‘Wie nadenkt, wordt veganist’
Volgens Floris van den Berg (40) is een echte filosoof vanzelfsprekend veganist. Wie toch gebruikmaakt van dierlijke producten ‘is een negen-tot-vijffilosoof en durft niet echt na te denken’.
U schreef het boek De vrolijke veganist. Waarom?
‘Ik ben al twintig jaar vegetariër, maar pas sinds drie jaar veganist. In eerste instantie besloot ik door mijn filosofiestudie om vegetariër te worden. Later, als ethicus, las ik Peter Singer. Dat heeft me erg geholpen om de stap tot veganist te zetten – en om tegen de gehele uitbuiting van dieren te zijn.’ Peter Singer is hoogleraar bio-ethiek aan Princeton. Zijn beroemde boek Animal Liberation (1975) pleit op utilistische gronden – ‘equal consideration of equal interest’ – voor de toekenning van een morele status aan dieren.
‘De vrolijke veganist onderzoekt tegenargumenten voor veganisme’, vervolgt Van den Berg. ‘De belangrijkste hiervan zijn: “Iedereen eet vlees”, “We doen het al zo lang” en “Vlees is zo lekker”. Dat zijn geen ethische categorieën, maar drogredenen. Het zijn dingen die mensen willen, maar die toch onethisch zijn. En daar moet de overheid grenzen aan stellen. Ik stel voor dat we ermee beginnen alles te verbieden wat dieren instrumenteel behandelt. In die zin ben ik een kantiaan, want ook ik meen dat je “een ander nooit als instrument mag behandelen, maar altijd als doel op zich”. In de praktijk betekent dat: geen paardensport, geen veeteelt, geen visserij en geen dierentuinen meer. Dat zou al helpen.’
Met De vrolijke veganist hoopt Van den Berg een aanzet te geven tot maatschappelijke verandering. In zijn boek hamert hij op de morele noodzaak van veganisme. ‘Ik verbaas me er achteraf over hoe lang het heeft geduurd voordat ik zelf veganist werd. De argumenten kende ik wel; dat zijn ongeveer dezelfde redenen om vegetariër te worden. Maar niemand had me ooit gevraagd waarom ik geen veganist was. Daarom heb ik ook dit boek geschreven: om mensen sneller door die transitie heen te helpen. Ik hoop dat dit boek mij zou hebben overtuigd. Er zijn maar weinig filosofen die menen dat je veganist moet worden, terwijl er geen andere optie is. Geen andere ethische optie, in elk geval.’