Home 10-2018
Filosofie Magazine - Oktober 2018

10-2018

Werken we om te leven, of leven we om te werken? Werken om geld te verdienen wordt steeds meer iets uit een ver verleden: we willen vooral onze creativiteit kunnen uiten, onszelf verwezenlijken of spanning opzoeken. Maar de spanning die we zoeken in ons werk kan omslaan in stress. In dit nummer denken we daarom na over werk: wat is werk? Waarom werken we? En wat mogen we ervan verwachten?
Cover afbeelding voor 10-2018
Voorwoord: Nieuwe baan
Voorwoord: Nieuwe baan
Voor leden

Voorwoord: Nieuwe baan

Tegen het einde van mijn middelbareschooltijd, midden in de sombere jaren tachtig, kreeg mijn klas bezoek van twee oud-leerlingen. Om ons te helpen bij onze studiekeuze vertelden zij over hun ervaringen als student. Wat het meest indruk op ons brave gymnasiasten maakte was hun verzekering dat het niet uitmaakte wat… Read More

Lees meer
Het Experiment: Pavlov-plant
Het Experiment: Pavlov-plant
Mens en natuur
Voor leden

Het Experiment: Pavlov-plant

Zoals de hond in de experimenten van Pavlov al ging kwijlen bij het geluid van een belletje, zo kun je erwtenplanten leren te reageren op een ventilator.   Experiment Erwtenplanten kun je ’trainen’ via klassieke conditionering.  Illustratie: Bas van der Schot We zien… Read More

Lees meer
Postuum interview Hannah Arendt: Vluchtelingenkampen tonen het ultieme kwaad
Postuum interview Hannah Arendt: Vluchtelingenkampen tonen het ultieme kwaad
Mensenrechten
Voor leden

Postuum interview Hannah Arendt: Vluchtelingenkampen tonen het ultieme kwaad

In 1933 werd de filosoof Hannah Arendt opgepakt door de Gestapo. Na acht dagen werd ze vrijgelaten en vluchtte ze naar Frankrijk, en na de inval van de Duitsers in Frankrijk reisde ze door naar de Verenigde Staten. Hoe kijkt zij naar het vluchtelingenvraagstuk van vandaag?

Lees meer
Henkjan Honing: ‘Ook dieren zijn muzikaal’
Henkjan Honing: ‘Ook dieren zijn muzikaal’
Voor leden

Henkjan Honing: ‘Ook dieren zijn muzikaal’

Henkjan Honing is hoogleraar muziekcognitie. Hij wil onderzoeken hoe muzikaal dieren zijn, zonder in apenschedels te boren.   Wat kan ik weten? ‘Darwin vermoedde dat alle dieren door de gemeenschappelijke aard van hun zenuwstelsel muzikaliteit kennen. Ga dat maar eens onderzoeken. Wat is muzikaliteit eigenlijk? Sommige dieren kunnen melodieën… Read More

Lees meer
Stine Jensen: Spion
Stine Jensen: Spion
Voor leden

Stine Jensen: Spion

Ik heb vaak gefantaseerd hoe ik op een dag benaderd zou worden door de AIVD met het verzoek te infiltreren in de geheime levens van anderen. Ik heb inmiddels zoveel spynovels gelezen (William Boyd, John le Carré) en series gezien (The Night Manager) dat ik alles weet over de tactieken… Read More

Lees meer
Flex-arbeiders aller landen, doorzie uw kwetsbaarheid
Flex-arbeiders aller landen, doorzie uw kwetsbaarheid
Hoofdartikel
Voor leden

Flex-arbeiders aller landen, doorzie uw kwetsbaarheid

Filosoof Thijs Lijster overziet het veranderende arbeidslandschap van schijnzelfstandigen, robots en totaalmensen. Het is tijd voor nieuwe vormen van solidariteit. De toekomst van ons werk staat op het spel.

Lees meer
3 portretten over de vraag: is werk zelfverwezenlijking?
3 portretten over de vraag: is werk zelfverwezenlijking?
Werk
Voor leden

3 portretten over de vraag: is werk zelfverwezenlijking?

De mens streeft een doel na dat van nature in hem zit, stelt Aristoteles. Zoals een steen naar de aarde wil en vuur de lucht in, zo wil de mens gelukkig worden. Geluk kan bereikt worden als we onszelf continu verbeteren en zo ons potentieel realiseren. Welke rol speelt werk daarbij?… Read More

Lees meer
Conculega’s bestrijden elkaar ook op teambuildingsdag
Conculega’s bestrijden elkaar ook op teambuildingsdag
Werk
Voor leden

Conculega’s bestrijden elkaar ook op teambuildingsdag

Filosoof van de managementwetenschappen René ten Bos bespreekt de zin en onzin van termen uit het arbeidsleven. Ontdek uw kerncompetenties met het ‘werkwoordenboek’ van de Denker des Vaderlands. Filosoof René ten Bos is naast Denker des Vaderlands ook critical management scholar (CMS), wat in de praktijk inhoudt dat hij ‘manageriële’… Read More

Lees meer
Een manager en een zwerver: Je verdient een schop onder de kont
Een manager en een zwerver: Je verdient een schop onder de kont
Voor leden

Een manager en een zwerver: Je verdient een schop onder de kont

Waarom werken wij eigenlijk? Een vrouwelijke topmanager en een zwerver raken met elkaar in gesprek over de motivatietheorie. Amsterdam, Gustav Mahlerplein (bij station Zuid), middag. TESSA, een manager in een modieus pak, zit een broodje te eten. PAULTJE, een dakloze in onfrisse kleren en met een weelderige baardgroei,… Read More

Lees meer
Thijs Lijster: Hard feit?
Thijs Lijster: Hard feit?
Voor leden

Thijs Lijster: Hard feit?

In onze tijden van post-truth, fake news en alternative facts klinkt geregeld de oproep tot een terugkeer naar de Waarheid met hoofdletter W. Dikwijls wordt er dan met beschuldigende vinger gewezen naar relativisten en sociaalconstructivisten- en deconstructivisten als Rorty, Latour en Derrida. Hoezo zijn feiten een sociaal construct? Het moet… Read More

Lees meer
Filosoferen achter tralies: Omarm je lot in het cachot
Filosoferen achter tralies: Omarm je lot in het cachot
Voor leden

Filosoferen achter tralies: Omarm je lot in het cachot

Kan filosofie helpen als je in de gevangenis zit? Filosofie Magazine-redacteur Lianne Tijhaar volgt een filosofiecursus in de bajes. Deel 2: omarm je lot met Friedrich Nietzsche. Hoe reageer je als je tegen je wil wordt opgesloten? Ga je ertegen in verzet, leg je het naast je neer, of omarm… Read More

Lees meer
Bert Keizer: Geurverwerking
Bert Keizer: Geurverwerking
Voor leden

Bert Keizer: Geurverwerking

In NRC Wetenschap van 28 juli las ik deze mededeling over de hersenen: ‘De piriforme cortex, het stuk “paleo”cortex voor geurverwerking bij zoogdieren, is uniek omdat het het enige cortexdeel is waar zintuiglijke informatie direct binnenkomt. Informatie uit zicht, geluid, smaak en tast gaat eerst naar de thalamus.’ Zo’n… Read More

Lees meer
Deze ethicus pleit voor geboortebeperking
Deze ethicus pleit voor geboortebeperking
Voor leden

Deze ethicus pleit voor geboortebeperking

De beroemde Australische ethicus Peter Singer inspireerde de dierenrechtenbeweging en legde de basis voor effectievere vormen van altruïsme. Nu heeft hij een nieuwe missie: de bevolkingsgroei afremmen. Peter Singer straalt soberheid uit. Als je voortdurend anderen ertoe aanzet om zo veel mogelijk geld weg te geven aan armere mensen,… Read More

Lees meer
Krijg rust van Seneca, de steenrijke stoïcijn
Krijg rust van Seneca, de steenrijke stoïcijn
Historisch profiel

Krijg rust van Seneca, de steenrijke stoïcijn

De stoïcijnse meesterschrijver Seneca was adviseur van de wrede keizer Nero en leefde daardoor in weelde. Kun je als multimiljonair over matiging en zelfbeheersing schrijven? Tekst loopt door onder afbeelding Illustratie: Maartje de Sonnaville Van de drie grote namen van het Romeinse stoïcisme – Seneca, Epictetus en… Read More

Lees meer
Het Moment… waarop kaders zorgen voor vrijheid
Het Moment… waarop kaders zorgen voor vrijheid
Voor leden

Het Moment… waarop kaders zorgen voor vrijheid

Iris van der Graaf (28) is filosoof en beeldend kunstenaar. Ze schreef het kinderfilosofieboek Is nergens ergens? (2017). Fotografie: Merlijn Doomernik ‘Op de kunstacademie hield ik van bondige opdrachten als “hout en horizontaal”. Zelfs bij zo’n opdracht, waarbij je maar één materiaal mag gebruiken, moet je… Read More

Lees meer
Baudrillard voorzag onze orgie van beelden
Baudrillard voorzag onze orgie van beelden
Voor leden

Baudrillard voorzag onze orgie van beelden

Jannah Loontjens had nooit gedacht dat Jean Baudrillard gelijk zou krijgen. Maar we leven intussen in een beeld- en selfiecultuur die geheel beantwoordt aan Baudrillards ‘hyperrealiteit’. Toen ik vorige maand van vakantie terugkwam, zag ik bij mijn voordeur op de stoep een groene veer liggen. Het was een veer… Read More

Lees meer
Hoe mens en dier zelf hun evolutie bepalen
Hoe mens en dier zelf hun evolutie bepalen
Voor leden

Hoe mens en dier zelf hun evolutie bepalen

DNA bepaalt lang niet altijd ons ons gedrag. Vaak is het precies omgekeerd. De kanoet, een trekvogel die zijn tijd verdeelt tussen Siberische toendra’s, de Waddenzee en wadplaten voor de kust van Mauritanië, leeft hoofdzakelijk op een dieet van schelpdieren. De ene kanoet heeft een grote maag en eet… Read More

Lees meer
groepsgesprek over dialoog gesprek grasveld
groepsgesprek over dialoog gesprek grasveld
Recensie
Voor leden

Gesprekken kunnen de wereld veranderen

Evanne Nowak bespreekt Over dialoog van David Bohm en probeert de theorie ook meteen toe te passen. Dat blijkt moeilijk, maar waardevol.

Lees meer
Edmund Husserl filosoof fenomenologie fenomenoloog
Edmund Husserl filosoof fenomenologie fenomenoloog
Korte uitleg

Close reading: Husserl vindt exacte wetenschappers naïef

Filosoof en fenomenoloog Edmund Husserl laat zien dat wetenschappers voorbijgaan aan de gelaagdheid van hun eigen ervaring.

Lees meer
Foto’s die de dood ontkennen
Foto’s die de dood ontkennen
Kunst
Voor leden

Foto’s die de dood ontkennen

Filosoof Roland Barthes en fotograaf Hellen van Meene ontdekten tijdens het rouwen om hun moeder beiden dat fotografie en de dood onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Beeld: Butterfly Lady van Hellen van Meene De Nederlandse fotograaf Hellen van Meene maakte haar meest recente fotoserie En alles… Read More

Lees meer