02-2021
Probleemdier
Ik hoorde laatst opiniepeiler Maurice de Hond op televisie zeggen dat het niet zo gek is dat hij boos is: er sterven heel veel mensen, omdat er niet naar hem geluisterd wordt. De Hond had immers al snel die aerosolen in de smiezen gehad en gewaarschuwd voor het gevaar van… Read More
‘Een vlinder is volslagen anders dan ik, maar toch hetzelfde’
Als kind, kijkend naar een vlinder, vroeg bioloog Paul Nurse zich al af wat ‘leven’ eigenlijk is. Wat verbindt kevers, bacteriën, gisten, vlinders en mensen met elkaar? Biologen en filosofen zouden bij deze fundamentele vraag samen moeten optrekken, betoogt hij – hier raken hun disciplines elkaar.
‘Als individu alleen weet je niet veel’
Natascha Rietdijk doet promotieonderzoek naar post-truthpolitiek en de effecten daarvan op onder andere antivaccinatiebewegingen. Read More
Liefdesverhaal
Wat weet je van het huwelijk van je ouders? Ik zag de wonderschone documentaire Radiograph of a Family, waarin een vrouw van middelbare leeftijd het huwelijk van haar ouders navertelt, vanaf het moment dat ze elkaar ontmoeten. Seculiere student wordt verliefd op strenggelovige gesluierde vrouw in Iran. Hij neemt haar… Read More
Moreel dilemma: zijn generaties elkaar iets verschuldigd?
Corona en klimaatverandering lijken een nieuw generatieconflict teweeg te brengen. Staan ouderen bij de jeugd in het krijt?
Als alle stemmen gelden
Bij democratie denken we onmiddellijk aan verkiezingen. Maar volgens Aristoteles zijn die een instrument van de elite. Denker des Vaderlands Daan Roovers en schrijfster Eva Rovers pleiten voor een deliberatieve democratie: niet de meeste stemmen, maar alle stemmen gelden. Stel, we zouden helemaal opnieuw kunnen beginnen met democratie. Nederland mag… Read More
Spoedcursus: volk
Bestaat het volk wel? En kan het iets willen? Stefan Rummens, hoogleraar politieke filosofie in Leuven, legt het uit aan het volk.
‘Beloof alles tijdens de campagne’
De campagnetips die Cicero van zijn jongere broer Quintus in 64 v.Chr. kreeg tijdens zijn eerste campagne als kandidaat-consul van Rome klinken nog steeds heel eigentijds: ‘Laat zien dat je een grote aanhang hebt. Dat oogt goed en suggereert een grote populariteit.’
Gekkies
De Europese gemeenschap wil een einde maken aan de verspreiding van nepnieuws en andere boodschappen die het gezonde verstand van de burgers ondermijnen. Dit past bij allerlei andere geluiden die je hoort in de media. Zichzelf fatsoenlijk noemende kranten als NRC Handelsblad en de Volkskrant willen het volk weer eerlijk… Read More
‘Rolmodellen maken geen einde aan ongelijkheid’
Vrouwen die ervoor kiezen om de rollen traditioneel in te vullen doen niets verkeerd volgens Gina Schouten. Maar de institutionele structuren die vrouwen in deze rollen duwen, zijn wel onrechtvaardig. Nadat Kamala Harris tot vicepresident was verkozen, deelden veel ouders video’s van hun jonge dochters die naar haar speech keken. Read More
Wat we van de Tao kunnen leren
Sinoloog Jan De Meyer geeft vijf lessen over de Tao. ‘Het komt erop aan om een leegte in jezelf te creëren.’
‘Sport heeft het lichaam niet bevrijd’
Als topsporter was ooit haar motto: ‘Een dag niet getraind is een dag niet geleefd.’ Als filosoof ziet Sandra Meeuwsen het anders. ‘De romantiek van het spel verhult de biopolitiek van de sport.’ Tijdens de laatste klimtijdrit in de Tour de France van afgelopen jaar, toen de jongeSloveen Tadej Pogačar… Read More
‘Zo’n oude, monumentale boom doet me echt iets’
We dichten planten steeds vaker menselijke eigenschappen toe, constateert milieufilosoof Josef Keulartz. Soms is dat misplaatst, maar andere keren vindt hij het terecht, want planten zijn slimmer dan je denkt. En ze hebben intrinsieke waarde.
Sophie Oluwole: denken zonder tegenstellingen
Sophie Bosede Oluwole (1935-2018) hoopte het Westen te bevrijden van het idee dat Afrika er filosofisch niet toe doet.
Coronafeestjes
Waarom lappen sommige mensen de coronamaatregelen zo makkelijk aan hun laars? Het gros van de samenleving houdt zich fatsoenlijk aan de restricties die ons worden opgelegd. Toch gaat er geen dag voorbij of je hoort van mensen die dat niet doen, van lockdownfeestjes tot orgiën – in België blijken seksfeestjes… Read More
Wat het lichaam weet
De film Fame toont hoe dansers, acteurs en musici eindeloos moeten repeteren. Zodat ze op het podium hun lichaam vrij baan kunnen geven.
Opvoeden tot vrijheid | recensie
Volgens Kant gaat opvoeden niet zonder dwang, maar kinderen moeten niet hun spontaniteit verliezen. Anders worden ze nooit vrij en autonoom.
Jezus als seculiere filosoof
Atheïsten kunnen veel van Jezus leren, vindt Julian Baggini. Hij ontdoet de evangeliën van al het bovennatuurlijke. De Britse publieksfilosoof Julian Baggini is atheïst. Toch betekent dat niet dat hij geen interesse heeft in het christendom. In zijn nieuwste boek, Een evangelie zonder God, stelt hij dat Jezus’ leer ook… Read More
Verlicht pessimisme
Net als andere verlichtingsdenkers pleitte Voltaire voor redelijkheid. Optimistisch over wat die oplevert was hij niet. Volgens Paul Pelckmans (1953), emeritus hoogleraar Franse literatuur aan de Universiteit Antwerpen, is Candide, ou l’optimisme (1759) van Voltaire tot op heden het meest gedrukte verhaal in Frankrijk – nou ja, na Le Petit… Read More
‘ Als je stil bent, word je bozer en bozer’
Iris Kensmil (50) is beeldend kunstenaar. Zij vertegenwoordigde Nederland op de 58ste Biënnale van Venetië. Voor de Biënnale van Venetië tekende ik met viltstift een portret van denker, dichter en activist Audre Lorde (1934-1992) direct op de muur. Twee weken deed ik erover. Het portret was meer dan levensgroot: 550… Read More
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.