04-2011
Voorwoord
‘In welk ander land kan men genieten van een zo totale vrijheid’, staat (in het Frans) op de gevel van Westermarkt 6 in Amsterdam. Het is het huis waar René Descartes de zomer van 1634 doorbrengt. Spinoza, op dat moment 2 jaar oud, woont iets verderop in Amsterdam. … Read More
Mei Li Vos: ‘Ergens in me zit nog altijd een dominee’
Mei Li Vos blikt in Politiek voor de leek terug op haar leven als Kamerlid. ‘Politiek bedrijven is niet een kwestie van weten, maar van geloven, alleen moet je wel doen alsof het een weten is.’ Wat kan ik weten?‘Als Kamerlid loop je voortdurend hijgend achter… Read More
Denken in de polder
‘Vaderlandse denkers’ schipperen en polderen, schrijft Erno Eskens. Tegelijkertijd hebben ze een neiging tot streng moralisme. Waar handelsschepen aanmeren, komt vreemd volk aan land. Wie handelspartners tevreden wil houden, komt uiteraard zo veel mogelijk aan hun wensen tegemoet. Prostitutie wordt daarom oogluikend toegelaten en vreemde… Read More
Wat is typisch Nederlandse filosofie?
We vragen het vier Nederlandse denkers. Désanne van Brederode filosoof, columnist en romanschrijfster ‘De hedendaagse Nederlandse filosofen worden gekenmerkt door bescheidenheid. Vooral onder jongere filosofen zie ik de neiging om bij kleine en soms alledaagse onderwerpen stil te staan. Coen Simon doet dat; hij neigt zelfs… Read More
Desiderius Erasmus: in alle ernst, lach eens even
Humor voorkomt dogmatisme en zorgt ervoor dat je niet vastroest, dacht de in Rotterdam geboren Desiderius Erasmus (1466-1536).
Baruch Spinoza: God is een oneindige verzameling
Baruch Spinoza’s ouders zijn vanuit Portugal naar Amsterdam gevlucht. In Amsterdam mogen ze hun Joodse geloof belijden, mits ze dat onopvallend doen. Tot de gildes worden ze niet toegelaten. Ze mogen maar één vak uitoefenen: dat van handelaar. Baruch Spinoza wordt op 24 november 1632 geboren op de Houtgracht in… Read More
Hugo de Groot: streng natuurrecht voor vrije burgers
Uit de natuur van de mens volgen onvervreemdbare rechten, beredeneerde Hugo de Groot. Daarmee stond hij aan de basis van de moderne mensenrechten.
Denker des Vaderlands Hans Achterhuis: ‘Ik wil begrijpen’
Hans Achterhuis wil ons niets voorschrijven. Begrijpen, daar gaat het om.
De jaren ’30: Jacques de Kadt
Vijfenzeventig jaar geleden fulmineerde Jacques de Kadt al tegen slappe democraten die elk conflict met totalitaire krachten uit de weg gingen. Koren op de molen van populisten van nu – maar volgens Dick Pels lezen die hem maar half. De linkse elite mag weleens meer gaan luisteren… Read More
Historisch profiel: Alexis de Tocqueville
Het gloednieuwe Amerika dat Alexis de Tocqueville in de negentiende eeuw beschreef bestaat niet meer, constateert Pieter van den Blink.
John Gray: ‘Mensen willen Prozac-filosofie’
Hoe zwartgalliger zijn uitspraken, des te opgewekter hij erbij kijkt. De Britse filosoof John Gray bestrijdt met plezier het geloof in vooruitgang.
‘Verbeter de liefde, begin bij jezelf’
Waarom filosoferen over de liefde? Je voelt toch dat je van iemand houdt? Jan Drost laat zien dat reflectie je liefdesleven wel degelijk op een hoger plan tilt. Literatuur lezen kan ons leren om lief te hebben, stelt filosoof Jan Drost. ‘Met romans kun je… Read More
Grote denkers, ook voor kleine klusjes
Nietzsche leert ons kritisch kijken naar ons drankgebruik. Zo bewerkte Reiner Ruffing de inzichten van vijftig grote geesten tot handzaam filosofisch gereedschap. Filosofie is hip, maar wat hebben we er nu eigenlijk aan? In Filosofisch gereedschap laat Reiner Ruffing zien wat de westerse filosofie voor ons dagelijks… Read More
Maak van je leven een essay
Hoe kunnen we sturing geven aan ons bestaan? Door het werkelijke leven in te ruilen voor het mogelijke leven, stellen Maarten van Buuren en Joep Dohmen in een serie hoorcolleges. Gaat het leven vooraf aan het denken of is het andersom? In elk geval heeft het eerste standpunt… Read More
Dierlijke Christus
‘Dit is Jezus niet, dit is een beest!’ Dat was de eerste reactie van toeschouwers op De rode Christus (1922) van schilder Lovis Corinth. Filosoof Mieke Boon vertelt hoe het werk een nieuwe visie op geweld toont. Corinth schilderde rond 1880 nog zacht gekleurde naakten en andere ingetogen… Read More
Ontdek Filosofie Magazine de eerste maand gratis!
Probeer een (online) abonnement voor minimaal 3 maanden en ontvang de eerste maand gratis!