09-2017
Maar we laten ook een wat duisterder kant van de mens zien. In een persoonlijk interview over waanzin zegt psychoanalyticus Paul Moyaert dat onze tijd te veel in het teken staat van normaliteit. Terwijl niemand normaal is, en iedereen lijdt aan problemen! De kunst is om goed met onze abnormaliteit om te gaan.
Ook bijzonder is een reportage uit een dodencel in Amerika. Advocaat en hoogleraar Bernard Harcourt vertelt over het moeilijke leven van zijn cliënt Doyle Lee Hamm en vraagt zich af wat het verschil is tussen de enkelband die de gevangene verplicht draagt en de smartwatch die we vrijwillig omdoen. Dankzij die moderne elektronica weten grote bedrijven straks alles van ons – waar we zijn, waar we slapen en met wie we slapen.
Plus onder meer: Friedrich Nietzsche leert ons waarom het zo belangrijk is om niet lichtzinnig met beloftes om te gaan.
Arjen Kleinherenbrink: ‘De wereld draait niet om de mens’
Het is tijd voor een nieuwe kijk op de werkelijkheid, stelt Arjen Kleinherenbrink. Hij geeft alle dingen evenveel recht van spreken.
Geluk komt met de jaren
‘Genot belemmert nuchter denken en is de vijand van het verstand’. Cicero legt uit waarom afnemende lustgevoelens en andere ouderdomsverschijnselen alleen maar een voordeel zijn. Na een turbulent politiek leven trok Marcus Tullius Cicero (106 – 43 v. Chr.) zich terug in zijn buitenhuis in Tusculum, in de buurt… Read More
Nietzsche: belofte maakt mens
Iets beloven lijkt makkelijk, maar volgens Nietzsche is dit een fundamenteel existentieel vermogen. Waarom is het belangrijk om niet lichtzinnig met beloftes om te gaan? Nietzsche is een van de meest verketterde, maar ook minst begrepen filosofen. Hij had een nogal tegendraads karakter en leidde een leven dat in… Read More
Hoe voed je kinderen op in tijden van Facebook en YouTube?
Daan Roovers, filosoof en voormalig hoofdredacteur van Filosofie Magazine, schreef een boek over opvoeden. In Mensen maken laat zij zien dat liefde voor de wereld koesteren daarbij het allerbelangrijkst is. ‘Volg je kind terwijl het zelf de wereld ontdekt.’ Wat een romantische prietpraat, dacht filosoof Daan Roovers eerst over de… Read More
De stelling: Marktdenken houdt de kwaliteit van het onderwijs hoog
Paul van Tongeren Emeritus hoogleraar ethiekWat doet marktdenken met onze restaurants? De massa eet zich een obesitas in fastfoodketens, een kleine elite dineert in exquise restaurants en de groep ertussen zit in lawaaierige ruimtes aan te kleine tafeltjes te wachten op gerechten die meer naam dan substantie hebben. Wat… Read More
Het Experiment: Hoe je eigen gezondheid invloed heeft op de gezondheid van je kleinkinderen
Experiment: Als je rondwormen in een warmere omgeving plaatst, gaan ze licht geven. Deze nieuwe gloei-eigenschap geven zij vervolgens nog zeven generaties door. Epigenetica: kleinkinderen van grootmoeders die in de hongerwinter hebben geleefd, hebben meer kans op ziekten. ‘Genen zijn onveranderlijk – met dat idee… Read More
Deze filosoof leert ons ‘loskloppend’ denken
Filosoof Awee Prins heeft een kinderboek geschreven. Hij noemt het een oefening in ‘los denken’, waar kinderen in uitblinken. Volwassenen kunnen daar een voorbeeld aan nemen. Welke debuterende kinderboekenschrijver mag direct samenwerken met Thé Tjong-Khing, een internationaal gelauwerd illustrator? Het overkwam filosoof Awee Prins, die eigenlijk nooit de ambitie… Read More
Voorwoord: Soberheid
Op het moment dat ik dit schrijf, ben ik in Umbrië, in een schattig huisje in de heuvels net buiten Assisi. Zoals zovele Nederlanders onttrek ik me in de zomer enkele weken aan de werkdruk – kan ik er straks weer lekker tegenaan. Eind twaalfde eeuw verruilde op deze… Read More
Stine Jensen: Opvoeddilemma’s
Vorig jaar maakte ik voor het filosofieprogramma Dus ik ben een aflevering over opvoeden. Ik vroeg me daarin af of ik mijn dochter te veel verwende, en reisde naar Frankrijk om verschillende opvoedmethodes te testen. Nu krijg ik wel vaker respons op mijn tv-programma’s, maar nooit eerder ontving ik zulke… Read More
Leuk is ook niet alles
Waarom moeten we constant ‘leuke’ dingen doen, meestal in groepsverband? Michael Foley onderzoekt het in een caleidoscopisch boek, vol verrassende observaties. Leuk hè? klinkt zelfs nog trivialer dan de oorspronkelijke titel Isn’t This Fun?, maar wie Michael Foley kent, weet dat een vlotte toon niet uitsluit dat een auteur iets… Read More
Waarom we het kind in onszelf weer moeten ontdekken
Laat je wat minder leiden door kennis en sta onbevangener in het leven. En laat je wat vaker afleiden. Dat zijn twee lessen die we van kinderen kunnen leren volgens de Amerikaanse filosoof en ontwikkelingspsycholoog Alison Gopnik. Volwassenen in onze samenleving hebben de neiging om kinderen vooral te zien als… Read More
Hoe een iPod en een tapijt de rol van de geschiedenis verraden
Zelfs als je brutaal bent, is het moeilijk om de traditie waar je uit voortkomt te negeren, zegt kunstsocioloog Voica Puscasiu. Hoe een iPod en een tapijt de rol van de geschiedenis verraden. De iPod in dit stilleven lijkt verouderd, maar als het Roemeense communisme nu nog bestond, zou… Read More
Het Moment: Freud gaf herkenning, Bergson gaf levenskracht
Aline d’Haese (41) is docent klassieke talen en filosofie. Fotografie: Merlijn Doomernik ‘Ik had een scheiding achter de rug. En ik had andere relaties gehad die niet goed voor me waren. Bij de Vlaamse filosoof Paul Moyaert volgde ik colleges over Freud en de doodsdrift. Volgens… Read More
Denkfout: vinden dat generaliseren uit den boze is
Niet alle zwanen zijn wit… … dus je mag geen uitspraak doen over de kleur van zwanen Indien de volgelingen van Karl Popper een mascotte hadden, dan zou het Cygnus atratus zijn: de zwarte zwaan. Dat nietsvermoedende Australische dier weerlegde volgens de filosofische legende de universele generalisatie ‘Alle… Read More
Thijs Lijster: Tandpastagrijns
De nieuwste videoclip van tieneridool Katy Perry, ‘Chained to the Rhythm’, speelt zich af in een pretpark in jaren-zestigretrostijl, met attracties die verwijzen naar de American Dream: een zweefmolen met burgerlijke huisjes, een achtbaan voor (heteroseksuele) liefdespaartjes, een drive-in bioscoop met reclames voor huishoudelijke apparatuur. De bezoekers eten suikerspinnen in… Read More
6 lessen voor ons van kinderen
Spelen Kinderen spelen meer dan volwassenen. En zelfs als volwassenen spelen, spelen ze anders dan kinderen, waardoor ze er volgens de Franse denker Gilles Deleuze minder plezier aan beleven. Wat kunnen we leren van het kinderspel? In een perfect spel zijn er volgens Deleuze geen echte spelregels; het bestaat alleen… Read More
Bert Keizer: Mens & Dier
In een negentiende-eeuwse stemming zou je kunnen zeggen dat er heel wat grensverkeer is tussen Mens en Dier, maar het gaat toch echt om verschillende domeinen die keurig naast elkaar liggen. Daar zijn we inmiddels overheen, en tegenwoordig wonen we eigenlijk met de dieren in een en hetzelfde reservaat. Maar… Read More
Lieke Marsman: ‘Het is eigenlijk al te laat’
Lieke Marsman vraagt zich af hoe het is om ‘het tegenovergestelde van een mens’ te zijn. Volgens haar een noodzakelijke houding in onze tijd van klimaatrampen.
Hoe wij een gevangenis van smartwatches creëerden
Advocaat Bernard E. Harcourt vraagt het zich de laatste tijd vaker af: wat is het verschil tussen de elektronische enkelband van de gevangene en de smartwatch die wij vrijwillig dragen? (Mug Shot Doyle Lee Hamm) Redacteur Florentijn van Rootselaar sprak met advocaat en hoogleraar rechten Bernard E. Read More
Paul Moyaert: ‘Waanzin is geen defect dat hersteld moet worden’
Wat kunnen we leren van waanzinnigen als we hen niet langer zien als een verzameling defecten om te genezen? Filosoof en psychoanalyticus Paul Moyaert kijkt liever naar wat iemand wél kan. Op de gesloten psychiatrische afdeling waar filosoof Paul Moyaert zijn alternatieve dienstplicht vervulde, stond elke week een vrouw… Read More
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.
