01-2017
‘Opnieuw beginnen maakt menselijk’
Daniel Klein
‘Als je oud bent, kun je eigenlijk weer spelen’
Douwe Draaisma
‘Wij zijn ons geheugen’
Simone van Saarloos
Het leven als experiment
Edmud Burke
‘Naderend gevaar zie je sneller als je samenwerkt’
Voorwoord: Kabouterhuisje
Welkom in 2017, het jaar waarin Donald Trump wordt geïnaugureerd als president van de Verenigde Staten, de PVV afstevent op een verkiezingsoverwinning, en Marine Le Pen grote kansen heeft om president van Frankrijk te worden. Het is een cruciaal jaar, waarin een oude politieke orde zomaar ten grave kan worden… Read More
Stelling: Werkelijk opnieuw beginnen is niet mogelijk.
Paul van Tongeren Emeritus hoogleraar ethiek, Nijmegen Het is nog erger: niet alleen opnieuw beginnen, maar alle beginnen is onmogelijk. Wie meent met iets te beginnen, vervolgt een weg die al ingeslagen was. Wie een relatie begint, bevestigt en versterkt wat al gaande is. Als je een… Read More
Denkfouten: Platoniseren
Je ziet dat subjectieve ideeën een rol spelen in oordelen… Dan concludeer je dat objectiviteit helemaal niet bestaat. Objectiviteit, als ideaal, staat onder druk. Het gezag van traditionele objectiviteitshoeders, zoals wetenschappelijk deskundigen en de rechterlijke macht, is niet meer vanzelfsprekend. In de politiek blijken de emoties die een… Read More
Simone van Saarloos: ‘We experimenteren te weinig’
We overschatten het belang van onze wil, zegt filosoof en schrijver Simone van Saarloos, auteur van De vrouw die. ‘Als je toevallig een rubber handschoen draagt, brengt dat je er misschien wel toe om een moord te plegen.’ Fotografie: BMFotografie Wat kan ik weten? ‘Experimenteren… Read More
Stine Jensen: Twijfelkont
Er bestaan optimistische mensen die opnieuw beginnen tot hun levensfilosofie hebben gemaakt. Het soort dat hartstochtelijk trouwt, gaat scheiden en dan doodleuk nóg een keer met elkaar trouwt. Denk aan Richard Burton en Elizabeth Taylor. Daartegenover heb je de somberaar, type Søren Kierkegaard, die niet aan beginnen toekomt. Hij aarzelde… Read More
Moeder en dochter
‘Rodante heeft met haar eigen handen baby’s op de wereld gezet.’ Een gesprek tussen filosoof Joke Hermsen en haar dochter, vroedvrouw Rodante van der Waal. Over weeën, de vluchtelingencrisis en opnieuw beginnen. De helft van de houten eettafel van filosoof en schrijfster Joke Hermsen (55) is bezaaid met boeken,… Read More
Dromen mag weer
Het nieuwe jaar is begonnen, maar hoe maak je als mens een nieuw begin? Bas Nabers over beginnen als avontuur waarin de ware hoop wortel schiet.
Douwe Draaisma: ‘De mens is wat hij zich herinnert’
‘Wij zijn ons geheugen’, volgens de Groningse psycholoog Douwe Draaisma. Maar dat geheugen is wel onbetrouwbaar. Ons geheugen is te vergelijken met een verhalenverteller, schrijft Douwe Draaisma in zijn nieuwste boek Als mijn geheugen me niet bedriegt. De Groningse hoogleraar geschiedenis van de psychologie schreef eerder al verschillende boeken… Read More
Bert Keizer: Boeddhistisch misbruik
Gelukkig blijf ik enigszins onnozel op sommige gebieden, want dat betekent dat je nog eens verrast kunt worden. Niks saaier dan een man of vrouw die bij vluchtelingenproblematiek, een onverwachte zwangerschap of de Trump-stunt met een verveeld gebaar zegt: ‘Ja, dat zag ik wel aankomen.’ Toen de Berlijnse Muur in… Read More
Kwame Anthony Appiah: ‘Eer haalt het slechtste én het beste in de mens naar boven’
Een gesprek met Spinozalens-winnaar Kwame Anthony Appiah over Trump, Zwarte Piet en morele revoluties.
De trots van Edmund Burke
De Ierse filosoof Edmund Burke (1730 – 1797) was niet alleen een denker, hij was ook een gekozen politicus. Maar zich simpelweg schikken naar de wil van het volk? Dat vond hij maar niets. ‘Uw volksvertegenwoordiger verraadt u als hij zijn oordeel opoffert aan uw mening.’
Daniel Klein: ‘Als je oud bent, kun je eindelijk weer spelen’
‘Volgens Epicurus is de ouderdom het hoogtepunt van ons leven, omdat we dan vrij zijn van streven’, zegt de Amerikaanse filosoof Daniel Klein, een vrolijke man van 77.
Tijdgeestfluisteraar
In wat voor tijd leven we? P.C. Hooft-prijswinnaar Bas Heijne vond in het essay de juiste vorm om die vraag te beantwoorden. Het boekje leest als een coming of age. Eerst was er bij Bas Heijne het vertrouwen in de mens, zegt hij in zijn korte essay Onbehagen. De… Read More
Nuchterheid en gezond verstand
We denken al te snel dat de filosofen van de Verlichting deel uitmaken van onze wereld. Anthony Gottlieb probeert – met succes – in hun schoenen te gaan staan.
De onnozele is de wijze
De wijze behandelt iedereen gelijk en stoort zich aan geen enkele conventie, zoals een onwetende. Dat is een van de belangrijkste inzichten van de Indiase filosoof Gaudapada, die zich zowel op het hindoeïsme als het boeddhisme baseert. Een spirituele weg bewandelen is soms hard werken: ‘Alsof men druppel voor… Read More
Het Moment… waarop filosofie de deur openzet voor God
Fotografie: Merlijn Doomernik Zouhair Saddiki (30) is docent bedrijfseconomie, D66-gemeenteraadslid in Gouda en studeert filosofie. ‘Toen mijn vader naar Mekka op bedevaart was, overleed mijn oma in Marokko. Ik was 21. Het was afschuwelijk. Waarom moet dit gebeuren? Ik riep tot God, maar ik kreeg geen gehoor. Read More
Het Experiment: I voted
Illustratie: Bas van der Schot Hoe kun je de opkomst van verkiezingen verhogen? Door aan je Facebook-vrienden te laten weten dat jij al wel gestemd hebt. Experiment Een Facebook-bericht met informatie over de verkiezingen of een aanmoediging om te stemmen werkt: meer mensen gaan naar de stembus. Vooral… Read More
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.