All about my mother
De film All About My Mother gaat over Lola, een transgender vrouw die niets liever wil dan moeder worden. Haar vriendin Manuela, die met Lola samenwoont in Madrid, maakt zich juist uit de voeten zodra ze ontdekt dat ze zwanger is. Volgens Jannah Loontjens laat de film zien hoe moederschap uitgangspunt kan zijn voor prangende identiteitsvragen. De vragen die de film oproept komen ook terug in de filosofie van onder anderen Judith Butler en Simone de Beauvoir.
Parasite
De Zuid-Koreaanse film Parasite illustreert de kwalijke gevolgen van het ‘abstracte denken’, betoogt Tim Miechels, verwijzend naar de filosoof Hegel. Volgens Hegel reduceert abstract denken mensen tot één eigenschap. Dat leidt tot discriminatie. En abstract denken is niet alleen schadelijk voor degene die gediscrimineerd wordt; de abstracte denker doet zichzelf óók tekort, zei Hegel. Dit komt indringend naar voren in Parasite. In deze film houden de rijke familie Park en de arme familie Kim elkaar gevangenhouden in de afhankelijkheidsrelatie. Beide families verliezen hierdoor hun autonomie, en de rijke familie Park wacht zelfs een bloedig einde.
Hannah Arendt
De film Hannah Arendt slaagt erin de onzichtbare activiteit van het denken zichtbaar te maken. In de film staat het proces tegen de oorlogsmisdadiger Eichmann in Jeruzalem centraal. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Eichman verantwoordelijk voor het transport van miljoenen Joden naar concentratie- en vernietigingskampen. Als Arendt het proces tegen Eichmann bijwoont, verwacht ze een monster te treffen. In plaats daarvan ziet ze een oppervlakkige bureaucraat die niet zozeer gedreven werd door ideologie, maar simpelweg taken uitvoerde die hij opgedragen kreeg. De film toont hoe dit Arendts denken over het kwaad beïnvloedde. Het kwaad is volgens haar niet zozeer het gevolg van kwade intenties maar van gedachteloosheid, en dat maakt het kwaad verrassend banaal.
Irrational man
‘Je leidt aan wanhoop,’ verzucht een studente van filosofieprofessor Abe Lucas als hij zich voor de zoveelste keer zwaarmoedig uitlaat over zijn eigen werk. In de film Irrational Man van Woody Allen is wanhoop een expliciete verwijzing naar de existentialistische filosofie. Met zijn zwaarmoedigheid en losbandige levensstijl is Lucas de vleesgeworden existentiële crisis. Maar zodra zijn studente (tegelijkertijd geliefde) hem op het idee brengt een – in zijn ogen – perfecte moord te plegen, lijkt zijn leven ineens weer betekenis te krijgen.
Ex machina
Kan een machine denken? In de film Ex Machina wordt hoofdpersoon Caleb geconfronteerd met Ava, een zeer intelligente robot die opgesloten zit in een onderzoekslaboratorium. Het is aan Caleb om te beslissen of Ava menselijk genoemd kan worden of niet. Volgens de filosoof Ludwig Wittgenstein, naar wie de film vaak verwijst, is het onmogelijk om als mens te achterhalen of machines kunnen voelen of denken. De film onderzoekt in het kielzog van Wittgenstein de relatie tussen mens en machine.
