Home 02-2019
Filosofie Magazine - Februari 2019

02-2019

De strijd van de Gele Hesjes duurt voort. Maar wat hun strijd betekent, is onduidelijk. Is het een volksopstand? En bestaat er eigenlijk wel zoiets als een volk? Daarover komt in deze editie van Filosofie Magazine de jonge Franse schrijver Édouard Louis aan het woord. Hij levert felle kritiek op de uitbuiting door en hypocrisie van de elite in Frankrijk. Ook gaan we met de Spaanse filosoof José Ortega y Gasset in op de vraag of er nog wel zoiets bestaat als een ‘elite’. Zijn we niet allemaal massamensen geworden? Verder vindt u in het februari-nummer onder meer een interview met Carl Cederström, die laat zien dat we toe zijn aan een nieuw geluksideaal: als we zelfhulpboeken moeten lezen om te leren gelukkig te worden, is het tijd voor verandering.
Cover afbeelding voor 02-2019
Voorwoord: Kloof
Voorwoord: Kloof
Column
Voor leden

Voorwoord: Kloof

Eind vorig jaar ontvlamde in Frankrijk het oproer van de gele hesjes. Wat begon als een Facebook-protest tegen een voorgenomen milieubelasting op diesel, mondde uit in de zwaarste rellen sinds mei 1968. Gevoed door een breed gedragen ongenoegen over arrogante elites, die geen idee hebben van het leven lager op… Read More

Lees meer
Het Experiment: Kwantummechanica als game
Het Experiment: Kwantummechanica als game
Korte uitleg
Voor leden

Het Experiment: Kwantummechanica als game

Voor een proef moesten de meetinstellingen random zijn. Hoe is dat mogelijk? Met de menselijke vrije wil. ‘Op het kleinste niveau lijkt de wereld zich “indeterministisch” te gedragen: volgens de wetten van de kwantummechanica berust het gedrag van minuscule deeltjes op willekeur. Of bestaat er een diepere theorie met… Read More

Lees meer
Postuum interview Tocqueville: Meer gelijkheid maakt de democratie niet beter
Postuum interview Tocqueville: Meer gelijkheid maakt de democratie niet beter
Korte uitleg
Voor leden

Postuum interview Tocqueville: Meer gelijkheid maakt de democratie niet beter

De commissie-Remkes heeft advies uitgebracht over de toekomst van onze democratie. Wat vindt de Franse historicus Alexis de Tocqueville (1805-1859) daarvan, als schrijver van het standaardwerk Over de democratie in Amerika? Tekst loopt door onder afbeelding Illustratie: Berend Vonk Wat vindt u van de… Read More

Lees meer
Ellen Laan
Ellen Laan
Voor leden

Dicht de orgasmekloof

‘Vrouwen geven hun eigen plezier nog steeds geen prioriteit.’ Hoogleraar seksuologie Ellen Laan vertelt waarom vrouwen minder genot beleven.

Lees meer
Bert Keizer: Weer een keer
Bert Keizer: Weer een keer
Korte uitleg
Voor leden

Bert Keizer: Weer een keer

Een van de vervelendste kanten van het christendom is het eeuwenlange gezanik over wat je overdag allemaal voor moois kunt doen naar aanleiding van de geweldige teksten. Voor muziek geldt dat niet. Wie zegt na ‘Bohemian Rhapsody’, de Matthäus-Passion of André Hazes’ ‘De vlieger’: ‘Ja, mooi, ontroerend zelfs, maar wat… Read More

Lees meer
Thijs Lijster: Boekenkast
Thijs Lijster: Boekenkast
Korte uitleg
Voor leden

Thijs Lijster: Boekenkast

Het werd weer eens tijd om mijn boekenkast op te ruimen. Ouwe troep waar ik niettemin aan gehecht was ging naar zolder, bestsellers die ik cadeau kreeg van welwillende kennissen konden ongelezen naar de kringloop. Bovendien moest de aanwas van het afgelopen jaar zijn plek krijgen in de collectie, en… Read More

Lees meer
Stine Jensen: Poppins
Stine Jensen: Poppins
Korte uitleg
Voor leden

Stine Jensen: Poppins

De film Mary Poppins Returns was net een halfuur bezig toen mijn dochter fluisterde: ‘Mama, wanneer begint Mindf*ck weer?’ Grappig genoeg was ongeveer gelijktijdig ook bij mij die vraag opgekomen. Terwijl ik naar de gouvernante met magische gaven keek, drong het tot me door dat de televisie-illusionist Victor Mids… Read More

Lees meer
populisme rellen demonstranten demonstratie
populisme rellen demonstranten demonstratie
Hoofdartikel
Voor leden

Het populisme is here to stay

Waar komt de protestbeweging van de gele hesjes vandaan en wat willen de demonstranten zeggen? De taal mag populistisch zijn, het onbehagen is reëel, internationaal en nog lang niet voorbij.

Lees meer
Édouard Louis: ‘Macron vernielt het lichaam van mijn vader’
Édouard Louis: ‘Macron vernielt het lichaam van mijn vader’
Voor leden

Édouard Louis: ‘Macron vernielt het lichaam van mijn vader’

De jonge Franse schrijver Édouard Louis (1992) groeide op in een arm milieu, studeerde aan een topuniversiteit en verovert nu de literaire wereld. Hij wil ‘het volk’ niet romantiseren, maar onverkort de waarheid vertellen over uitbuiting, geweld en de hypocrisie van de elite. ‘Het gebeurde op kerstavond, in 2012. Ik… Read More

Lees meer
Zes volksdenkers
Zes volksdenkers
Voor leden

Zes volksdenkers

Moet het volk ingetoomd worden, zoals Plato vindt? Of moet het in opstand komen, zoals Antonio Negri zegt?

Lees meer
Twee pakketjes in gesprek: Het volk is als een verwend kind
Twee pakketjes in gesprek: Het volk is als een verwend kind
Voor leden

Twee pakketjes in gesprek: Het volk is als een verwend kind

Het volk bestaat uit ‘massamensen’ die nooit tevreden zijn, geen lijden kunnen verdragen en verslaafd zijn aan hun slachtofferrol. Of heeft het klagende volk een punt? Twee pakketjes zijn het er nog niet over eens. Een bestelbusje in een grote stad, ochtend. Twee pakketjes staan achter in een… Read More

Lees meer
Boekentips: Wat wil het volk?
Boekentips: Wat wil het volk?
Korte uitleg
Voor leden

Boekentips: Wat wil het volk?

Vier studies nemen het – ieder op eigen wijze – op voor het volk. 1. Oude en nieuwe ongelijkheid – Kees Vuyk Het gelijkheidsideaal heeft zelf weer een nieuwe ongelijkheid in de wereld gebracht. Het moment waarop iedere klasse gelijke kansen op scholing kreeg, pakten veel getalenteerde jongeren van de… Read More

Lees meer
Vraag je af: ‘What if…’ en prijs jezelf gelukkig
Vraag je af: ‘What if…’ en prijs jezelf gelukkig
Essay
Voor leden

Vraag je af: ‘What if…’ en prijs jezelf gelukkig

Waarom zou je speculeren over een andere levensloop of alternatieve geschiedenis? Volgens filosoof Jeroen Hopster kunnen zulke gedachten nieuwe inzichten opleveren en onze belevingswereld verrijken. Vasili Alexandrovitsj Archipov behoort tot de onbekende helden uit de wereldgeschiedenis. Archipov was een van de drie gezagvoerders aan boord van de B-59, een… Read More

Lees meer
Aristoteles illustratie natuur eikel hajo de reiger
Aristoteles illustratie natuur eikel hajo de reiger
Historisch Profiel

Word wie je bent met Aristoteles

Aristoteles’ Metafysica opende nieuwe wegen in de filosofie. Zijn mensbeeld fundeert de populaire filosofische kreet ‘worden wie je bent’.

Lees meer
Hegel leesclub Jannah Loontjens
Hegel leesclub Jannah Loontjens
Essay

De Hegel-leesclub is na drie jaar op een kwart

Jannah Loontjens probeert met een groepje filosofen Hegel te lezen. Het gaat nogal traag en het lijkt soms zinloos, en toch geeft het voldoening.

Lees meer
Donna Haraway: Story Telling for Earthly Survival
Donna Haraway: Story Telling for Earthly Survival
Close reading

Close Reading: Haraway wil de ­cyborg niet vastpinnen

Donna Haraway analyseert de cyborg in een gelaagd manifest dat leest als een roman met te veel personages.

Lees meer
Van stelen een kunstvorm maken
Van stelen een kunstvorm maken
Kunst
Voor leden

Van stelen een kunstvorm maken

Hoe kun je succesvol protesteren? Kunstenaarscollectief YoMango – ‘ik steel’ in het Spaans – protesteert door van stelen een kunstvorm te maken. Beeld: YoMango A User’s Guide to (Demanding) the Impossible is een klein en roze boekje dat twintig rebelse kunstinterventies omschrijft, voor iedereen die zich… Read More

Lees meer
Het Moment… waarop je verlangt naar eenwording
Het Moment… waarop je verlangt naar eenwording
Korte uitleg
Voor leden

Het Moment… waarop je verlangt naar eenwording

Renske ter Avest (40) is docent geschiedenis en studeert filosofie.  ‘Hoe zou het zijn om iemand anders te zijn? vroeg ik me als kind af. Ik voelde me opgesloten in mezelf – je zit altijd met jezelf en je eigen gedachten opgezadeld. Ik werd grootgebracht met het protestants-christelijke geloof. Read More

Lees meer
Waarom de zelfhulpindustrie ons ongelukkig maakt
Waarom de zelfhulpindustrie ons ongelukkig maakt
Interview
Voor leden

Waarom de zelfhulpindustrie ons ongelukkig maakt

Als je niet gelukkig bent, is dat je eigen schuld. Geluk is een morele plicht geworden. Het is tijd voor een nieuw geluksideaal, vindt Carl Cederström.  Carl Cederström (1980) is geen leunstoelfilosoof die van een afstandje een onderwerp analyseert. Of liever: dat is hij niet meer. Op zijn boek The… Read More

Lees meer