Het rationalisme is een filosofische stroming die stelt dat kennis enkel bereikt kan worden op basis van het denken. Via het gebruik van het verstand formuleert de rationalist ideeën en logische denksystemen die de wereld beschrijven. De school van het rationalisme staat tegenover het empirisme, de stroming die beweert dat kennis alleen gefundeerd kan zijn op zintuiglijke ervaringen.
Plato is een van de oudste voorbeelden van een rationalistische filosoof die het denken (de ideeën) hoger inschaalt dan kennis verkregen door zintuiglijke ervaringen. Maar ook René Descartes staat bekend als rationalist. Immanuel Kant probeerde de empiristische en rationalistische stromingen in zijn Kritiek van de zuivere rede tot elkaar te brengen, door te laten zien dat zintuiglijke kennis niet zonder de rede kan, en andersom.
Meer lezen over filosofie? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:
Meld u aan voor onze nieuwsbrief
Relevante berichten
IJzeren Lijst 5. Meditaties van René Descartes
‘Ik denk, dus ik ben’. Dankzij deze woorden uit zijn Meditaties werd René Descartes (1596-1650) een van de meest geciteerde filosofen ooit.
IJzeren Lijst 10. De Ethica van Spinoza
In de Ethica gaat Baruch de Spinoza (1632-1677) op zoek naar het menselijk geluk. Hij doet dit volgens de methode van de geometrie.
De wereld zien is haar veranderen
Volgens Immanuel Kant zitten de rationalist en de empirist er allebei naast: zintuiglijke kennis kan niet zonder de rede, en andersom.
Het doodgezwegen rationalisme van Wim Rietdijk (1927-2020)
Op 22 april 2020 overleed cultuurfilosoof Wim Rietdijk. De denker werd vooral bekend door zijn controversiële opvattingen over genetica.