03-2023
Verder in dit nummer: een interview met Hartmut Rosa over de valkuilen van onze neiging tot controle, een essay van Maxim Februari die oproept om democratie niet aan algoritmes over te laten, en antwoorden van militair ethicus Désirée Verweij op de vraag hoe we kritisch blijven nadenken in oorlogssituaties. In ons katern ‘Filosofie is makkelijker als je denkt’ dit keer: leren filosoferen over het lichaam.
Coen Simon: ‘Waar denken we aan als we aan denken denken?’
Coen Simon is schrijver en hoofdredacteur van Filosofie Magazine.
Hartmut Rosa: ‘Een beheerste wereld is een dode wereld’
De moderne mens is vervreemd van de wereld, zegt de Duitse socioloog Hartmut Rosa. Voor echte ervaringen moeten we de controle loslaten.
Marion Bloem: ‘Een mens heeft niet maar één identiteit’
Marion Bloem (1952) is schrijver, filmmaker en beeldend kunstenaar. Onlangs verscheen haar roman Meisjes uit het dorp.
Alternatieve feiten: ‘De wetenschap is minder vernieuwend dan vroeger’
Wetenschappelijke vernieuwing gaat geleidelijk, en niet met grote breuken, zegt wetenschapsfilosoof Jan-Willem Romeijn.
Paul van Tongeren: ‘Benadrukken wat jij vindt maakt het niet belangrijker’
Paul van Tongeren is filosoof en Denker des Vaderlands.
Moreel dilemma: is grensoverschrijdend gedrag online minder kwalijk?
Online lijken mensen zich minder bewust van morele grenzen. Zijn ongepaste opmerkingen minder erg als we ze via het scherm ontvangen?
Het leven en werk van Hannah Arendt
Hannah Arendt (1906-1975) probeerde de wereld al denkend te doorgronden. Een overzicht van haar leven en werk aan de hand van vier ideeën.
‘Arendt laat zien: je kunt altijd iets tegen het kwaad doen’
Filosoof Hans Achterhuis leerde van Hannah Arendt dat feiten van zichzelf geen betekenis hebben en dat denken om het proces gaat.
Verwar gezag niet met geweld
Autoriteit is niet gebaseerd op argumenten of onderdrukking, maar op de vrijwillige erkenning van een hiërarchie, schrijft Hannah Arendt.
Het vernieuwende dier
Initiatief, belofte en vergeving maken volgens Hannah Arendt ruimte voor vernieuwing. Een hoopvolle theorie, vindt filosoof Joke Hermsen.
Désirée Verweij: ‘Ook militairen zijn morele wezens’
Volgens filosoof Désirée Verweij moeten alle militairen zich trainen in ethiek. En we mogen de traditie van de rechtvaardige oorlog niet vergeten.
Niet liken
Miriam Rasch is essayist en filosoof en verbonden aan de Willem de Kooning Academie.
De dwang neemt de plaats in van het recht
Het uitbesteden van de regulering van ons gedrag aan nieuwe technologieën heeft een keerzijde, ziet filosoof Maxim Februari.
‘Als je het doet, moet je het goed doen’
Elke Wiss is praktisch filosoof en stelt hier elke maand vragen bij stellige uitspraken die ze tegenkomt.
Dieren zijn van hetzelfde spul als wij
Dieren denken, doen aan politiek en zijn voelende wezens. Volgens filosoof Marjan Slob zijn we de muur tussen mens en dier aan het slechten.
Filosofie is makkelijker als je denkt: wat is een lichaam?
In ‘Filosofie is makkelijker als je denkt’ helpen we je in vijf stappen op weg in het zelf leren denken. Dit keer: wat is een lichaam?
Nietzsche dichtte zichzelf te pletter
Nietzsche was niet alleen een denker, maar ook een dichter. Zijn gedichten zijn romantisch, bevlogen en wanhopig.
De neiging om te verdwijnen
De filosofische klassieker van Pierre Hadot over het mysterie van het bestaan is eindelijk vertaald.
Leven in een langgerekt nu
Verstop jezelf niet in het verleden of in de toekomst, spoort afzwaaiend Denker des Vaderlands Paul van Tongeren aan.
Boekenkast maart 2023
De redactie signaleert elke maand de boeken die filosofisch het meest opvallen. Dit keer: van alledaagse angsten tot normale neuroten.
Zorgen
Hoe gewoon is het menselijk gewoon? Coen Simon en Bianca Sistermans kijken eens goed in woord en beeld. Deze keer: zorgen.
Wollen Sie die Totale Philosophie?
Tekenaar Argibald maakt elke maand een filosofisch getinte cartoon. Deze keer: Wollen Sie die Totale Philosophie?
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.