Denkfouten
Denkfouten: De Messias
Je ontkent iets (dat je de Messias bent bijvoorbeeld). De ander concludeert dat je dus de Messias bent. In een klassieke scène uit The Life of Brian van Monty Python wordt de onfortuinlijke Brian achtervolgd door een meute van religieuze fanatici, die in hem de nieuwe heiland zien. Read More
Denkfouten: Egovisie
Iemand doet iets goeds. Ten onrechte zeggen we dat dat voortkomt uit eigenbelang. Bultrugwalvissen haalden dit jaar het wetenschapsnieuws, vanwege hun behulpzame gedrag tegenover andere soorten. Wanneer orka’s – meedogenloze groepsjagers – een zeehond of zeeleeuw aanvallen, schieten de bultruggen het prooidier te hulp. Al meer dan honderd… Read More
Denkfouten: Whataboutery
Maar hoe zit het dan met al die andere aspecten? Als je die niet bespreekt, heb je er niets van begrepen. Loepzuivere drogredenen zijn zeldzame creaturen. Men treft ze aan in handboeken logica, maar zelden in het echte leven. Vaak sluiten denkfouten aan bij geldige vormen van argumentatie. Read More
Denkfouten: We leven in een simulatie
Als toekomstige beschavingen onze realiteit perfect kunnen simuleren is de kans groot dat wij nu in een sumulatie leven.
Denkfouten: Repelsteeltjes Redenering
Er zijn veel woorden, oud, nieuw en net verzonnen. Er moet iets in de wereld overeenstemmen met die woorden. De dwerg Repelsteeltje, in het gelijknamige sprookje, helpt een arme molenaarsdochter uit de nood. Ze is door de koning opgesloten om goud te spinnen. De dwerg spint het goud voor… Read More
Denkfouten: Neusdrukken
Druk iemand met de neus op de feiten… …en hij stelt zijn mening vanzelf bij. Hoe laat je iemand van mening veranderen? Druk hem met de neus op de feiten, en hij stelt zijn mening vanzelf bij. Toch? De menselijke psychologie werkt anders. Veel mensen hebben nogal onwrikbare overtuigingen. Read More
Denkfouten: De dwarsboom-denkfout
Speel de vijand niet in de kaart… …want dan winnen de terroristen. Als we X doen, dan winnen de terroristen. Sinds 9/11 wordt deze argumentatie in talloze debatten en opiniestukken in stelling gebracht, als ultieme troefkaart om een onwenselijk idee af te schieten. Het argumentatieschema is wendbaar, want… Read More
Denkfouten: Texaanse scherpschutter
– Je schiet je magazijn leeg op een muurtje – Je trekt een cirkel om het gebied waar de meeste kogels zijn beland – In de roos. Je concludeert dat er iets aan de hand is Het ministerie van OCW wil landelijk lessen ‘kritisch denken’ gaan invoeren. In… Read More
Denkfouten: Wij-bakken
Maarten Boudry en Jeroen Hopster belichten beurtelings klassieke en eigentijdse denkfouten. Iemand betrapt je op een denkfout; wat doe je? Probeer vooral niet de bal terug te kaatsen (‘Jij redeneert ook krom!’), of je bezondigt je meteen aan een tweede denkfout: de jij-bak, oftewel, de tu quoque-drogreden. Kinderen hebben… Read More
Denkfouten: Digitaal ‘ik’ vs echt ik
Maarten Boudry en Jeroen Hopster belichten beurtelings klassieke en eigentijdse denkfouten. Ons digitale ‘ik’ is geen kopie van het ‘ik’ uit ons dagelijks, niet-digitale leven. Vaak is het een opgepoetste versie daarvan: gestileerd, de slechte momenten uitgefilterd, de mooie plaatjes behouden, met honderden Facebookvrienden. Dat kan cynische reacties uitlokken. Read More