11-2018
Voorwoord: Handschoen
In het voorjaar van 1947 besloten twee mensen uit de top van Unesco, de pas opgerichte cultuur- en onderwijsorganisatie van de Verenigde Naties, een keur aan intellectuelen uit te nodigen om na te denken over de rechten van de mens. Twee jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog moest… Read More
Het Experiment: Ons lichaam denkt
‘Ik kijk ernaar uit’, ‘Die gebeurtenis ligt achter ons’ – met metaforen hebben we grip op zoiets abstracts als tijd. Het lichaam neemt die metaforen letterlijk. Illustratie: Bas van der Schot We vergeten dat we spreken, denken en begrijpen als lichamen’, vertelt filosoof en taalwetenschapper Linde… Read More
Postuum interview Karl Marx: ‘Het kapitalisme is nu nóg destructiever’
Veroorzaakt de macht van techbedrijven een nieuwe fase van het kapitalisme? En wat betekent de opkomst van bedrijven als Deliveroo en Uber voor de toekomst van arbeid? 170 jaar na de publicatie van Het Communistisch Manifest vragen we het aan Karl Marx.
Beatrice de Graaf: ‘Geweld was vroeger veel normaler’
Pas na Napoleon werd het normaal dat de overheid ons beschermde tegen terreur, schrijft veiligheidsexpert Beatrice de Graaf in Tegen de terreur. Wat kan ik weten? ‘Moet de overheid ons tegen terreur beschermen? “Ja”, zeggen wij tegenwoordig. Maar waarom? “Daar betaal ik belastinggeld voor”. Dat klinkt vanzelfsprekend. Read More
Stine Jensen: ‘Live Fully Now’
Er zijn filosofen die je niet moet lezen, maar horen. Alan Watts (1915-1973) is er zo een. Met zijn diepe whiskystem sprak de Engelse hippiefilosoof zijn bedwelmende en opbeurende teksten uit. ‘Live Fully Now’ is een van de beroemdste voordrachten. ‘My goodness, don’t you remember, when you went first… Read More
70 jaar mensenrechten: reden voor een feestje?
Mensenrechten komen niet voort uit de natuur, maar zijn volgens filosoof en jurist Irena Rosenthal een reactie op de ervaring van onrecht. De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens bestaat 70 jaar. Is dat reden voor een feestje? ‘Zeker. Sinds de Universele Verklaring is aangenomen zien we… Read More
Dit zijn de 8 mensenrechten die we nú nodig hebben
70 jaar geleden werd de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aangenomen. Zijn ze ondertussen gedateerd, moeten ze worden uitgebreid? Filosofie Magazine vroeg filosoof en jurist Irena Rosenthal om mensenrechten te formuleren voor deze tijd.
Reconstructie: Hoe filosofen níét bijdroegen aan de mensenrechten
Filosofen uit de hele wereld zouden de basis hebben gelegd voor de mensenrechten. In werkelijkheid waren de denkers juist zeer sceptisch en stonden ze al snel buitenspel. Reconstructie van een filosofische mislukking.
Volgens deze historicus houden mensenrechten de ongelijkheid in stand
De Amerikaanse historicus Samuel Moyn is kritisch over de mensenrechten, die volgens hem een blinde vlek voor economische ongelijkheid met zich meebrengen. Hoe komt dit, en valt dit te doorbreken?
Thijs Lijster: Banksy
Het was groot nieuws afgelopen maand: een kunstwerk van de Britse kunstenaar Banksy dat door veilinghuis Sotheby’s in Londen verkocht werd, begon zichzelf seconden nadat het definitieve bod van 1,2 miljoen euro gevallen was te vernietigen. De verbijsterde aanwezigen zagen hoe het doek achter de lijst vandaan zakte en in… Read More
Een spar en een eik in gesprek over bomenrechten
De mensenrechten bestaan 70 jaar – wordt het nu tijd voor een uitbreiding naar niet-menselijke entiteiten? Een activistische spar en een conservatieve eik op de Vaalserberg zijn het er nog niet over eens. Bos op de Vaalserberg, de ochtend na een storm. KAREL, een oude eik, kijkt samen… Read More
5 klassiekers over mensenrechten
Hoe ontstonden de mensenrechten? Wat zijn de belangrijkste argumenten voor die nieuwe rechten? Lees het in 5 (moderne) klassiekers. De rechten van de mens – Thomas Paine In 1791 schreef de Engelse verlichtingsdenker Thomas Paine De rechten van de mens. Paine speelde een belangrijke rol in de Amerikaanse Revolutie en… Read More
Filosoferen achter tralies: Het wapen tegen angst zit in je hoofd
Kan filosofie helpen als je in de gevangenis zit? Filosofie Magazine-redacteur Lianne Tijhaar volgt een filosofiecursus in de bajes. Deel 3: overwin je angsten met Bertrand Russell. In de ontvangsthal van de gevangenis zitten drie bewaarders achter glas – twee mannen en een vrouw. Het eerste contact is formeel en… Read More
Het leven draait niet om geluk, leert cabaretier Tim Fransen van Marx
Tijdens een bezoek aan Londen denkt cabaretier en filosoof Tim Fransen aan Karl Marx en ontdekt hij de zin van het leven.
Bert Keizer: Boeddha
In de Nieuwe Kerk op de Dam is een tentoonstelling onder de titel Het leven van Boeddha, de weg naar nu. Hij leefde volgens Wiki ergens tussen de zesde en de vierde eeuw voor Christus. Ik weet eigenlijk niks van boeddhisme wat Wiki te boven gaat. Wat ik prettig vind… Read More
Waarom je altijd tegen jezelf in moet denken
Grote idealen en utopieën zijn aan Karl Popper niet besteed. Hij vernieuwt de wetenschapsfilosofie en verheft kritische rationaliteit tot praktisch, nuchter ideaal. Tekst loopt door onder afbeelding Illustratie: Maartje de Sonnaville Karl Popper wordt geboren in het Wenen van 1902, toen nog het culturele en… Read More
Derrida kent geen vaststaand ‘wij’
In colleges van de Franse denker Jaques Derrida leerde Jannah Loontjens opnieuw na te denken over de vraag wie we bedoelen als we ‘wij’ zeggen.
De waarheid is een tuin die verzorgd moet worden
Als de waarheid in een crisis verkeert, komt dat niet alleen door de nieuwe bewoner van het Witte Huis. De waarheid is ons aller verantwoordelijkheid, benadrukt Julian Baggini in zijn nieuwste boek.
Wetenschap is niet gericht op vernieuwing
Wetenschappers zoeken niet naar baanbrekende doorbraken, maar gedragen zich als brave puzzelaars, toont Thomas Kuhn.
Hoe een kunstenaar een hondje offert
Robert Jasper Grootveld organiseerde in de jaren zestig seances en werd als kunstenaar niet serieus genomen. Maar als zogenaamde ‘gek’ kon hij rake maatschappijkritiek uiten. ‘Ik heb vaak gedacht dat ik mezelf in de weg zit. Misschien moet ik eerst dood voordat mijn ideeën uitgevoerd kunnen worden’, zei kunstenaar Robert… Read More
Het Moment… waarop je dingen vindt waar je niet naar zocht
Maarten van der Graaff (31) is dichter en romanschrijver. Wormen en engelen (2017) is zijn romandebuut. Fotografie: Merlijn Doomernik ‘Als je schrijft ben je in een gemoedstoestand die niet heel actief is. Je doet wel van alles, maar je bent voornamelijk dingen aan het vinden die je… Read More
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.
