Artikelen geschreven door Florentijn van Rootselaar
Philipp Blom: ‘Als oude ideeën verkruimelen, ontstaat ruimte voor nieuwe’
Volgens Philipp Blom is het idee dat de mens over de natuur moet heersen toevallig ontstaan. Dat beeld is nu aan het instorten, ziet hij.
Nieuw ontdekte college-aantekeningen vertellen over de vroege Hegel
Klaus Vieweg vond duizenden pagina’s aantekeningen van de vroege colleges van Hegel. ‘Dit is vergelijkbaar met een nieuwe partituur van Mozart.’
‘Oude mythen beperken nog altijd ons wereldbeeld’
Ons mensbeeld is gebaseerd op ideeën die niet kloppen, zegt David Wengrow. ‘De Verlichting begon niet in Frankrijk, maar in Amerika.’
‘De Stoa is geen zelfhulp, maar een manier van leven’
Op zaterdag 9 april vond de eerste Nederlandse Stoicon-X plaats in Den Haag. Op het internationale event rondom de stoïcijnse filosofie spraken schaatskampioen Mark Tuitert en de filosofen Dennis de Gruijter en Pablo Lamberti over hun toepassing van de klassieke levenskunst. In Amerika draait de Stoa vaak om individueel succes, in plaats van om nederigheid. Hoe was dat op deze avond?
Techniekfilosoof Vincent Blok: ‘Het beheersen van de aarde is een utopie
Technologie is ten onrechte een splijtzwam in het klimaatdebat, stelt filosoof Vincent Blok. We plaatsen natuur en cultuur tegenover elkaar, terwijl echte vernieuwing die tegenstelling opheft.
Filosoof Éric Sadin: ‘Met de komst van social media werd de ik-tiran geboren’
Op sociale media kan iedereen een wereld creëren waarin zijn eigen woorden centraal staan en anderen niet meer meetellen, zegt de Franse filosoof Éric Sadin. Hij vindt het hoog tijd om de samenleving hiervan te genezen, door mensen op alternatieve wijzen te laten leven.
‘Je moet luisteren naar wat je niet verstaat’
Met het internationaler worden van de wereld wordt er veel van ons taalvermogen gevraagd. Twee gelauwerde vertalers reflecteren op de vraag wat er met de betekenis van een tekst gebeurt in de vele vertalingen die een cultuur rijk is. ‘Je moet er vertrouwen in hebben dat je de ander kunt leren kennen.’
Hoe algoritmes de bureaucratie doen ontsporen
Kan kunstmatige intelligentie de bureaucratie verbeteren? De toeslagenaffaire laat zien dat de inzet van algoritmes niet zonder gevaren is. Zeker nu ze ook zelflerend worden is de vraag hoe we ze nog onder controle houden.
‘We moeten de natuur weer wild laten zijn’
Moet de mens in het Antropoceen de natuur redden? Virginie Maris pleit voor een bescheidener houding: we moeten ons terugtrekken. Minder verbruiken, ruimte geven aan de natuur. Die redt zichzelf vervolgens wel.
Descartes’ meditatie bij het haardvuur
In een beroemd geworden denkexperiment twijfelde Descartes aan het bestaan van alles om hem heen. Denken begint met meditatie.
Het onbehagen van de swipende mens
Volgens Freud leidt onderdrukking tot onbehagen. Tegenwoordig mogen we achter elk genot aan. Toch is het onbehagen sterker dan ooit.
Een wijs mens jaagt geen rijkdom na
Hij staat bekend als theoreticus van de vrije markt. Maar Adam Smith, godfather van de economische wetenschap, dacht óók na over ethiek.
