Home 12-2016
Filosofie Magazine - December 2016

12-2016

Verhalen maken de wereld beter 

Joke Hermsen – ‘Leg de iPad weg, vertel verhalen’

Utopie – de ideale samenleving volgens Thomas More

Hartmut Rosa – over onthaasting en verbondenheid 

Plato – voorspelde de opkomst van Trump al

Cover afbeelding voor 12-2016
Stelling: De mens is zijn verhaal
Stelling: De mens is zijn verhaal
Interview

Stelling: De mens is zijn verhaal

Elize de Mul Promovendus techniekfilosofie, LeidenNog voor de uitvinding van het schrift liet de mens al boodschappen achter op zijn wall. De mens is een geboren verhalenverteller en speelt daarnaast talloze rollen in andermans verhalen. Al voor zijn geboorte maakt hij deel uit van het verhaal van zijn ouders;… Read More

Lees meer
Het Experiment: Geven om mensen op afstand
Het Experiment: Geven om mensen op afstand
Korte uitleg
Voor leden

Het Experiment: Geven om mensen op afstand

Wij hebben een verbinding nodig om medelijden te ontwikkelen. Dat kunnen we wel met een individu, maar niet met een massa.   Experiment Bij een fictieve hongersnood in Afrika doneren we meer als dat geld bestemd is voor één 7-jarig meisje dan voor 21 miljoen mensen. Read More

Lees meer
Denkfouten: De Messias
Denkfouten: De Messias
Korte uitleg
Voor leden

Denkfouten: De Messias

Je ontkent iets (dat je de Messias bent bijvoorbeeld). De ander concludeert dat je dus de Messias bent.  In een klassieke scène uit The Life of Brian van Monty Python wordt de onfortuinlijke Brian achtervolgd door een meute van religieuze fanatici, die in hem de nieuwe heiland zien. Read More

Lees meer
Voorwoord: Feiten en verhalen
Voorwoord: Feiten en verhalen
Column
Voor leden

Voorwoord: Feiten en verhalen

Er waart een spook door het Westen – om Karl Marx te parafraseren. Het is het spook van het extreemrechtse populisme, natuurlijk. Maar er is nóg een spook, namelijk dat van Marx zelf. Vele commentatoren zeggen dat de boosheid van de ‘onzichtbare’ witte man (en vrouw) komt door de tegenstelling… Read More

Lees meer
4 vragen aan Siddhartha Mukherjee
4 vragen aan Siddhartha Mukherjee
Interview
Voor leden

4 vragen aan Siddhartha Mukherjee

De Indiaas-Amerikaanse oncoloog en Pulitzerprijswinnaar Siddhartha Mukherjee schreef een intieme geschiedenis van Het gen. ‘De nazi’s hadden een politiek genetisch programma. De staat moet niet gaan bepalen wat een goed leven is en wat niet.’   1. Wat kan ik weten? ‘Als het over de genen zelf gaat,… Read More

Lees meer
Stine Jensen: Waar is mijn fornuis?
Stine Jensen: Waar is mijn fornuis?
Column
Voor leden

Stine Jensen: Waar is mijn fornuis?

Ik las een leuk boek over een man die erachter probeert te komen hoe je man moet zijn in de eenentwintigste eeuw: Waar is mijn speer. Ooit liep de Britse journalist Tim Samuels nog samen met zijn maten door de savanne achter wild aan te jagen, maar nu zit hij… Read More

Lees meer
Literatuur leert ons leven
Literatuur leert ons leven
Hoofdartikel
Voor leden

Literatuur leert ons leven

Is het naïef om te denken dat verhalen ons betere mensen maken? Misschien wel niet, want juist dankzij literatuur zijn we in staat tot empathie. Waarom dat plezier als mijn zoontje (net een week 7) een gedicht(je) uit zijn hoofd moet leren voor school? Natuurlijk, er is de trots… Read More

Lees meer
7 verhalen die we blijven lezen
7 verhalen die we blijven lezen
Verhaal
Voor leden

7 verhalen die we blijven lezen

Er zijn van die klassiekers die we maar blijven lezen omdat ze een diepe waarheid over de mens onthullen. Maak kennis met Gilgamesj, Odysseus en Antigone.   ​Het Gilgamesj-epos Het Gilgamesj-epos (± 2100 v.Chr.) is het oudste verhaal uit onze literaire geschiedenis. Het drieduizend regels tellende werk… Read More

Lees meer
Marli Huijer: Wir wohnen hier
Marli Huijer: Wir wohnen hier
Essay
Voor leden

Marli Huijer: Wir wohnen hier

Kun je iemand die een andere taal spreekt werkelijk begrijpen? Dat vroeg ik me af toen ik door twee Duitse meiden op MacBikes van mijn sokken werd gereden. ‘Dit is een voetpad’, zei ik, ‘Fietsen kun je daar.’ Ze schudden hun hoofd, wezen naar een woonboot die als Airbnb-adres bekendstaat… Read More

Lees meer
Hoe Socrates de opkomst van Trump voorspelde
Hoe Socrates de opkomst van Trump voorspelde
Essay

Hoe Socrates de opkomst van Trump voorspelde

Is Trumps verkiezing een ontsporing, of vloeit die keuze voort uit het wezen van de democratie? Volgens Socrates neigt de democratie zélf naar de verkiezing van demagogen of zelfs dictators.

Lees meer
Bert Keizer: Elite
Bert Keizer: Elite
Verslag
Voor leden

Bert Keizer: Elite

Wat vinden we van de teloorgang van Filosofie, Geschiedenis, Sanskriet, Latijn, Oudfries, Archeologie, Grieks, Indologie, Sanskriet enz., enz. – al die zachte vakken die vanuit ‘de Zuidas’ langzaam maar onthutsend zeker uit onze universiteiten worden weggewerkt? Het heeft iets met elite te maken. Ooit was er een hele rij van… Read More

Lees meer
Hartmut Rosa socioloog onthaastingsgoeroe resonantie
Hartmut Rosa socioloog onthaastingsgoeroe resonantie
Interview

Hartmut Rosa: ‘Ook ik leid natuurlijk een haastig leven’

De onthaastingsgoeroe, zo wordt Hartmut Rosa ook wel genoemd. De huidige versnelling leidt volgens hem tot vervreemding van de wereld, tot een burn-out. ‘Resonantie is wat er gebeurt als je wél contact met de wereld voelt.’

Lees meer
Thomas More Utopia
Thomas More Utopia
Historisch Profiel
Voor leden

De utopie van Thomas More

Was de utopie van Thomas More wel zo utopisch? Of eerder een voorloper van een totalitaire samenleving waarin hij zelf ook niet wilde leven?

Lees meer
Damon Young: ‘Niemand is een geboren lezer’
Damon Young: ‘Niemand is een geboren lezer’
Recensie
Voor leden

Damon Young: ‘Niemand is een geboren lezer’

In zijn nieuwe boek beschrijft de Australische filosoof Damon Young de kunst van het lezen. ‘Goed lezen’ ziet hij als een vaardigheid die in onze maatschappij onderbelicht is. ‘Woorden omzetten in werelden gaat nooit vanzelf.’ Toen de Australische filosoof Damon Young (1975) als elfjarig jongetje The Celebrated Cases of… Read More

Lees meer
De mens is een rennende aap
De mens is een rennende aap
Recensie
Voor leden

De mens is een rennende aap

Waarom gaat filosoof Mark Rowlands (48) een marathon lopen, terwijl hij niet de minste aanleg heeft voor langeafstandslopen? Gedachten over verval, spel en vrijheid. In zijn vorige boek, het originele De filosoof en de wolf, schreef Mark Rowlands over de wolf die hij als huisdier hield en die het… Read More

Lees meer
Beoefen  gelukskunde
Beoefen  gelukskunde
Essay
Voor leden

Beoefen gelukskunde

Ons verlangen naar geluk wijst kennelijk op een tekort. Volgens antieke denkers was filosofie de weg naar een oplossing. Geldt dat nog steeds? Het scheelde weinig of op het visitekaartje van Hans Thijssen had ‘investment banker’ geprijkt. Maar de Nijmeegse hoogleraar filosofie, toen net terug van Harvard, besloot anders. Read More

Lees meer
Onmisbare walging
Onmisbare walging
Reportage
Voor leden

Onmisbare walging

Waarom zoeken kunstenaars emoties op die we in het dagelijks leven proberen te vermijden? Carolyn Korsmeyer meent dat walging soms noodzakelijk is.

Lees meer
Het Moment: Amber Bindels
Het Moment: Amber Bindels
Korte uitleg
Voor leden

Het Moment: Amber Bindels

Amber Bindels (27) is actief voor de beweging ‘Wij staan op!’ en studeert filosofie.  ‘Ik heb anderhalf jaar op bed gelegen – dan ben je volledig op jezelf teruggeworpen. Ik had veel pijn en kon niet meer zitten. Van de pillen die ik moest slikken, werd ik… Read More

Lees meer
Joke Hermsen: ‘Er gebeurt iets in dit gesprek tussen ons’
Joke Hermsen: ‘Er gebeurt iets in dit gesprek tussen ons’
Interview
Voor leden

Joke Hermsen: ‘Er gebeurt iets in dit gesprek tussen ons’

‘Omdat het verhaal een eind heeft en er een punt achter gezet wordt, kan er ook weer een nieuw begin gemaakt worden.’ Joke Hermsen, spreker op het festival de Verhalenvertellers, over de kracht van verhalen. ‘Het is raar dat in Nederland de filosofie zich als een afgebakend territorium opstelt en… Read More

Lees meer