10: Filosofie is makkelijker als je denkt: bewustzijn
Filosofie is makkelijker als je denkt. Maar wát denkt er nu precies? Leer zelf denken over het bewustzijn en verwonder je over vragen als: wat is bewustzijn? Waar liggen de grenzen van je bewustzijn? En hoe hangt het bewustzijn samen met het lichaam?
9: ‘Volgens de Frankfurter Schule worden we allemaal gebrainwasht’
Als het systeem allesoverheersend is, kun je je dan nog wel een wereld erbuiten voorstellen? Filosoof Thijs Lijster schreef een inleiding op de denkers van de Frankfurter Schule. ‘Hun populariteit weerlegt in zekere zin hun theorie.’
8: ‘Religie is ontstaan omdat dat nuttig was’
Gelovige soldaten zullen waarschijnlijk winnen van sceptische soldaten, meent filosoof Herman Philipse, die bekendstaat om zijn atheïstische overtuiging. ‘Maar dat zegt natuurlijk niets over de waarheid van het geloof.’ Het idee dat het leven alleen maar zin krijgt door religie vindt hij een grote misvatting.
7: Ellendigheid is onze grootste kracht, zag Blaise Pascal
Onze misère is tegelijkertijd onze grandeur, meende Blaise Pascal. Klaas Bom schreef een nieuwe inleiding in het denken van de Franse filosoof, die in 2023 zijn vierhonderdste verjaardag vierde.
6: Filosofie is makkelijker als je denkt: waarnemen
Filosofie is makkelijker als je denkt. Maar hoe komen we aan de inhoud voor onze gedachten? Leer zelf denken over waarnemen en verwonder je over vragen als: bestaat kennis zonder waarneming? Wat is het verschil tussen waarnemen en ervaren? En bestaat iets wat nooit wordt waargenomen?
Even tussendoor… Elke week de mooiste verhalen van Filosofie magazine lezen? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:
Meld u aan voor onze nieuwsbrief
5: Joke Hermsen: ‘We zijn huismussen en zwervers’
Ons leven speelt zich af tussen heimwee naar het vertrouwde en een verlangen naar het onbekende, zegt Joke Hermsen. Ze schreef er een filosofische memoir over. ‘Van jongs af aan dacht ik al: mijn ware thuis bevindt zich elders.’
4: Ilja Leonard Pfeijffer: ‘Een democratie kan aan zichzelf ten onder gaan’
Ilja Leonard Pfeijffer schreef een roman over Socrates’ leerling Alkibiades. ‘De symptomen van democratisch verval zijn pijnlijk herkenbaar.’
3: Het geluk van het nietsdoen
We werken ons een slag in de rondte. Maar volgens cultuurfilosoof Byung-Chul Han vormt juist nietsdoen de basis van al het geluk.
2: Kun je buiten je eigen denken denken?
Het lijkt onmogelijk voorbij je eigen bestaan te kijken. Coen Simon zoekt in een shortread toch een uitweg.
1: ‘Volgens Marcuse leven we in het vrije Westen onder een totalitair regime’
De consumptiemaatschappij heeft ons in haar greep, meent Herbert Marcuse. Thijs Lijster schreef het voorwoord bij zijn hervertaalde klassieker.
