Zijnsvergetelheid

De Duitse filosoof Martin Heidegger introduceerde de term ‘zijnsvergetelheid’ om aan te geven dat filosofen de vraag naar de betekenis van het ‘zijn’ over het hoofd zien. Om dat duidelijk te maken gaat hij terug naar de vroege Griekse filosofen, die de zijnsvraag ook al stelden. Hun antwoord luidt dat zijn substantie is. Met andere woorden: iets dat onafhankelijk van andere dingen – en dus op zichzelf – bestaat. Die opvatting van zijn is altijd dominant gebleven in zowel het taalgebruik als denken over zijn.

Maar als je zijn beschouwt als substantie, vat je zijn in feite op als een zijnde, merkt Heidegger op. De afwezigheid van een strikt onderscheid tussen zijn en zijnden is de oorzaak dat de zijnsvraag in de vergetelheid is geraakt. Er is maar één manier om dat recht te zetten, vindt Heidegger: we moeten de zijnsvraag radicaal opnieuw stellen. Daarvoor moeten we ons losmaken van de filosofische traditie en het gestolde taalgebruik daarin. Vandaar dat hij een nieuw jargon introduceert, waarin hij het zijn van de mens bijvoorbeeld Dasein noemt.

Meer lezen over Heidegger en andere grote denkers? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief: