kreeg ik de diagnose Aspergersyndroom, en toen werd alles wat ik zei, alles wat ik deed, alles wat het denken behelsde, toegeschreven aan die diagnose door de mensen om me heen. Read More

Lees meer
Voorwoord: ‘Ik ben geen feminist’
Voorwoord: ‘Ik ben geen feminist’
Column
Voor leden

Voorwoord: ‘Ik ben geen feminist’

Ik wantrouw mannen die zich feminist noemen. Ik geloof wel dat velen het goed bedoelen, en ook goed doen. Maar een mannelijke feminist is ofwel een patriarchaal figuur in schaapskleren, ofwel een sentimentele man die de zogeheten vrouwelijkheid zegt te bewonderen – wat meestal ook tenenkrommend patriarchaal uitpakt. Daar, het… Read More

Lees meer
Stelling: Je moet altijd streven naar grensoverschrijding
Stelling: Je moet altijd streven naar grensoverschrijding
Korte uitleg
Voor leden

Stelling: Je moet altijd streven naar grensoverschrijding

Elize de Mul Promovendus techniekfilosofie ‘Grensoverschrijding’ heeft een negatieve klank. Het doet denken aan een overlopend glas. Uit hun voegen barstende landgrenzen. Morele overtredingen. Voetbalvandalen. Zinloos geweld. De ander belagen of binnendringen. Grenzen die onder luid protest… Read More

Lees meer
4 vragen aan… Roel Bentz van den Berg
4 vragen aan… Roel Bentz van den Berg
Interview
Voor leden

4 vragen aan… Roel Bentz van den Berg

De verhalen die we elkaar vertelden over de grens tussen leven en dood vertellen we niet meer. ‘Daarmee zijn niet alleen de doden dakloos, onze rouw is dat ook geworden’, concludeert  romanschrijver Roel Bentz van den Berg. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op… Read More

Lees meer
Stine Jensen: Afhankelijkheid
Stine Jensen: Afhankelijkheid
Voor leden

Stine Jensen: Afhankelijkheid

Grenzen, daar moet je vanaf. Muren scheiden volkeren en geliefden. Denk aan Noord- en Zuid-Korea, aan Pyramus en Thisbe. Denk aan West- en Oost-Duitsland, aan Romeo en Julia. Woorden met ‘grens’ of ‘border’ zijn doorgaans niet de woorden waar je blij van wordt: grenscontrole, grensoverschrijdend, borderliner. Een grens, daar ‘loop… Read More

Lees meer
Nanda Oudejans: ‘We zien niet dat de catastrofe zich voor onze ogen afspeelt’
Nanda Oudejans: ‘We zien niet dat de catastrofe zich voor onze ogen afspeelt’
Essay
Voor leden

Nanda Oudejans: ‘We zien niet dat de catastrofe zich voor onze ogen afspeelt’

‘Als vluchteling ben je niemand en nergens’, zegt rechtsfilosoof Nanda Oudejans. Onze verantwoordelijkheid is het volgens haar niet om de rechtelozen op te vangen, maar om ze te ontvangen. ‘Laat ze oprotten, die teringlijers, we gaan met z’n allen naar het gemeentehuis’ – na deze tweet stond… Read More

Lees meer
Liefde is geen goede match
Liefde is geen goede match
Essay
Voor leden

Liefde is geen goede match

Datingsites beloven een goede match, gebaseerd op gedeelde eigenschappen. Maar – vraagt Leon Heuts zich af – maakt dat idee de geliefde niet inwisselbaar, voor iedereen die dezelfde eigenschappen heeft? Waarom liefde elke grens overschrijdt. ‘Ik wilde jou en dat ik missen zou wist ik al voor het begonnen was. Read More

Lees meer
Marli Huijer: Gift
Marli Huijer: Gift
Voor leden

Marli Huijer: Gift

Met een glas wijn en wat te knabbelen kijk ik naar Levenseindekliniek, een documentaire van Marcel Ouddeken en Hans Kema. Kauwend op een hazelnoot zie ik een dementerende mevrouw sterven. Ze praat en beweegt eerst nog. De arts dient haar een dodelijk middel toe. Even later is ze een lijk. Read More

Lees meer
Bert Keizer: Zen
Bert Keizer: Zen
Voor leden

Bert Keizer: Zen

Zenboeddhisme gaat geloof ik over een gave die mensen af en toe in staat stelt om op een heel bijzondere manier in het moment te leven. Er bestaan cursussen voor, maar het lijkt mij meer een kwestie van genade, zeg maar kosmische mazzel, wil het je toevallen. Een voorbeeld:… Read More

Lees meer
‘Harde grenzen van een denkbeeldige wereld’
‘Harde grenzen van een denkbeeldige wereld’
Interview
Voor leden

‘Harde grenzen van een denkbeeldige wereld’

Ooit zijn staatsgrenzen bedacht, door mensen. Maar we zien ze ondertussen als vanzelfsprekende scheidslijnen. ‘Daardoor vergeten we dat een grens altijd een vraag is’, zegt politiek geograaf Henk van Houtum.

Lees meer
Grensgevallen
Grensgevallen
Hoofdartikel
Voor leden

Grensgevallen

We kunnen we niet zonder grenzen, ook niet in het denken zelf, zegt Jeroen Hopster. Maar hoe we de grenzen trekken staat niet vast. Wie er mag passeren evenmin.   Vorige maand werd de World Press Photo van 2015 bekendgemaakt. De winnende foto toont een vluchteling, die beschenen… Read More

Lees meer
Costica Bradatan: ‘De mens is werk in uitvoering’
Costica Bradatan: ‘De mens is werk in uitvoering’
Interview
Voor leden

Costica Bradatan: ‘De mens is werk in uitvoering’

‘Wie echt filosofeert’, zegt Costica Bradatan, ‘denkt niet alleen, maar handelt ook.’ Een gesprek over sterven voor ideeën en het goede leven. ‘De mens is een schepsel van onbepaalde aard’, citeert Costica Bradatan, ‘een wezen zonder vaste woonplaats, werk in uitvoering, een ruwe schets.’ Het zijn de woorden van Renaissance-denker… Read More

Lees meer
We worden animachines. Willen we dat wel?
We worden animachines. Willen we dat wel?
Voorpublicatie
Voor leden

We worden animachines. Willen we dat wel?

We kunnen nanorobots injecteren en genen van plant en dier aan ons lichaam toevoegen. Door de voordelen die de aanpassingen bieden, vergeten we volgens Erno Eskens te kijken naar het eindproduct.

Lees meer
Alicja Gescinska: ‘De mens is een soort van liefde’
Alicja Gescinska: ‘De mens is een soort van liefde’
Interview
Voor leden

Alicja Gescinska: ‘De mens is een soort van liefde’

‘We denken precies te weten wie ons type is, totdat er opeens iemand in je leven komt waar je geen weerstand tegen hebt.’ Na haar essays schreef de Pools-Vlaamse filosoof Alicja Gescinska nu een roman, over de liefde.   Alicja Gescinska resideert twee dagen in het Amsterdamse Ambassadehotel… Read More

Lees meer
God boven alles
God boven alles
Recensie
Voor leden

God boven alles

God is niet ‘kracht, noch licht, noch leven’. Hij is meer. Over de omwegen van Dionysius de Areopagiet naar het allerhoogste.  Het meest besproken onderwerp uit de Middeleeuwse filosofie is ongetwijfeld God. Veel grote filosofen, zoals Thomas van Aquino, besteden ruim aandacht aan het beschrijven van zijn almacht en voortreffelijkheid. Read More

Lees meer
homo destructivus tekening aarde hand Peter Sloterdijk
homo destructivus tekening aarde hand Peter Sloterdijk
Recensie

Hoe de mens een Homo destructivus werd

Onze ondernemingslust en experimenteerdrift dreigen de toekomst van het leven te vernietigen, sombert Peter Sloterdijk. Maar er is hoop.

Lees meer
Wie wint de Socratesbeker 2016?
Wie wint de Socratesbeker 2016?
Recensie
Voor leden

Wie wint de Socratesbeker 2016?

‘Flitsend en ongrijpbaar’ noemt Martijn Meijer het boek dat volgens hem dit jaar wordt bekroond met de Socratesbeker. En: het is van de filosoof die volgens Meijer vorig jaar al had moeten winnen.  Als de jury van de Socratesbeker in februari weer haar longlist presenteert, is de verleiding groot… Read More

Lees meer
Het Experiment: Waarom eten we geen hond?
Het Experiment: Waarom eten we geen hond?
Korte uitleg
Voor leden

Het Experiment: Waarom eten we geen hond?

Wij gruwelen bij het idee van een hond op je bord, maar argumenten hebben we niet. Welke rol spelen onze emoties bij morele overtuigingen?    Experiment We zijn tegen het opeten van een doodgereden hond, maar we weten niet waarom. ‘Wij eten geen hond, maar Chi… Read More

Lees meer
De grote brand van Londen
De grote brand van Londen
Interview
Voor leden

De grote brand van Londen

Mag je genieten van een ramp? Volgens Karen Gover is vernietiging overal aanwezig en kan die zelfs productief zijn.   Het Groot Arsenaal van de Tower of London stond bekend als de grootste overdekte ruimte van Europa. Op 30 oktober 1841 brandde het volledig af. De vuurzee was… Read More

Lees meer
Denkfouten: Texaanse scherpschutter
Denkfouten: Texaanse scherpschutter
Essay
Voor leden

Denkfouten: Texaanse scherpschutter

– Je schiet je magazijn leeg op een muurtje – Je trekt een cirkel om het gebied waar de meeste kogels zijn beland – In de roos. Je concludeert dat er iets aan de hand is Het ministerie van OCW wil landelijk lessen ‘kritisch denken’ gaan invoeren. In… Read More

Lees meer
Nanda Oudejans: ‘We zien niet dat de catastrofe zich voor onze ogen afspeelt’
Nanda Oudejans: ‘We zien niet dat de catastrofe zich voor onze ogen afspeelt’
Interview
Voor leden

Nanda Oudejans: ‘We zien niet dat de catastrofe zich voor onze ogen afspeelt’

‘Als vluchteling ben je niemand en nergens’, zegt rechtsfilosoof Nanda Oudejans. Onze verantwoordelijkheid is het volgens haar niet om de rechtelozen op te vangen, maar om ze te ontvangen. ‘Laat ze oprotten, die teringlijers, we gaan met z’n allen naar het gemeentehuis’ – na deze tweet stond bij garagehouder Johan… Read More

Lees meer