10-2021
Vreemde taal
Ik kan me de magie nog herinneren van de eerste keer dat ik tijdens onze zomervakanties in Frankrijk zelf een ijsje mocht bestellen, in het Frans. Mijn vader en moeder oefenden met mij aan het terrastafeltje en nadat de uitspraak was goedgekeurd rende ik naar de bar, de toverformule in… Read More
Markus Gabriel: ‘De verlichtingsdromen van Star Trek komen uit’
Volgens Markus Gabriel leven we in duistere tijden. Klimaatverandering en nepnieuws bedreigen ons. Hij roept op tot een nieuwe Verlichting.
‘De mens is niet het enige wezen dat denkt’
Vincent Icke is sterrenkundige, beeldend kunstenaar en publicist. Onlangs schreef hij Licht voor de filosofische denktank Nieuw Licht.
‘Neanderthalers konden al kunst maken’
Recent onderzoek laat zien dat neanderthalers grotschilderingen maakten. Cultuurfilosoof Robin van den Akker vraagt zich af of je die schilderingen wel kunst kunt noemen.
Wandelen (2)
Wandelen is niet alleen een metafoor voor filosoferen, het is ook een zeer geschikte manier om te filosoferen. Niet voor niets waren er veel wandelende filosofen. Van Aristoteles’ peripatetische wijze van lesgeven tot Heideggers Holzwege, en van Rousseaus Overpeinzingen van een eenzame wandelaar tot Nietzsches dialogen tussen de wandelaar en… Read More
Moreel dilemma: moet je moreel gezien veganist worden?
Dierconsumptie zorgt voor leed en klimaatverandering, en verhoogt het risico op pandemieën. Moeten we afzien van dierlijke producten?
Spoedcursus: taal
Taal is veel meer dan een communicatiemiddel. Vier denkers over de verhouding tussen denken, taal en werkelijkheid.
‘Taal is de stof waar dromen van gemaakt worden’
In een nieuw essay over Wittgenstein onderzoekt kinderboekenschrijfster Imme Dros hoe taal werkt, betovert en misleidt. Taal blijkt vooral bittere noodzaak.
‘Je moet luisteren naar wat je niet verstaat’
Met het internationaler worden van de wereld wordt er veel van ons taalvermogen gevraagd. Twee gelauwerde vertalers reflecteren op de vraag wat er met de betekenis van een tekst gebeurt in de vele vertalingen die een cultuur rijk is. ‘Je moet er vertrouwen in hebben dat je de ander kunt leren kennen.’
De computer zegt nee
Hoe kunnen we weten of een computergestuurde beslissing wel de juiste is?
Namens
Naast het Centraal Station in Rotterdam staat een rij platanen. Een ervan heet Ivo. Om zijn bast hangt een flap: ‘Ivo wordt bedreigd.’ En: ‘Hier sta ik, ik kan niet anders!’ Die uitspraak is geleend van Luther, die zich daarmee precies 500 jaar geleden in Worms beriep op zijn geweten,… Read More
‘We moeten het dier in onszelf leren zien’
Het idee dat we als mens uniek zijn, zit diep. Maar we moeten eindelijk écht gaan begrijpen dat wijzelf ook dieren zijn, betoogt de Britse onderzoeker en auteur Melanie Challenger in haar nieuwe boek Het dier in ons. Hoe we reageren op het feit dat we dieren zijn tussen andere… Read More
Een publiek spektakel
De ziektes waaraan de publieke sfeer lijdt, zijn niet helemaal te wijten aan de sociale media. Volgens Ivana Ivković laat Rousseau zien dat het theatrale karakter van de publieke sfeer van alle tijden is.
Seculiere spijswetten
Van koosjer tot halal: de meeste religies kennen spijswetten. Ook in het geseculariseerde Westen zoeken mensen naar een waardensysteem over hun eten. Deel 3 van een serie over voedsel. Spijswetten zijn van alle tijden. Elk religieus of spiritueel verbond helpt mensen de wereld te ordenen in een goed en een… Read More
Edmund Husserl, de eeuwige beginner
Edmund Husserl vond in de fenomenen een fundament voor de filosofie. Een historisch profiel van de Duitse filosoof en wiskundige.
‘Alleen in de liefde word je echt gekend’
Elke Wiss is praktisch filosoof en stelt hier elke maand vragen bij stellige uitspraken die ze tegenkomt. Een tijdje geleden was ik op een braderie. Zo’n ouderwetse, met kramen met luifels en overal de geur van stroopwafels. Een kraam met gereedschap, een kraam met dertig soorten jam, een bloemenman, en… Read More
Brieven tegen eenzaamheid
De brieven van Nietzsche leren ons veel over het leven van een jonge denker. Maar pas vanaf 1879 bevatten zijn geschriften hetzelfde vuurwerk als zijn wijsgerige oeuvre. In zijn autobiografie Ecce homo schreef Friedrich Nietzsche: ‘Ik zelf ben één ding, het andere zijn mijn geschriften.’ Zijn leven en filosofie komen… Read More
Vriendschap zonder vriendinnen
Paul van Tongeren legt de betekenis van vriendschap in de klassieke filosofie fraai bloot, maar doodgewoon zijn de vriendschappen die hij bespreekt allerminst. Nooit had ik kunnen denken dat ik de deconstructiemethode van traditionele filosofische teksten door Derrida nog eens op een recent boek zou toepassen. De Franse filosoof bestudeerde… Read More
God, verlos ons van uzelf
Filosoof Erick Meganck wil filosofie en theologie met elkaar verbinden en zoekt een ‘religieus’ atheïsme. Als het om religie gaat, zegt de Vlaamse filosoof Erick Meganck het graag recht voor z’n raap: ‘Het getuigt van “gehaktbaldenken” om te roepen: “God bestaat niet, punt!” Dat noem ik het “platte atheïsme”. Dat… Read More
‘Gender is een performance in de wereld’
Robin Bruisje Habbé (26) is docent filosofie aan de Vinse School in Amsterdam en activist.
Ontdek Filosofie Magazine de eerste maand gratis!
Probeer een (online) abonnement voor minimaal 3 maanden en ontvang de eerste maand gratis!