06-2020
Nabijheid
In de twintig jaar dat ik in Groningen woon zijn er verschillende plannen voor een supersnelle treinverbinding afgeschoten. Op dit moment bestaat er een plan waarmee de reistijd gehalveerd wordt: in een uurtje roetsj je van Amsterdam naar Groningen. Ik hoop dat ook dit plan het niet haalt. Een van… Read More
Zijn wij belangrijker dan andere dieren?
Al heel lang wegen de behoeften van mensen zwaarder dan die van andere dieren. Maar is dat terecht? Enkele jaren geleden huurde de dierenopvang van San Francisco een zelfrijdende beveiligingsrobot in, bedoeld om daklozen die verderop in de straat bivakkeerden te weren. Het werd de dierenopvang en de robot niet… Read More
‘Luisteren zegt meer dan spreken’
Hoe doorbreek je racisme? Door je echt in de ander te verdiepen, betoogt schrijver Abdelkader Benali in zijn essay De vreemdeling. Wat kan ik weten? ‘Ik weet hoe het voelt om er anders uit te zien. Mijn Marokkaanse uiterlijk valt op in Nederland. Als ik me twee dagen… Read More
Melaatsencultuur
Sommige mensen deert het niets dat we via onze verslaving aan internet en social media onze privacy dreigen kwijt te raken. Ze zeggen dat ze niets te verbergen hebben en dat ze het daarom ook niet erg vinden hun gegevens te delen met bedrijven als Zoom of Google. Ze hebben… Read More
De haast voorbij
Met de lockdown belandden we in een wereldwijd experiment. Denker des Vaderlands Daan Roovers vraagt zich af wat het vele thuisblijven betekent voor onze opvattingen over mobiliteit. ‘Vrijheid was ooit benzine, vrijheid wordt nabijheid.’ Het is inmiddels ver weggezakt in ons collectieve geheugen, maar nog geen halfjaar geleden vlogen… Read More
Waar bewegingsvrijheid begint
Niet eerder werd onze bewegingsruimte zo ingeperkt als door de coronapandemie. Maar zijn we zonder exotische vakantie, weekendje London of dagje strand echt immobiel? Ergens in april kreeg schrijver Leonard Pfeiffer het in zijn woonplaats Genua te kwaad tijdens de wekenlange lockdown. ‘Ik weet dat we moeten afzien van ons… Read More
Voertuigen van de geest
Mobiliteit in de geschiedenis van filosofie. Van mond tot mond De taal. Via woorden kunnen we gedachten uit ons hoofd in een ander hoofd krijgen. Maar de taal kan niet alles vervoeren. We kunnen niet over alles zinvol spreken, meende Ludwig Wittgenstein (1889-1951). ‘De grenzen van mijn taal zijn de… Read More
Alleen op afstand hebben we contact
Nu we constant online zijn, is de bereikbaarheid groot, maar komt nabijheid onder druk te staan. Hoog tijd om de nieuwe media te gebruiken als een handig middel, om contact te leggen met de echte wereld. Het is maanden voor we van de ene dag op de andere binnen zullen… Read More
De psychologie van ecopaniek
Al sinds de Oudheid zien filosofen de meteorologie bij uitstek als een onwetenschappelijk en mistig terrein. Maarten Meester vroeg René ten Bos en Henk Oosterling of het denken toch iets kan doen in onze klimaatcrisis? ‘Morele verplichtingen vallen vanzelf uit de lucht.’ Het coronavirus werkt als een waarheidsserum, vinden de… Read More
Vrolijke mensen
De Britse denker Roman Krznaric schrijft in Carpe Diem dat mensen die een ingrijpende, levensveranderende gebeurtenis meemaken – denk aan een echtscheiding, de dood van een dierbare, ontslag, een ongeluk of een ernstige ziekte – grofweg uiteenvallen in drie groepen. Ongeveer een derde wordt depressief, een derde probeert alles zo… Read More
Langs de wetenschap naar het paradijs
De wereld zal mooier worden als we luisteren naar de wetenschap. Ruim twintig jaar werkte Auguste Comte aan de filosofische onderbouwing van dat idee, en kwam alsnog uit bij het geloof. Het was hoog tijd om de samenleving rechtvaardiger te maken. Om afscheid te nemen van de resten van de… Read More
‘Liefde is niet de roeping van de vrouw’
Het leven van Simone de Beauvoir is vaak verteld als een langgerekte romance met Jean-Paul Sartre. Kate Kirkpatrick herziet dit beeld in een nieuwe biografie. ‘Ze deelden duidelijk niet dezelfde morele standpunten.’ Toen ik er jaren geleden aan begon, dacht ik dat het wel eens een carrièrekiller zou kunnen zijn,’… Read More
Kinderen
‘Je moet niet aan kinderen beginnen als je er niet voor kunt zorgen.’ ‘Kinderen maken is makkelijk, ervoor zorgen iets anders.’ ‘Door de overbevolking is het niet verantwoord om kinderen op de wereld te zetten.’ Het is een kleine greep uit reacties die ik onlangs via sociale media ontving. Aanleiding… Read More
Rekenen met leed
Welke offers wil je als samenleving in pandemische tijden brengen om het aantal zieken te minimaliseren? Mag je levensreddende maatregelen afwegen tegen economische gevolgen? Volgens Sebastien Valkenberg geeft filosofie antwoord op deze pijnlijke vragen. Ook vroegere generaties stonden voor grote dilemma’s. In het verleden riepen rampen en oorlogen net zo… Read More
Perfect is goed genoeg
Een succesvolle carrière, een boeiend sociaal leven en een aantrekkelijk uiterlijk. Wie perfectie wil moet hard werken. Of kun je ook perfect zijn zonder alles goed te doen?
Ze zal er wel om hebben gevraagd
Een vrouw die is misbruikt, krijgt vaak zelf de schuld. Had ze maar moeten wegrennen, geen jurkje moeten dragen. Waarom krijgen slachtoffers de verantwoordelijkheid toegeschoven?
Drie boekrecensies: Epictetus, filosofietsen en natuur
Leven zonder oordelen Hoe ga je om met de onverwachte tegenslag van een pandemie? Het stoïcisme van Epictetus heeft het antwoord. ‘Bedenk dat je een acteur bent in een toneelstuk dat door een ander is geschreven.’ De afgelopen jaren mocht het stoïcisme zich verheugen in een groeiende… Read More
Opveren bij het verval der dingen
Niets doen heeft bij de Japanse Kenkõ weinig met luiheid te maken. Wie ‘niets doet’ plaatst niet zijn ‘dikke ik’ tussen zichzelf en de dingen, maar stelt zich open voor de vluchtige werkelijkheid. Hoe kun je het best nietsdoen? De middeleeuwse Japanse estheticus Kenkõ wist het wel. Bezoek eens… Read More
‘Tot ik ontdekte: ik ben zelf het instrument’
Emily Kocken (57) is kunstenaar en schrijver. Haar laatste roman is De kuur (2017). ‘Het was in Berlijn, in boekhandel Walther König – om de hoek van de Hackescher Markt. Ik zag het boek liggen en wist: dit moet ik hebben. Ik had nog nooit iets van de Franse filosoof… Read More
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine en Wijsgerig Perspectief.