03-2003
De glimlach van Machiavelli
Machiavelli, de grappenmaker en de levensgenieter. Machiavelli, de gevoelige, die zijn pijn en teleurstellingen verbergt achter een glimlach. De Italiaanse politicoloog Maurizio Viroli wil in De glimlach van Niccolò afrekenen met het beeld dat Niccolò Machiavelli (1469-1527) een schurk zou zijn geweest. Hij geeft op basis van briefwisselingen tussen… Read More
Overleven in een wereld van overvloed
De mens is kind geworden vindt Kees Vuyk. Dat kind staat voor een onoverzichtelijke wereld vol keuzen die hij niet kan maken. Toch laat Vuyk de lezer niet zonder hoop achter. Hij wijst ons op de kunst als uitweg. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit… Read More
‘Het milieuprobleem is onmodern’
Milieuproblemen zijn niet op te lossen door moderne technologie. Elke technologische oplossing schept nieuwe problemen. Daarom is de milieucrisis ook een crisis van het geloof in de technologie en de maakbaarheid van de wereld – een crisis van de moderne mens. Dit artikel is exclusief voor… Read More
Bij nader inzien: Dik
De woorden van Johan Huizinga in zijn boek uit 1926, Amerika levend en denkend, hebben een nieuwe actualiteit gekregen: ‘Europese vrouwen, in Amerika woonachtig, verzekeren u: ik zou hier geen dochter willen grootbrengen’. Huizinga duidde vooral op de gevaarlijk vrije omgang tussen jongens en meisjes, maar minstens zo gevaarlijk… Read More
‘Wild parties, girls, drink and drugs’
Tussen wijsbegeerte en literatuur zweeft onbestemd het essay: te persoonlijk voor de filosofie, te betogend voor de letteren. Naar aanleiding van een of meer recent verschenen essays schrijft Ger Groot maandelijks een beschouwing halverwege tussen essay en column. Deze maand: de ongemakkelijke vertaling. Dit artikel is… Read More
De auteur van… De eeuw van Schnitzler
De kritische geest van de Verlichting heeft ons nooit verlaten, zegt de befaamde Amerikaanse historicus Peter Gay. In zijn nieuwste boek laat hij zien dat de negentiende eeuw niet bekrompen en burgerlijk is, maar eerder open en kritisch. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel… Read More
Linguistic terms: Een epistemologische nachtmerrie
Stel dat er een uitspraak bestaat waarvan je weet dat je niet kan weten dat hij waar is. Kan zoiets bestaan? Nee. En je kan dat relatief eenvoudig aantonen. Noem die zin ‘p’, en kort ‘weten dat p’ af als ‘Kp’ (de K staat voor Kennis). Als je stelling… Read More
Vuile oorlog
Op het moment dat u deze tekst onder ogen krijgt, is de oorlog tegen Irak uitgebroken, of door een succesvolle interventie van de Verenigde Naties afgewend, of we zitten nog altijd in spanning door de oorlogsdreiging. Nadenken over de oorlog lijkt een wanhopige poging om op redelijke manier om te… Read More
Wie is Nederland?
In de negentiende eeuw waren er nog geen moslims die de Nederlandse waarden en normen bedreigden. Maar je had wél de praalzieke katholieken die het protestantse volksideaal van beschaving en eenvoud ondermijnden. Philip Willem van Heusde wierp zich op als redder van de eenheid. Het gevolg: uitsluiting en strijd. Read More
‘Een voortreffelijk karakter kiest altijd de middenweg’
Hoeveel kun je beschrijven met één welgemikte uitspraak? Een meditatieve serie over beroemde mantra’s in de westerse filosofie. Deze keer: hoe een voortreffelijk karakter volgens Aristoteles het juiste midden weet te houden. ‘Als het denken genot kan bezorgen, kan het ook verdriet en problemen veroorzaken’. Catherina Buts –… Read More
Hoe vrij zijn wij? Het antwoord van Sartre
Het meisje spéélt dat ze niet in de gaten heeft dat hij haar wil versieren, de ober spéélt dat hij niets liever doet dan zijn klanten te bedienen. Een vrij mens speelt een rol van iemand – die hij niet is. Treffende observaties van Jean-Paul Sartre in de integrale vertaling van zijn hoofdwerk: Het zijn en het niet.
‘Zeggenschap over jezelf’
Vluchtelingenkinderen in Maastricht leren om te gaan met een traumatisch verleden door te filosoferen. ‘Deze kinderen hebben niets meer, behalve hun gedachten’. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer… Read More
‘Kinderen van Marx en Coca Cola’
Voor de nieuwe reactionairen is de democratie niet langer heilig, schrijft Daniel Lindenberg in zijn pamflet dat in Frankrijk voor een rel zorgde. Lindenberg: ‘Zij vinden de democratie zielloos. En ze drijven de spot met de rechten van de mens.’ De democratie ligt onder vuur schrijft Lindenberg in… Read More
Politiek correct op foute feestjes
‘Waar eindigt het realisme van mijn buurman op een feestje, zijn goede en mijn blinde oog voor uit de hand lopende verhoudingen tussen culturen in dit ‘volle’ landje, en waar begint het racisme, een door rancune ingegeven en in mijn ogen immoreel wereldbeeld?’ Jan Vorstenbosch over politieke correctheid een jaar… Read More
Susan Neiman: ‘Moraal is het beste middel tegen het kwaad’
Een gesprek met Susan Neiman over het denken, het kwaad en oorlog: ‘We moeten erop bedacht zijn dat het kwaad talloze gedaanten kan aannemen.’
Ontdek Filosofie Magazine de eerste maand gratis!
Probeer een (online) abonnement voor minimaal 3 maanden en ontvang de eerste maand gratis!