01-2024
Verder in dit nummer: een interview met filosoof Didier Eribon over hoe afkomst je blik op de wereld vormt, een historisch profiel van de postmoderne filosoof Gianni Vattimo over wat ‘zwak denken’ zo sterk maakt, een opgeruimd gesprek met Kieran Setiya over ellende, de praktische inzichten van managementfilosoof Erik Boers over waarden op de werkvloer, en leer ten slotte filosoferen in het katern ‘Filosofie is makkelijker als je denkt’ over de vraag: wat is ruimte?
Hoe kan ik naar iemand verlangen die zichzelf blijft?
‘Als de ander helemaal zichzelf is, dan is de ander mij vreemd,’ schrijft Coen Simon. Hoe kan het dat we ons dan toch aan die ander hechten?
Didier Eribon: ‘Schaamte is geen individueel gevoel, maar een sociaal construct’
Om mensen te begrijpen moet je kijken naar de sociale structuren die hen vormgeven, zegt de Franse filosoof en socioloog Didier Eribon.
Martine van den Berg: ‘Haal je inspiratie uit catastrofes’
Wat antwoorden denkers van onze tijd op de vier grote vragen van Immanuel Kant? Dit keer: Martine van den Berg (1973) over rampen.
Alternatieve feiten: ‘Ratten hebben verbeelding’
Ratten kunnen mentale afbeeldingen maken, blijkt uit onderzoek. Volgens filosoof Fred Keijzer draait verbeelding om meer dan nabootsing.
De realiteit doet er niet zoveel toe eigenlijk
Denker des Vaderlands Marjan Slob nam altijd uitdrukkelijk afstand van spiritualiteit – tot ze onlangs de waarde ervan ontdekte.
Moreel dilemma: moet de natuur rechten krijgen?
Steeds meer natuurgebieden, rivieren en dieren krijgen de status van rechtspersoon. Is dat een goed idee?
Portretten: vreemd
Vier mensen over vreemd zijn voor jezelf en voor de ander. ‘Mijn eigen been was niet van mij.’
De echte vreemdeling van Camus
Volgens schrijver Kamel Daoud blijft in Albert Camus’ roman De vreemdeling een vreemdeling buiten beeld: de vermoorde naamloze Algerijn.
Waarom we allemaal niet normaal zijn
Het abnormale staat niet zo ver van ons af als we denken, schrijft de Britse auteur en onderzoeker Sarah Chaney.
Je bent zelf vreemd
Wat eigen is en wat vreemd voelt is soms lastig uit elkaar te houden. Waar komt onze eigen vreemdheid vandaan?
Erik Boers: ‘Sla meerduidigheid niet plat’
Filosoof Erik Boers leest managers poëzie voor om ze uit hun ‘vergadertaal’ te trekken. ‘Filosofie is een oefening in geestelijke lenigheid.’
Niet willen kiezen wordt verward met neutraliteit
Het lijkt de geijkte structuur van elk debat: je bent voor, tegen of neutraal. Maar zo eenvoudig is het niet volgens Miriam Rasch.
Kieran Setiya: ‘Kijk eens goed naar de ellende in je leven’
Er bestaat geen medicijn tegen de menselijke conditie, zegt hoogleraar filosofie Kieran Setiya. Het wonderlijke: dat biedt juist troost.
Gianni Vattimo, de postmoderne gelovige
De Italiaanse filosoof Gianni Vattimo (1936-2023) was gelovig én keerde zich tegen de metafysica. Hij pleitte hartstochtelijk voor een ‘zwak denken’.
Filosofie is makkelijker als je denkt: wat is ruimte?
In ‘Filosofie is makkelijker als je denkt’ helpen we u in vijf stappen op weg in het zelf leren denken. Dit keer: wat is ruimte?
‘Je moet wel goed voor jezelf zorgen hè!’
Praktisch filosoof Elke Wiss stelt elke maand vragen bij stellige uitspraken die ze tegenkomt.
Het verleden dooft niet uit | recensie
Wat gebeurt er met ons als we iemand verliezen? Psychoanalyticus Massimo Recalcati schreef een poëtisch essay over rouw, verdriet en troost.
Het zwervende wolkje | recensie
De raadselachtige dichtkunst van Matsuo Basho is beïnvloed door het taoïsme, waarin vrij zwerven en onthechting centraal staan.
Geloven in fictie | recensie
De protagonist van de roman Baumgartner vraagt zich af: als een verhaal je kijk op het bestaan verandert, maakt het dan uit of het waar is?
Boekenkast januari 2024
De redactie signaleert elke maand de boeken die filosofisch het meest opvallen. Dit keer: van starre Stoa tot geruisloze gebaren.
Vouwen
Hoe gewoon is het menselijk gewoon? Coen Simon en Bianca Sistermans kijken eens goed in woord en beeld. Dit keer: vouwen.
Het denkbeeldige
Tekenaar Argibald maakt elke maand een filosofisch getinte cartoon. Dit keer: het denkbeeldige.
Ontdek Filosofie Magazine de eerste maand gratis!
Probeer een (online) abonnement voor minimaal 3 maanden en ontvang de eerste maand gratis!