Quote
“Waarom bestaat er iets en niet niets? Dat is de vraag”
In zijn hoofdwerk Sein und Zeit stelt Martin Heidegger de zijnsvraag opnieuw aan de orde. Wat is de zin van zijn en hoe krijgen we er zicht op? Voor Heidegger is de mens, die hij karakteriseert als Dasein (er-zijn), het uitgangspunt van zijn studie. Er-zijn betekent altijd al ergens zijn. De mens is altijd in-de-wereld, die hem betekenis en samenhang verschaft. Pre-reflexief gaat de mens met ‘de zijnden’ om. Heidegger bekritiseert de geschiedenis van de filosofie, die te veel gericht is op de mens als ‘animal rationale’, als denkend ding. Maar het contemplatieve of wetenschappelijk beschouwen van dingen is een secundaire modus, die pas na onze spontane verhouding met de zijnden ontstaat. Het denken mag niet verabsoluteerd worden.
Zijnsvergetelheid
Volgens Heidegger is de zin (of betekenis) van ‘zijn’ de tijd. Verleden, heden en toekomst keren op het niveau van het Dasein terug als ‘geworpenheid’, ‘articulatie’ en ‘ontwerp’. De mens is geworpen in een bepaalde omgeving, maar is zichzelf vooruit in het ontwerpen van zijn eigen leven. Deze twee momenten komen samen in het heden, de articulatie. De authentieke mens leeft zijn leven in het besef van een Sein-zum-Tode. Later probeert Martin Heidegger het zijn zelf te laten spreken en oefent hij zich in Gelassenheit: het zijn zal van zich doen spreken voor zover wij ons daarvoor openstellen. Deze stellingname gaat gepaard met een fundamentele kritiek op de moderne, gemechaniseerde en eendimensionale wereld die in het teken staat van ‘zijnsvergetelheid‘.
Meer lezen over Heidegger en andere grote denkers? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:
Meld u aan voor onze nieuwsbrief
Martin Heidegger quotes
- ‘De zin van het leven ligt in z’n bestaan zelf.’ Zijn en tijd
- ‘De taal is het huis van het zijn.’ Over het humanisme
- ‘Het Niets nietigt onophoudelijk.’ Wat is metafysica?
- ‘De dood is de onmogelijkheid van verdere onmogelijkheden.’ Zijn en tijd
- ‘De mens is de buurman van het zijn.’ Over het humanisme
- ‘Het motief roept de vrije wil tevoorschijn; hij perkt hem niet in.’ Zollikoner Seminare
- ‘Vanaf de dag dat je geboren bent, ben je oud genoeg om te sterven.’ Zijn en Tijd