11-2021
Alsof
Toen mijn jongste zoon een jaar of vijf was had hij een periode dat hij af en toe Tom & Jerry met mij wilde spelen. Ik zette dan een cd op van Rachmaninov, Mendelssohn of Paganini en dan mimeden we een verhaallijntje op de aanzwellende strijkers en huppelende pianopartijen. Met… Read More
Irvin Yalom: ‘Doodsangst hangt samen met gevoelens van spijt’
Bewustwording van je sterfelijkheid leidt tot een beter leven, zegt psychotherapeut en schrijver Irvin Yalom. Maar de rouw over de dood van zijn geliefde wordt er niet minder van. Het gaat niet goed met me,’ begint psychiater en schrijver Irvin Yalom (90) onomwonden het Zoom-gesprek vanuit zijn werkkamer in Californië. Read More
4 vragen aan Joris Roelofs: ‘Muziek vindt plaats in het onvoorziene’
Joris Roelofs is componist en basklarinettist, en onderzoekt in zijn proefschrift de relatie tussen muziek en filosofie. Beeld Martin Dijkstra Wat kan ik weten? ‘Je kunt weten dat je de waarheid nooit helemaal kunt bevatten. Het is als improviseren. Aan improvisatie kleven negatieve vooroordelen: iemand doet maar wat, los van… Read More
‘Honden kunnen menselijke bedoelingen doorgronden’
Recent onderzoek toont aan dat honden net als mensen in staat zijn gedachten aan anderen toe te schrijven. Filosoof en fenomenoloog Annabelle Dufourcq vraagt zich af of honden én mensen dit vermogen wel hebben.
Wandelen (3)
Nietzsche schrijft ergens dat hij bij voorkeur nadenkt ‘terwijl hij wandelt, springt, klimt, danst, het liefst op eenzame bergen of dicht langs de zee’, en dan staat er: ‘Da wo selbst die Wege nachdenklich werden.’ Het is een van de vele zinnetjes die ik niet uit mijn hoofd krijg. Vooral… Read More
Moreel dilemma: is de coronavaccinatie een morele plicht?
In verschillende beroepsgroepen klinkt de roep om je te laten inenten tegen Covid-19. Heb je een morele plicht om daaraan gehoor te geven?
Spoedcursus: Fictie
Fictie is meer dan een bron van vermaak. Het is ook een middel om ideeën over te brengen en de waarheid te benaderen, laten deze vier filosofen zien.
Jaron Harambam: ‘Er bestaan verscheidene waarheden naast elkaar’
Wat kunnen wij leren van complotdenkers? Die vraag staat centraal in het boek van socioloog Jaron Harambam. ‘Aan elk feit gaan keuzes vooraf.’
‘Sciencefiction prikkelt de filosofische verbeelding’
Sciencefiction is niet alleen spannend, je leert er ook van filosoferen, zeggen Helen De Cruz en Johan De Smedt. Net als filosofie zet sciencefiction je wereldbeeld op zijn kop.
Maar computer, waarom dan?
De computer kan ons nog niet, zoals een mens, uitleggen waarom hij een bepaalde beslissing neemt.
Voordoen
Op de middelbare school had ik een geschiedenisleraar die graag dreigde: ‘I’m going to kick you under the bottom!’ Veel meer herinner ik me niet van zijn lessen en hij voegde nooit de daad bij het woord. Dat was anders voor de zenleerling Shui-lao, die een flinke schop onder de… Read More
Frank Meester: ‘Durf inconsequent te zijn, daar wordt de wereld beter van’
Mensen houden graag eeuwig vast aan hun standpunten, valt Frank Meester op. Dat vindt hij zonde. Wie met overtuiging inconsequent is, heeft een lichter leven.
Corrumpeer de jeugd!
Een groep jongeren boog zich tijdens een summer school in Gent drie dagen lang over het denken van de Franse filosoof Alain Badiou.
De illusie van de goede consument
Wereldwinkels verkochten niet alleen eerlijke producten, maar ook een politiek verhaal. Totdat de consument daar geen zin meer in had. Het vierde deel van een serie over voedsel. Nee tegen Bietsuiker, Koop Rietsuiker’, ‘Hulp én Handel’ – dat stond er op de spandoeken waarmee de activisten vanaf het Malieveld richting… Read More
Jean-Luc Nancy, de filosoof met het vreemde hart
Na zijn harttransplantatie voelde Jean-Luc Nancy nog sterker dat wij voor onszelf altijd een vreemdeling zijn.
Voor god
The Children Act (2017) confronteert Jannah Loontjens met de vraag in hoeverre we verantwoordelijk zijn voor andermans leven. Ze gaat voorzichtig in de schoenen van de rechter staan en ontdekt het verschil tussen schuld en verantwoordelijkheid.
‘Je moet uit het leven halen wat erin zit’
Elke Wiss is praktisch filosoof en stelt hier elke maand vragen bij stellige uitspraken die ze tegenkomt.
Psychotisch afdalen
Het denken van Heidegger, Derrida en Girard blijkt van groot belang om het ontstaan van psychosen te begrijpen, laat Berry Vorstenbosch overtuigend zien. Achter de euforie van de oplichtende waarheid gaan oerangsten verborgen. Zelden heb ik de krachtige smaak van filosofische inspiratie zo intens geproefd als in De overtocht van… Read More
Vroege feministen
De opvattingen van drie premoderne vrouwelijke filosofen verrijken de wijsgerige canon. Hun baanbrekende ideeën over gender en filosofie zijn nu in het Nederlands verschenen. Waarom was Socrates een groot filosoof? Je zou zeggen: omdat hij zo goed kon denken. Of: omdat hij zijn tegenstanders onder tafel redeneerde. Niets daarvan is… Read More
Tobi Lakmaker: ‘Adorno zou een hekel aan mij hebben gehad’
Tobi Lakmaker (27) is schrijver. Dit jaar verscheen zijn debuutroman De geschiedenis van mijn seksualiteit.
Ontdek Filosofie Magazine de eerste maand gratis!
Probeer een (online) abonnement voor minimaal 3 maanden en ontvang de eerste maand gratis!