Home Filosoferen met kinderen Filosoferen met kinderen: ‘Is het kunst als het in het museum hangt?’
Filosoferen met kinderen

Filosoferen met kinderen: ‘Is het kunst als het in het museum hangt?’

Door Maaike Merckens-Bekkers op 26 februari 2015

Filosoferen met kinderen: ‘Is het kunst als het in het museum hangt?’
Cover van 03-2015
03-2015 Filosofie magazine Lees het magazine
Maaike Merckens Bekkers en Sabine Wassenberg runnen samen Wonder-Why, een organisatie met als doelstelling om het filosoferen met kinderen en jongeren te stimuleren. Iedere maand leggen zij een thema voor aan de klas. Deze maand: kunst.

Jesse peinst: ‘Ik heb kunst altijd in mijn hoofd, want als ik kijk naar een schilderij, dan komt er een plaatje in mijn hoofd en dat heb ik dan altijd en eeuwig daar zitten.’ ‘Dat is dan een herinnering’, roept Lola. ‘Die krijgt Jesse ook als hij hoort wat ik nu zeg. Mijn woorden komen als een herinnering in zijn hoofd.’

‘Is dat plaatje in je hoofd dan kunst?’, vraag ik. Jesse is even stil, fronst zijn wenkbrauwen, kijkt naar het plafond en zegt klagend met een diepe zucht: ‘Je stelt altijd eerst makkelijke vragen, maar als ik die beantwoord, ga je het veel moeilijker maken. Dan weet ik het ook niet meer.’ Of, wacht even… ‘Dat is natuurlijk filosofie’, laat hij de rest van de klas weten met een triomfantelijke blik. Als iets vanzelfsprekends plotseling onbegrijpelijk lijkt te worden, dan zijn we aan het filosoferen.

Maar terug naar mijn vraag: is het plaatje in Jesse zijn hoofd kunst?

‘Nou’, zegt Louise ‘als je aan een schilderij denkt, dan is dat wel kunst, want het schilderij is kunst. Maar als je alleen maar aan woorden denkt, dan is het geen kunst.’ Yasin vindt het allemaal maar onzin. ‘Een plaatje in je hoofd kan toch geen kunst zijn? Dat kun je toch niet in een museum hangen? Of zal ik je hoofd even ophangen aan een spijker?’ Hij springt van zijn stoel en doet beeldend voor hoe je een hoofd ophangt. De klas moet er hard om lachen: Louises hoofd aan een spijker in een museum!

Ik besluit deze macabere gedachtegang wat verder te verdiepen. Want hoe een kunstwerk tot stand is gekomen doet er wel degelijk toe, nietwaar?

‘Stel dat je een beroemde kunstenaar bent en je hangt iemands hoofd als een kunstwerk op in een museum. Zou dat dan geen kunst kunnen zijn?’

‘Hoezo?’ Vol afgrijzen staart Farheed me aan. ‘Iemand doodmaken en ophangen, dat mag helemaal niet van de politie. Dat is gewoon moord.’

‘Maar als iemand al dood is’, zegt Pauline, ‘en het misschien wel goed vond dat hij werd opgehangen, dan is het wel kunst, denk ik.’

Lola raakt opgewonden van de discussie. ‘Wie wil er nou kijken naar zo’n hoofd? Dat is toch niet mooi om naar te kijken? Nou, als dat kunst is, dan kan ik er net zo goed mijn oma’s kunstgebit neerleggen. Geloof me, daar wil je ook niet naar kijken!’ De klas giert het inmiddels uit, maar ondertussen heeft Jesse de oplossing. ‘Dan ga je toch niet naar het museum? We leven in een vrij land.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste verhalen over filosofie. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.
Log in als abonnee Geen abonnee? Bekijk de abonnementen