03-2016
Verslaafde samenleving
Bernard Stiegler over massaconsumptie
Roaring nineties
Tijdperk van decadentie en Derrida
Opnieuw beginnen
Kun je met het verleden breken?
Wittgenstein – ‘Het gaat niet om wat ik zeg, maar waarom ik het zeg’
Voorwoord: Health-app
Een maand lang verzamelde redacteur Nele Goutier data over haar slaap, eetgewoonten, stresslevels en lichaamsbeweging. Ze ging te rade bij techniekfilosofen en las Michel Foucault. Ze wilde antwoord op één vraag: word ik gelukkiger door uitgebreide zelfmeting? Het is de droom van zorgverzekeraars en overheden, en technisch is het… Read More
Stelling: Onze samenleving heeft een doorgeslagen meetfetisjisme
Ons panel, bestaande uit Elize de Mul, Paul van Tongeren en Alicja Gescinska, reageert iedere maand op een stelling. Elize de Mul Promovendus techniekfilosofie, Leiden Voorheen gold het adagium ‘meten is weten’ vooral voor dingen buiten de mens om. Dingen die ons… Read More
Denkfouten: Wij-bakken
Maarten Boudry en Jeroen Hopster belichten beurtelings klassieke en eigentijdse denkfouten. Iemand betrapt je op een denkfout; wat doe je? Probeer vooral niet de bal terug te kaatsen (‘Jij redeneert ook krom!’), of je bezondigt je meteen aan een tweede denkfout: de jij-bak, oftewel, de tu quoque-drogreden. Kinderen hebben… Read More
4 vragen aan… Ap Dijksterhuis
Wat moeten we doen? Tips van psycholoog Ap Dijksterhuis. ‘We worden gelukkiger van ervaringen dan van dingen.’ 1. Wat kan ik weten? ‘Geluk meten is niet zo gemakkelijk. Geluk is geen momentopname. Het is wat anders dan genot of plezier, dat zijn stemmingen die zo weer voorbij kunnen zijn. Read More
Stine Jensen: Woede
De laatste tijd duiken steeds meer pleidooien op voor de herwaardering van woede. De Duits-Koreaanse filosoof Byung Chul Han constateert in De vermoeide samenleving dat woede taboe is in de westerse positieve yes we can-samenleving. Dat is zonde, want woede biedt de mogelijkheid tot transformatie. Wie boos is… Read More
‘Ik leef bewuster door mijn self-tracking-app’
Vier weken lang meet filosoof Nele Goutier met apps en sensoren haar hartslag, haar stressniveau en nog veel meer. Ze vraagt zich af: leiden apps tot zelfinzicht, of dwingen ze ons tot aanpassing?
Wat doen getallen met ons?
We leven in een tijdperk van machtige cijfers. Geven die ons alleen maar meer inzicht, vraagt Jeroen Hopster zich af, of scheppen ze ook een nieuwe wereld? En hoe wenselijk is dat? Targets op de werkvloer, peilingen in de politiek en citatie-aantallen in de wetenschap: steeds vaker zijn getal en… Read More
Filosoferen met kinderen: ‘Kun je gedachten meten?
Maaike Merckens Bekkers en Sabine Wassenberg runnen samen Wonder-Why, een organisatie met als doelstelling om het filosoferen met kinderen en jongeren te stimuleren. Iedere maand leggen zij een thema voor aan de klas. Deze maand spreekt zij over de vraag ‘Kun je gedachten meten?’ Terwijl ik naar buiten loop,… Read More
Wittgensteins weigering om te springen
Wittgenstein zocht niet zoals andere filosofen naar een hogere werkelijkheid, maar keerde terug naar de rommelige alledaagsheid – op een briljante manier.
Marli Huijer: Muziektechnologie
Mijn cd-speler is stuk. Er komen alleen nog losse flarden muziek uit. Een paar jaar geleden had de lade het al begeven en moest je hem met een fonduevork openen. Maar ik kon het niet over mijn hart verkrijgen hem weg te doen. De cd-speler hoort al meer dan de… Read More
‘Kunst is een oefening om je de wereld anders voor te stellen’
Filosoof Maarten Doorman vindt dat we het Rijksmuseum maar beter kunnen sluiten. Hij houdt een pleidooi voor hedendaagse, geëngageerde kunst. ‘Ja, die kan ons zelfs verheffen.’
Bert Keizer: Spaghetti
Filosofie kan niet zonder dagelijks leven, maar dagelijks leven redt het wel zonder filosofie. Daarom doen we eerst dagelijks leven. Laatst hoorde ik dat het voorwiel van een fiets een grotere afstand aflegt dan het achterwiel. En dat een dispuut tussen twee theologen lijkt op twee kale mannen die om… Read More
Bernard Stiegler: ‘We zijn onszelf kwijtgeraakt’
Op 26-jarige leeftijd werd Bernard Stiegler veroordeeld voor meerdere gewapende bankovervallen. Zijn motief: hij had het gevoel te bestaan verloren. ‘Dat gevoel van leegte is tekenend voor onze samenleving van consumptie en marketing.’
Dromen over een nieuw begin
Zitten we in onze tijd van DNA meer dan ooit vastgeklonken aan ons verleden en onze genen? Rüdiger Safranski over opnieuw beginnen, een nieuwe liefde en een nieuwe identiteit.
Jannah Loontjens: ‘Ik leidde een dubbelleven’
Na een onstuimige hippiejeugd vol verhuizingen werd Jannah Loontjens volwassen in de jaren negentig. Een tijd waarin ze nergens écht bij hoorde. Nu zegt ze: ‘Ik heb in de filosofie mijn thuis gevonden.’ ‘Vroeger was dit het toilet’, merkt Jannah Loontjens op over de hoektafel die ik… Read More
Nietzsches strijd
Met de dood van God is het fundament verdwenen onder onze waarden, betoogde Nietzsche. Zijn uitweg: omarm het leven, ook het lijden. Zeg me wat je nodig hebt en ik zal er een citaat van Nietzsche bij leveren’, schreef Kurt Tucholsky, de Duitse journalist en schrijver van vele… Read More
Is de wereld aan het vernegeren?
Achille Mbembe schreef een ‘kritiek van de negerrede’. Zijn boek kon Stephan Sanders niet overtuigen: ‘Mbembes generalisaties doen de geschiedenis van de zwarte ontmenselijking vervagen.’ Eerst de titel; die roept meteen reminiscenties op aan Immanuel Kant en zijn drie fameuze Kritieken. Mbembe zet daarmee niet bepaald bescheiden in. Read More
Het spel van de filosofie
Zet een filosofiespel aan tot filosoferen? Filosofie Magazine-redacteur Naciye Karaalioglu test het net verschenen filosofiespel Nomizo. Niet alleen denken is belangrijk, vindt ze uit, soms moet je ook met de vuist op tafel slaan. ‘In de categorie Natuur en Techniek: is alles in de wereld maakbaar?’, lees ik hardop voor van… Read More
‘Schoonheid is niet in de mode, helaas’
‘Kijk eens naar die duikende en draaiende zwaluwen, of de kleuren van het vulkanisch gebergte waar ze groeien.’ Nick Zangwill over kunst die nog mooi mocht zijn. Schatten worden niet alleen door mensen begraven. Een enorme vulkaanuitbarsting bedolf het Griekse eiland Santorini rond 1600 v.Chr. onder tientallen meters lava. Bij… Read More
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.