
Het kwaad


‘Dat, wat gebeurde’
Tastend zoekt dichter Paul Celan naar de betekenis van de Holocaust, die zich volgens hem eigenlijk niet laat uitdrukken.


John Gray: ‘Pessimistisch? Ik?’
Zijn naïeve geloof in grote ideologische projecten is een van de grootste valkuilen van de mens, stelt de Engelse filosoof John Gray.
‘Het terrorisme tot het grote kwaad bestempelen maakt blind voor eigen terreur’
De mogelijke vrijlating van twee leden van de Rote Armee Fraktion roept in Duitsland een storm van controverse op, terwijl het volgens filosoof Ruud Welten juist een kans is tot zelfreflectie. ‘Maar nadenken over de oorzaken van terrorisme geldt tegenwoordig al bijna als legitimatie.’ ‘Genade voor de genadelozen?’ kopte het… Read More
‘Ik wil niet worden aangeraakt door het kwaad’
‘We hebben monsters nodig om zelf goed te kunnen zijn’, Heikelien Verrijn Stuart, chroniqueur van het Joegoslavië Tribunaal, over onze worsteling met het dilemma Slobodan Milosevic – monster of mens? En over de parallel met Hannah Arendt, verslaggever van het Eichmann-proces. Vandaag staat ‘het monster’ terecht. Slobodan Milosevic… Read More


Banaliteit van het kwaad
Banaliteit van het kwaad Hannah Arendt (1906-1975)Veel kwaad is nauwelijks te herleiden tot dieperliggende drijfveren, zoals haat. Wat is het? Voor het kwaad zijn geen dieperliggende drijfveren als haat nodig. Gedachteloosheid volstaat. Wat doet het? Een correctie op de traditionele visie op het kwaad. Ook handelen op… Read More


Rousseaus verlangen naar oprechtheid
Maarten Doorman schetst het portret van een denker die zocht naar natuurlijkheid – en die zelfs aan potloodventen deed.


John Gray: ‘Mensen willen Prozac-filosofie’
Hoe zwartgalliger zijn uitspraken, des te opgewekter hij erbij kijkt. De Britse filosoof John Gray bestrijdt met plezier het geloof in vooruitgang.
Was Arendt zelf het kwaad?
Hannah Arendt was op z’n best een crypto-antisemiet, betoogt de Amerikaanse historicus Bernard Wasserstein. Twee filosofen geven hem weerwoord. Wie op 3 december 2008 aanwezig was bij de Hannah Arendt-lezing, had zomaar kunnen denken dat hij in een tijdmachine was gestapt en in 1963 was beland. In dat jaar… Read More


Wereldklassiekers: Candide van Voltaire
Er is geen enkele reden voor de ellende in de wereld, zegt Voltaires Candide. Het enige wat we kunnen doen is ons geluk in eigen hand nemen.


En Leibniz zag dat God goed was
Voltaire maakte Leibniz belachelijk omdat die meende dat we in de best mogelijke wereld leven. Steven Nadler laat zien dat Leibniz gelijk had.