Home 12-2020
Filosofie Magazine - December 2020

12-2020

Psychedelica maken een comeback. Filosofie Magazine onderzoekt hoe geestverruimend drugs kunnen zijn. Wat deed Sartre met mescaline? Kunnen ‘liefdesdrugs’ relaties redden? En waarom is de term verslaving gevaarlijker dan verslaafd zijn?

Cover afbeelding voor 12-2020
Eendimensionaal
Eendimensionaal
Column

Eendimensionaal

Na wat adolescente experimenten met hasj en wiet stopte ik al in mijn studententijd definitief met de verdovende middelen. Filosofie vond ik geestverruimend genoeg en bovendien kreeg je er geen keelpijn van. Een verslaving heeft het nooit kunnen worden. Dat kan ik niet van alle verdovende middelen zeggen, want het… Read More

Lees meer
Geofferd aan de tijdgeest
Geofferd aan de tijdgeest
Essay
Voor leden

Geofferd aan de tijdgeest

Kunstwerken en uitingen van cultuur gaan steeds vaker langs de morele meetlat. Dat heeft kwalijke gevolgen, betoogt Sebastien Valkenberg, voor kunst én moraal.

Lees meer
Joris Raven
Joris Raven
Interview
Voor leden

‘De mens wordt een versnipperd zelf’

Mediafilosoof Joris Raven vindt dat we minder moeten reageren op onze smartphones en meer in gesprek moeten gaan met onszelf.

Lees meer
Kwetsbaren
Kwetsbaren
Column

Kwetsbaren

Een flink aantal jaren terug ging ik met een groepswandelreis mee naar IJsland. Ik had er obsessief naar uitgezien, mijn droom kwam uit! Zoals wel vaker bij wandelvakanties splitste de groep zich al snel op in drie groepen: de fanatieke koplopers, vaak lange, lenige mensen voor wie de sportieve uitdaging vooropstaat; de middenmoters – daar behoorde ik toe – met gemiddelde lichamen en gemiddelde snelheden; en de achterblijvers. Die laatste groep bestond uit wat oudere vrouwen, en ze hielden de boel op, want twee hadden hoogtevrees, de derde een blessure aan haar been en de vierde leek niet vooruit te branden. Je móést in dit onherbergzame landschap op elkaar wachten, en dat wij al een halfuur zaten te pauzeren en het koud kregen deed er niet toe: ook de traagsten hebben recht op een pauze. Ik ergerde me kapot. Dit schoot niet op zo, met dat gemekker over hoogtevrees, en dat allemaal tijdens míjn droomreis, waarvan ik geen seconde onbenut wilde laten. Ik probeerde de irritatie uit mijn lijf te benen. Read More

Lees meer
Moreel dilemma: zijn dierentuinen nog van deze tijd?
Moreel dilemma: zijn dierentuinen nog van deze tijd?
Moreel dilemma
Voor leden

Moreel dilemma: zijn dierentuinen nog van deze tijd?

Moderne dierentuinen zetten zich in voor natuurbehoud. Is dieren houden in gevangenschap daarvoor een geoorloofd middel?

Lees meer
De wereld ongefilterd waarnemen
De wereld ongefilterd waarnemen
Essay
Voor leden

De wereld ongefilterd waarnemen

Gebruikers van psychedelica spreken van overweldigende, zelfs mystieke ervaringen. De filters in je hoofd vallen weg. Onderzoeker Michiel van Elk probeert ze zelf. Beeld Levi Jacobs Na een lange treinrit fiets ik door een donker bos. Ik ben op weg naar een ayahuasca-ceremonie. Het voelt alsof ik de bewoonde wereld… Read More

Lees meer
Doping in de liefde
Doping in de liefde
Voor leden

Doping in de liefde

Kinderen uit gebroken gezinnen hebben een grotere kans op depressieve gevoelens en ook ouders worden niet altijd gelukkiger van een scheiding. Maar bij elkaar blijven is soms moeilijk. Biedt een lovedrug uitkomst? Beeld Shutterstock Mijn ouders waren drie jaar samen toen ze mij kregen. Ze hielden het na mijn geboorte… Read More

Lees meer
drugs doodskop cocaïne
drugs doodskop cocaïne
Interview
Voor leden

‘Verslaving is de heks van onze tijd’

Socioloog Peter Cohen is tegen de term ‘verslaving’. Verslaving is volgens hem geen ziekte, maar een sociale constructie, waarmee we drugsgebruik pathologiseren en criminaliseren.

Lees meer
Jean-Paul Sartre drugs mescaline
Jean-Paul Sartre drugs mescaline
Korte uitleg
Voor leden

Filosofen aan de drugs

Filosofen als Jean-Paul Sartre, Friedrich Nietzsche en Walter Benjamin experimenteerden met drugs. Hielp dat hun denken?

Lees meer
Misschien
Misschien
Column

Misschien

We hebben in deze onzekere tijden dringend een goede filosofie van het ‘misschien’ nodig. Wie naar de etymologie van dit woord kijkt, komt bij het middeleeuwse het mach schien terecht, hetgeen zoveel betekent als ‘het vermag te geschieden’. Schien staat dus niet voor ‘schijnen’, maar voor ‘geschieden’. In gewoon hedendaags… Read More

Lees meer
Leibniz Hajo de Reijger illustratie
Leibniz Hajo de Reijger illustratie
Historisch Profiel

Een optimale wereld vol rampspoed

De wereld is vol ziekte, geweld en andere ellende. Maar beter had het niet gekund, schreef Gottfried Wilhelm Leibniz.

Lees meer
Ferdinand Grapperhaus Ferd minister Justitie en Veiligheid Machiavelli's lef
Ferdinand Grapperhaus Ferd minister Justitie en Veiligheid Machiavelli's lef
Interview
Voor leden

‘Een politicus moet zich laten leiden door de deugd’

Volgens Tinneke Beeckman kunnen we van Niccolò Machiavelli leren dat vrijheid een gemeenschappelijke opdracht is.

Lees meer
Het schuldgevoel van kerst
Het schuldgevoel van kerst
Essay

Het schuldgevoel van kerst

Ieder jaar is kerst een gewetensvraag voor Jannah Loontjens. Moet ze naar haar vader in Zweden of naar haar moeder in Frankrijk? Een zelfonderzoek naar spijt en schuld. Beeld Mikko Kuiper Kerstmis was binnen mijn familie niet verbonden aan religie. Als het al ergens voor stond, dan was het een… Read More

Lees meer
‘Iets onzegbaar noemen kan ook gemakzucht zijn’
‘Iets onzegbaar noemen kan ook gemakzucht zijn’
Interview

‘Iets onzegbaar noemen kan ook gemakzucht zijn’

Hoe krijgt taal betekenis? Wat blijft er over van het gevoel in de woorden die dit gevoel moeten uitdrukken? Wytske Versteeg keert in Verdwijnpunt de taal binnenstebuiten. En probeert af te rekenen met het onzegbare. Beeld Sander Heezen Misschien zou dit boek ­stekels moeten hebben,’ begint Wytske Versteeg haar nieuwste… Read More

Lees meer
Influencer
Influencer
Column

Influencer

Leg je lot niet in handen van mensen wier moreel kompas bepaald wordt door wat ze betaald krijgen. Het is een stelregel om te onthouden, bijvoorbeeld bij politici die zich door belangengroepen en lobbyisten laten leiden. En ook, zo bleek onlangs, wanneer men influencers inschakelt in de strijd om een… Read More

Lees meer
Een lichtkogel door de tijd
Een lichtkogel door de tijd
Recensie
Voor leden

Een lichtkogel door de tijd

Claudio Magris laat in zijn nieuwste verhalenbundel verleden, heden en toekomst magistraal door elkaar heen lopen. Schrijven is de tijd onderzoeken. Schrijven is niet alleen nadenken over de lengte van alinea’s en paragrafen, maar ook keuzes maken tussen de verschillende tijden waarin het verhaal verteld kan worden. Bij voorkeur geen… Read More

Lees meer
Baruch de Spinoza filosoof
Baruch de Spinoza filosoof
Recensie

Geen liberale denker

Spinoza wordt door velen gezien als een verlichte wegbereider van de moderne democratie. Maar was hij dat wel?

Lees meer
‘Dat stemmetje ben ik niet’
‘Dat stemmetje ben ik niet’
Interview

‘Dat stemmetje ben ik niet’

Henk van Straten (40) is schrijver. In december verschijnt zijn nieuwe roman Ernest Hemingway is gecanceld. Een kussentje pakken, voor de muur leggen, en gaan zitten. En dan alleen maar opletten, zo was de instructie. Zo gênant, ook al was ik alleen thuis. Maar langzaam gebeurde er iets: ik ging… Read More

Lees meer