Artikelen geschreven door Pieter Hoexum
Historisch profiel: Aristoteles ontleedt de wereld
Aristoteles keek naar de wereld als een bioloog. Op Lesbos ontleedde hij inktvissen, zoekend naar de ziel van de natuur.
Een stoïcijnse keizer
Tijdens het bewind van keizer Vespasianus kregen de stoïcijnen grote invloed in Rome. Vooral de nadruk op sobere plichtsbetrachting sprak de keizer aan, zo blijkt uit het nieuwste boek van classicus Anton van Hooff. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen… Read More
Hoe de klassieken klassiek werden
In Klassiek beschrijft Anton van Hooff de gehele ‘geschiedenis van de Griek-Romeinse wereld’, ruim duizend jaar cultuurgeschiedenis. Dat klinkt gewichtig, en dat is het ook wel, maar gelukkig blijft de auteur de nuchterheid zelve. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen… Read More
De auteur van…Thorbecke. Een filosoof in de politiek
Johan Rudolf Thorbecke, de man van de grondwet van 1848 en aartsvader van het liberalisme, blijkt een enthousiast aanhanger van de idealistische filosofie en het daarbij horende romantische levensgevoel. Biograaf Jan Drentje: ‘Hij had plannen zich in Berlijn als filosoof te vestigen, naast Hegel.’ Dit artikel… Read More
De vertalers van… de Kritiek van de zuivere rede
Kants hoofdwerk, de Kritiek van de zuivere rede (1781/1787), is voor het eerst integraal vertaald in het Nederlands. ‘Kant is onontkoombaar’ vinden de vertalers Jabik Veenbaas en Willem Visser. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde… Read More
‘Een bom die er alles aan deed niet te ontploffen’
Is het leven van Kant wel interessant genoeg om diverse biografieën te rechtvaardigen? Waarom zouden we eigenlijk een biografie willen lezen van een filosoof, dus van iemand bij wie het moet gaan om ideeën en niet om zijn levenswandel? En bovenal: van een filosoof, zoals Kant ‘die nooit iets meemaakte’?… Read More
De auteur van… Dictionary of Seventeenth and Eighteenth-Century Dutch Philosophers
Samen met vijf andere redacteuren leidde Wiep van Bunge een team van 112 auteurs, die 401 artikelen schreven over filosofen, universiteiten en scholen, uitgevers en tijdschriften uit de Nederlandse Republiek. Het resultaat: de tweedelige, 1116 bladzijden dikke Dictionary of Seventeenth and Eighteenth-Century Dutch Philosophers. Dit artikel… Read More
‘Hij heeft er heel goed aan gedaan te overlijden’
‘Heeft de vooruitgang van wetenschappen en kunsten bijgedragen tot bederf of tot verbetering van ons gedrag?’ Tot bederf! stelt Rousseau onomwonden. De mens, van nature goed, wordt door kennis en wijsheid bedorven. Streef niet naar kennis, streef naar oprechtheid: ‘Ik wil aan mijn medemensen een mens laten zien zoals hij… Read More
‘Heerlijke, welriekende druppel lichtzinnigheid’
Volgens een optimist is er hoop op een beter leven na dit ellendige leven, een pessimist is blij dat er aan de ellende een einde komt. Maar volgens Friedrich Nietzsche moeten we voorbij optimisme en pessimisme durven gaan. We moeten de dood in zijn gezicht uitlachen. Read More
Socrates’ laatste woorden
‘Kriton, we zijn Asclepius een haan schuldig.’ Waarom zijn Socrates’ laatste woorden een banale opmerking over een openstaande schuld?
‘Een zoete tevredenheid’
Volgens Arthur Schopenhauer kan de dood geen kwaad doen. De dood is zelfs het eigenlijke doel van het leven.‘Het sterven zou wel eens veel gemeen kunnen hebben met het wakker worden uit een zware nachtmerrie’. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is… Read More
Spinoza: ‘De wijze denkt aan niets minder dan de dood. H.t.b.w.’
Werd Spinoza, die betoogt dat de wijze mens de dood niet hoeft te vrezen, zelf op zijn sterfbed door angst overvallen? De geruchten gaan dat hij smeekte om Gods genade, en opiumhoudende middelen gebruikte. Een dominee vond en zocht de waarheid over de dood van Nederlands grootste filosoof. De titel… Read More
