03-2012
Met leestips van: A.F.TH. van der Heijden
Renske de Greef
Herman van Rompuy
Arnon Grunberg e.a.
Tom Lanoye
‘Een ketter zo groot als een kathedraal’
Dennett
‘Ik heb veel geluk gehad. Ik leef nog!’
Wittgenstein – zocht naar zuiverheid, in loopgraven en in logica



De filosofische videotheek: Maigret
Ook het oeuvre van de Luikse auteur Georges Simenon (1903-1989) is een schatkamer voor de filosofie, hoewel wijsgeren zich zelden in dit werk verdiepen. Ze kennen Simenon misschien wel, omdat ze in een onbewaakt moment, tijdens een strandvakantie bijvoorbeeld, gedachteloos en haastig een Maigret hebben geconsumeerd. Dan blijven ze helaas niet stilstaan bij de… Read More


Een leven in 598 tweets
‘Ik ben gestationeerd op een uitkijkpost. Ik ben wanhopig gelukkig op deze gevaarlijke positie, waar ik mijn leven riskeer.’ Een tweet van Ludwig Wittgenstein uit 1916. Hij was toen 26 jaar oud. Tijdens de Eerste Wereldoorlog had hij zich gemeld om naar het front te gaan. Vrijwillig! Waarom in godsnaam,… Read More


4 vragen aan… Tom Lanoye
‘Het is heerlijk om kwaad te zijn.’ Tom Lanoye schreef Heldere hemel, het Boekenweekgeschenk 2012. Dit jaar staat de week in het teken van Vriendschap en andere ongemakken. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en… Read More


Trivia
Kiloknaller – Doe links in de weegschaal een pak suiker of melk en rechts Het zijn en het niet (1943). Het resultaat: volmaakt evenwicht. Toen het hoofdwerk van Jean-Paul Sartre verscheen, woog het precies één kilo. Doodgeboren – Nu behoort Traktaat over de menselijke natuur (1739) tot… Read More


Schrijvers & Denkers
Drie filosofische auteurs Eramus, Lof der Zotheid (1511) Natuurlijk kon Eramus zelf opsommen wat er allemaal niet deugde, maar veel leuker was het om de Zotheid het woord te geven. Hoewel? Eerder dan een glimlach bewerkstelligt dit boek een grimlach bij de lezer. De Zotheid blijkt namelijk… Read More


Beslissend boek
Britta Böhler: Foucaults Discipline, toezicht en straf. De geboorte van de gevangenis Discipline, toezicht en straf. De geboorte van de gevangenis (1975) van Michel Foucault. Ik las het boek voor het eerst tijdens mijn studie, begin jaren tachtig. Misschien bracht het niet direct een schokervaring teweeg, maar wel… Read More


Filosofie in vogelvlucht
Bertrand Russell, Geschiedenis van de westerse filosofie (1945) Waar is Søren Kierkegaard? De auteur zou zich te veel hebben laten leiden door persoonlijke voorkeuren, luidde de kritiek toen het boek verscheen. De toegankelijke schrijfstijl maakt echter veel goed. Het boek is onafgebroken in druk geweest sinds zijn verschijning. Read More


Boeken voor een groot publiek
Levenskunst Fernando Savater, De waarde van opvoeden (1997) Verstand als hét kenmerk dat mensen van dieren onderscheidt? Vergeet het maar. Uniek is dat de ene generatie de andere onderricht, aldus Savater. Laten we deze oermenselijke eigenschap dan ook zo goed mogelijk ontwikkelen. Gepassioneerde apologie voor alle ouders… Read More


Erfgenamen van Socrates
2011 Hans Achterhuis, De utopie van de vrije markt ‘Niet alleen een boek van een filosoof die zorgvuldig nadenkt over economische theorieën, maar ook een spannend werk van een journalist die diep doordringt in de Amerikaanse economie en laat zien hoe de neoliberale utopie kon uitmonden in een… Read More


Geheimtips
Arnon Grunberg: Geslacht en karakter van Otto Weininger Geslacht en karakter (1903) van Otto Weininger bevat een aanzienlijk aantal alinea’s dat de lezer doet vermoeden dat hij met nonsens te maken heeft. Toch zit Weinigers aantrekkingskracht in zijn denkbeelden, die men tegenwoordig irrationeel en abject vindt, want antisemitisch. Read More


Biografie
Diogenes Laërtius, Leven en leer van beroemde filosofen (ca. eerste helft 3de eeuw) Aan bronvermelding doet deze Griekse auteur amper en zo heeft hij meerdere tekortkomingen. Toch is er geen belangrijker biografisch werk te vinden dan dat van hem. Veel filosofen uit de Oudheid kennen we alleen doordat… Read More


Eeuwenoud, maar niet van gisteren
Aristoteles, Ethica Nicomachea (onbekend) Programma voor het goede leven en een afrekening met de zesjescultuur. Gelukkig zijn is gelukt zijn, daar komt het bij Aristoteles op neer. Zo’n oproep tot excellentie was in het oude Athene slechts relevant voor een minderheid. Slaven en boeren moesten eerst maar zien… Read More


Loflied op het lezen
Echte vrienden. Ze wachten, schrijft Désanne van Brederode, op een plank in mijn boekenkast geduldig tot ik ze even geduldig, letter voor letter tot leven wil wekken, op een plek waar niemand ons samen hoort en ziet. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op… Read More


We zijn idealisten. Maar we weten het niet
Biologische kip eten, de natuur beschermen – Nederlanders blijken heel idealistisch, voor wie er oog voor heeft. Gabriel van den Brink deed een groot onderzoek naar ons idealisme en ‘wil nu afrekenen met het cynisme’. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl… Read More


Wittgenstein. De zoektocht naar zuiverheid
Wittgenstein was het ‘meest volmaakte voorbeeld van want we ons voorstellen bij een genie’. Een portret van de filosoof door Bert Keizer.


Dennett: ‘Thank goodness, dank goedheid’
Eind 2006 ontsnapte de Amerikaanse filosoof Daniel Dennett aan de dood. Een gesprek over dankbaarheid en vrije wil. ‘Ik had een soort openbaring, ook al was die niet religieus. Ik had zoveel geluk gehad’, zegt Daniel Dennett aan het eind van het interview. ‘Ik leefde nog!’ De Amerikaanse filosoof vertelt… Read More


‘Ik wil te denken geven’
Catharina de Haas is een van de grondleggers van de filosofische praktijk in Nederland. Ze is geen therapeut, maar ‘eerder een meedenker’. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer… Read More


Speculeren over de wereld zoals die had kunnen zijn
Geestverruimend en soms bizar. Dat zijn de filosofische gedachte-experimenten die de Brit Peter Cave beschrijft. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Read More


Op de snijtafel van Descartes
Ben ik mijn lichaam? Ben ik mijn geest? Pas op de operatietafel begreep Maarten Meester de filosofie van Descartes. Pas op de snijtafel van de arts die mij zou steriliseren, begon ik iets van Descartes’ Over de methode te begrijpen. Daarvoor had ik docenten horen vertellen dat zijn ‘Cogito, ergo… Read More


Leve de gezagscrisis van de wetenschap
Het is zorgwekkend dat nu ook al de wetenschap haar gezag verliest, zo horen we vaak. Maar duidt de scepsis van het publiek niet juist op betrokkenheid? Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg… Read More

Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.