03-2015
Thema: Denken over kunst
René Gude zoekt woorden voor het onuitsprekelijke
Mondriaan: de schilder als filosoof
De kunst van acceptatie
En ook:
Gekte volgens Wittgenstein
Houellebecq: Het ik is een illusie
Hans Achterhuis over leefregels voor deze tijd
Sloterdijk: Is de Duitse denker conservatief geworden?
NIEUW: Ontvang Filosofie Magazine nu ook via een tabletabonnement, of een abonnement op filosofie.nl.
Stelling: Kunst is geen zaak van de overheid
Ons panel, bestaande uit Simone van Saarloos, Eric Schliesser en Ingrid Robeyns reageert iedere maand op een actuele stelling. Simone van Saarloos Schrijver, columnist De overheid die kunst tegenwerkt, krijgt het dubbel zo kritisch terug. De vraag is dan wat er met ‘de… Read More
De nieuwe denker
Marli Huijer was een van mijn eerste filosofiedocenten. Toen ik tijdens mijn studie medicijnen begin jaren ’90 een bijvak aan de filosofiefaculteit ging volgen, bleek daar het vak ‘Filosofie en Praktijk’ te bestaan, gegeven door ‘arts en filosoof’ Marli Huijer. Precies wat ik zocht: een beschouwelijk vak met praktische inslag,… Read More
Denkfouten: Beroep op autoriteit?
Een klassieker in het lijstje van drogredenen: een beroep op de autoriteit die een bewering doet, maakt die bewering nog niet waar. De filosofie heeft geen tekort aan anti-autoritaire dwarsdenkers die deze denkfout hebben willen ontmaskeren. Neem Descartes. Die benadrukte dat het eigen verstand het enige kompas is van… Read More
Matthieu Ricard: ‘Altruïsme zit in ons hart’
Boeddhistisch monnik en bioloog Matthieu Ricard schreef een bijna 900 pagina’s tellend boek over altruïsme en compassie. ‘Altruïstische liefde lijkt op blijdschap.’ Wat kan ik weten? ‘In Altruïsme. De kracht van compassie verbind ik het onderwijs van mijn spiritueel leermeesters aan wetenschappelijke inzichten uit verschillende disciplines, zoals neurologie,… Read More
Oefenen, oefenen en nog eens oefenen
Ambachtelijkheid is bezig aan een opmars. Bedrijven vragen om ‘vakmensen’ en ook kunstenaars beroemen zich weer op hun vakmanschap. Toch is het helaas nog steeds een beladen begrip, meent Denker des Vaderlands René Gude. Ambachtelijkheid moet nu zo ongeveer uit de taboesfeer gehaald worden, daaruit blijkt dat het helemaal geen… Read More
De esthetische revolutie
‘De romantici wilden een menselijke wereld creëren in een niet-menselijk universum.’ Cultuurhistoricus Arnold Heumakers over onze (nog steeds) romantische kijk op kunst. Heb je je weleens afgevraagd waarom je in een museum, bij de afdeling Middeleeuwse Kunst, zoveel crucifixen en Mariabeelden ziet? Een beetje variatie was toch leuk geweest.’ Arnold Heumakers glimlacht… Read More
Filosoferen met kinderen: ‘Is het kunst als het in het museum hangt?’
Maaike Merckens Bekkers en Sabine Wassenberg runnen samen Wonder-Why, een organisatie met als doelstelling om het filosoferen met kinderen en jongeren te stimuleren. Iedere maand leggen zij een thema voor aan de klas. Deze maand: kunst.
Louis Sass: ‘De waanzinnige ziet te helder – net als de filosoof’
Een filosoof en een psychoticus hebben veel gemeenschappelijk. Ze zijn beiden vervreemd van het alledaagse, zo meent de Amerikaanse psycholoog en filosoof Louis Sass. Voor de filosoof is die vervreemding noodzakelijk, maar wel gevaarlijk. In de trein van Rotterdam naar Amsterdam spreekt een verwarde man Louis Sass aan – later… Read More
Spijt
Het doet pijn om spijt te hebben en daarom vermijden we die emotie. Toch is het belangrijk om je af en toe schuldig te voelen. ‘Mensen die nooit spijt betuigen, zijn hoogst onaangename figuren.’
Bert Keizer: Beckett
Het derde deel van de correspondentie is nu uit onder de titel The Letters of Samuel Beckett 1957-1965. Helaas hebben de nabestaanden besloten dat alleen brieven die over zijn werk gaan gepubliceerd mogen worden. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen… Read More
Philip Pettit: ‘We zijn vergeten wat echte vrijheid is’
In onze neoliberale tijd, vindt Philip Pettit, is het slecht gesteld met de vrijheid. Hij bepleit een terugkeer naar de republikeinse vrijheid, een twee millennia oud ideaal uit de Romeinse republiek.
Wat zegt de Koran?
Is een persoonlijke en vreedzame lezing van de Koran mogelijk? Of is er alleen een heilige tekst die aanzet tot onderwerping aan soms gewelddadige regels? Twee filosofen en korankenners, Rémi Brague en Abdennour Bidar, gaan in debat – met de Koran in de hand. Ze zijn gekomen met de… Read More
Gerbert van Loenen: ‘Ik wil het euthanasiedebat verbreden’
Journalist Gerbert van Loenen zat jarenlang aan het sterfbed van zijn vriend. ‘Ik heb het als betekenisvol ervaren.’ Het sterfbed van mijn vriend leek op het eerste gezicht, net als elk sterfbed, ongelofelijk zinloos. Hij lag in een bed te wachten tot het voorbij was. Wat is daar in vredesnaam… Read More
Hoe is het leven als vleermuis
Thomas Nagel werd bekend met zijn essay over de subjectiviteit van de vleermuis. Hij schreef ook een zeer toegankelijke inleiding in de filosofie.
Huiveren van schoonheid
Dichter en classicus Piet Gerbrandy jaagt op het het sublieme. De confrontatie ermee roept ‘een lucide inzicht en een gevoel van euforie’ op. Het sublieme is een esthetische ervaring waarvan Caspar David Friedrich als de krachtigste verbeelder geldt. Iedereen kent zijn schilderijen waarop menselijke figuren, op de rug gezien, genieten… Read More
Wilde huisdieren
Mogen we dieren genetisch modificeren, zodat ze minder pijn voelen? Bernice Bovenkerk denkt na over onze omgang met dieren aan de hand van Franz Marcs Drei Katzen. Ik vroeg me van kinds af aan af hoe dieren de wereld ervaren’, zegt Bernice Bovenkerk, als filosoof verbonden aan de Universiteit Wageningen. Read More
Stine Jensen: Wankelmoedig
Michel Houellebecq is geen atheïst meer. Hij is agnost geworden, en dat is ‘géén dekmantel voor het atheïsme’, zoals hij het onlangs fraai formuleerde in een lezenswaardig interview in NRC Handelsblad. Hij weet écht niet of er een Schepper bestaat. Omdat Houellebecq de derde persoon in zeer korte tijd was… Read More
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.
