01-2018
Verder in deze editie onder meer een historisch profiel over John Locke en een essay over Disneyland: hoe de wereld verandert in een pretpark.
Voorwoord: Compassie
Zou compassie tegenwicht kunnen bieden aan het groeiende wantrouwen en de frustratie en haat van deze tijd? Ik dacht daaraan in Japan – ik had de ongekende luxe om deel uit te maken van een door Filosofie Magazine georganiseerde reis langs boeddhistische tempels en zentuinen. We leerden dat de verschillende… Read More
De Stelling: Kun je met een dubbele nationaliteit loyaal zijn aan Nederland?
‘Loyaal zijn’ betekent ‘trouw zijn’. De vraag is dus of je tegelijkertijd aan twee partijen trouw kunt zijn, of dat nu landen, opdrachtgevers of liefdespartners zijn. Het antwoord ligt voor de hand: dat kan best, zolang die twee het met elkaar eens zijn. Problemen ontstaan pas wanneer de trouw volgens… Read More
Het Experiment: Geld geven maakt gelukkig
Je vindt een briefje van twintig euro in je winterjas. Koop je een cadeau voor jezelf of geef je het geld weg? Experiment Geld geven aan een ander maakt gelukkiger dan dat bedrag aan jezelf besteden. Zelf voorspellen mensen niet dat geld weggeven aan een ander ze… Read More
Denkfout: Onze generatie bevindt zich op een keerpunt
We bevinden ons op een keerpunt. Het is vijf voor twaalf. Er is een point of no return bereikt. Het beslissende moment is aangebroken. Waarover gaat het precies? Dat kan van alles zijn. Overbevolking, robotisering, bijensterfte, islamisering, het einde van de euro. Telkens opnieuw hoor je dat de… Read More
‘Clichés zijn de smeerolie van de samenleving’
Clichés zijn overal en het heeft geen zin om ze te bestrijden of om naar hun betekenis te vragen. Socioloog Anton Zijderveld prijst het cliché. Tekst loopt door onder afbeelding Fotografie: Roger Cremers Wat kan ik weten? ‘Clichés hebben een slechte naam,… Read More
‘Sta je eigen verlichting niet langer in de weg’
Verlichting wordt vaak gezien als het resultaat van een lange, moeizame leerweg. De Amerikaanse filosoof Douglas Berger legt uit dat verlichting eigenlijk al in iedereen aanwezig is. Toen stortte de leraar zich op zijn leerling, pakte hem bij zijn kraag en schudde hem flink door elkaar.’ De buitengewoon vriendelijke filosoof… Read More
Gedachte-experimenten: Waarin schuilt het zelf?
Wat is het ‘zelf’? Een geheel van lichaamscellen? Een constructie, een verzameling karaktereigenschappen? Drie gedachte-experimenten om deze oeroude vragen te onderzoeken. De boeddhist en de naam Eens bracht een koning een bezoek aan de wijze boeddhist Nâgasena. Nâgasena wist de levensvragen van de koning zo goed te beantwoorden… Read More
Ouders, durf te schipperen!
Veel ouders zijn onzeker over de koers die ze moeten volgen in de opvoeding. Filosofen Frank Meester en Stine Jensen stellen dat die onzekerheid juist iets is om te koesteren. Plus: opvoedtips uit de filosofie.
Mogobe Ramose: ‘Ubuntu kan de mens uit een westerse slaap wekken’
Een mens wordt pas echt mens door verbinding met anderen, volgens de Afrikaanse ubuntu-filosofie. Het klassieke werk hierover is eindelijk in het Nederlands verschenen als Ubuntu. Stroom van het bestaan als levensfilosofie, geschreven door de filosoof Mogobe Ramose. Ik ben omdat wij zijn. Menselijk worden door anderen. Filosofie van de… Read More
Disneys schijnwereld is overal
Walt Disney wilde volmaakte werelden en ervaringen creëren. Filosofen vonden het maar gevaarlijk. Intussen wordt Disneys werkwijze in elke koffietent toegepast. In de 25 jaar dat Disneyland Parijs bestaat, is één winkel in het park nog nooit open geweest: het fietsenwinkeltje aan het begin van Main Street,… Read More
Gezocht: de waarheid
Nepnieuws is overal. Wanneer is de waarheid uit het zicht geraakt? De Amerikaanse moraalfilosoof Susan Neiman vertelt welke ideologieën ons in de weg zitten. 4 december 2016. Een 28-jarige man rijdt 800 kilometer naar Comet Ping Pong, een pizzeria in Washington, D.C. Hij schiet een paar keer in het… Read More
John Locke: Denk als een rebel
Met de vrijheid van denken en spreken komt de plicht om ook goed na te denken, waarschuwde John Locke. En dat is lastiger dan je denkt.
Stine Jensen: Empathisch teveel
Soms word ik explosief humeurig van filosofen. Neem een term waar mensen doorgaans van opknappen, zoals rust, empathie of stilte – en een filosoof die je gaat uitleggen dat we een empathisch teveel hebben, of baat bij onrust en lawaai. De pleidooien zijn reuze redelijk (geen mens wil de hele… Read More
Thijs Lijster: Wonder
Jonge ouders noemen de geboorte van hun kind weleens een ‘wonder’. Nu zal de cynicus, of de statisticus (en vaak zijn deze in één persoon verenigd) zeggen: ‘Hoezo wonder? De mensheid is zich voortdurend aan het reproduceren; er worden per seconde nota bene drie kinderen geboren!’ Niettemin is er vanuit… Read More
Bert Keizer: Boef
In vrijwel elke uiteenzetting over wat er mankeert aan moderne geneeskunde wordt na een tijdje steevast dezelfde boosdoener het toneel op geduwd: René Descartes (1596-1650). Hij is degene die geest en lichaam uiteen heeft gejaagd. Het komt door Descartes dat we nu met dokters zitten die alleen naar onze scans… Read More
Michael Ignatieff: ‘We denken te veel in groepen’
Universele waarden zoals mensenrechten staan onder druk. Filosoof Michael Ignatieff stelt dat we ons beter kunnen richten op de kracht van alledaagse deugden, die ook universeel zijn.
Kierkegaard kent de angst voor de sprong
Filosoof Jannah Loontjens begrijpt haar eigen hoogtevrees beter sinds ze het werk van Kierkegaard leest. Jannah Loontjens bespreekt de filosofen die haar hebben beïnvloed Fotografie: Martin Dijkstra Mensen die er geen last van hebben, denken vaak dat hoogtevrees voortkomt uit een angst voor diepte, voor… Read More
Close Reading: Nietzsches grote vrolijkheid
Wij allen zijn moordenaars, schrijft Nietzsche. We hebben God vermoord. Is dat een bevrijding, of verliest daarmee alles zijn betekenis? In De vrolijke wetenschap (1887) is de vagebond Nietzsche aan het woord, de rondreizende vrije geest die zich aan niemand verbonden voelt en in het zuidelijke Europa op zoek… Read More
Licht op de Afsluitdijk
Wie zijn we, waar zijn we en wat zijn we aan het doen? Volgens socioloog Daniela Vicherat-Mattar kan autorijden op de Afsluitdijk ons tegenwoordig anders laten kijken naar onze hectische levens. Dit hele kunstwerk draait om licht, maar wat ik zo mooi vind is dat het niet de typische… Read More
Het Moment… dat een stripmaker kennismaakte met Epicurus
De antieke filosoof Epicurus hielp striptekenaar Barbara Stok over het verdriet van het niet hebben van kinderen heen te komen.
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.
