Denkfouten
Denkfout: Geloven dat waarheid relatief is
Je zegt dat de waarheid niet bestaat… … maar geloof je dat ook als je naar de dokter gaat voor een kankerscreening? De filosoof Allan Bloom verzuchtte ooit: ‘Van één ding kan een professor absoluut zeker zijn: nagenoeg iedere student die de universiteit binnenkomt, gelooft of beweert te… Read More
Denkfouten: Trump-fout
Van verschillende mogelijkheden wordt er één werkelijk… …Je concludeert: er bestond maar één echte mogelijkheid Als de weervrouw voorspelt dat er morgen een kans van zestig procent op regen is, maar de volgende dag blijft het droog, was haar voorspelling dan onjuist? Niet per se. Zestig procent kans… Read More
Denkfouten: Goede bedoelingen
Iemand heeft goede bedoelingen… …en dus mag je geen kritiek geven Op oudejaarsdag publiceerde ik een essay in de Vlaamse krant De Morgen over de Belgische Partij van de Arbeid (PVDA+). Dat is niet zomaar de tegenhanger van de sociaal-democratische PvdA in Nederland. De Belgische PVDA is een… Read More
Denkfouten: Platoniseren
Je ziet dat subjectieve ideeën een rol spelen in oordelen… Dan concludeer je dat objectiviteit helemaal niet bestaat. Objectiviteit, als ideaal, staat onder druk. Het gezag van traditionele objectiviteitshoeders, zoals wetenschappelijk deskundigen en de rechterlijke macht, is niet meer vanzelfsprekend. In de politiek blijken de emoties die een… Read More
Denkfouten: De Messias
Je ontkent iets (dat je de Messias bent bijvoorbeeld). De ander concludeert dat je dus de Messias bent. In een klassieke scène uit The Life of Brian van Monty Python wordt de onfortuinlijke Brian achtervolgd door een meute van religieuze fanatici, die in hem de nieuwe heiland zien. Read More
Denkfouten: Egovisie
Iemand doet iets goeds. Ten onrechte zeggen we dat dat voortkomt uit eigenbelang. Bultrugwalvissen haalden dit jaar het wetenschapsnieuws, vanwege hun behulpzame gedrag tegenover andere soorten. Wanneer orka’s – meedogenloze groepsjagers – een zeehond of zeeleeuw aanvallen, schieten de bultruggen het prooidier te hulp. Al meer dan honderd… Read More
Denkfouten: Whataboutery
Maar hoe zit het dan met al die andere aspecten? Als je die niet bespreekt, heb je er niets van begrepen. Loepzuivere drogredenen zijn zeldzame creaturen. Men treft ze aan in handboeken logica, maar zelden in het echte leven. Vaak sluiten denkfouten aan bij geldige vormen van argumentatie. Read More
Denkfouten: We leven in een simulatie
Als toekomstige beschavingen onze realiteit perfect kunnen simmuleren is de kans groot dat wij nu in een summulatie leven.
Denkfouten: Repelsteeltjes Redenering
Er zijn veel woorden, oud, nieuw en net verzonnen. Er moet iets in de wereld overeenstemmen met die woorden. De dwerg Repelsteeltje, in het gelijknamige sprookje, helpt een arme molenaarsdochter uit de nood. Ze is door de koning opgesloten om goud te spinnen. De dwerg spint het goud voor… Read More
Denkfouten: Neusdrukken
Druk iemand met de neus op de feiten… …en hij stelt zijn mening vanzelf bij. Hoe laat je iemand van mening veranderen? Druk hem met de neus op de feiten, en hij stelt zijn mening vanzelf bij. Toch? De menselijke psychologie werkt anders. Veel mensen hebben nogal onwrikbare overtuigingen. Read More
