Home Filosofen Niccolò Machiavelli
Multatuli
Vorige

Multatuli

Niccolò Machiavelli

Niccolò Machiavelli

3 mei 1469 - 21 juni 1527
Noam Chomsky
Volgende

Noam Chomsky

Quote

“Het geluk is een vrouw. Wil men haar beheersen, dan moet men haar slaan en ranselen.”

“Men moet ervan overtuigd zijn dat er maar twee wegen zijn om een strijd te beslechten: de weg van de wettelijke procedure en de weg van het geweld. De eerste weg volgen de mensen, de tweede de dieren. Daar de eerste niet steeds de oplossing brengt, moet men soms zijn toevlucht nemen tot de tweede.”

Niccolò Machiavelli is de eerste westerse filosoof die een strikt wetenschappelijk methode in de geest van Aristoteles en Averroës toepaste op de politiek. Machiavelli werd in 1498 benoemd tot vice-kanselier en diplomatiek secretaris van de republiek Florence. De Medici grijpen in 1512 opnieuw de macht in Florence, waarna Machiavelli wordt afgezet en verdacht van verrraad. Eenmaal vrijgekomen begint hij zijn belangrijkste werken te schrijven.

Machiavelli zag dat de politieke verdeeldheid van Italië wel eens tot haar ondergang zou kunnen leiden. De ene na de andere barbaar viel de streek binnen en bracht vernieling en ziektes met zich mee. Om Italië van de ondergang te redden, had het land een sterke leider nodig, volgens Machiavelli. Een leider met moed en deugd (virtù), die de politieke situatie naar zijn hand kan zetten. Dat hij hiervoor soms moet liegen en bedriegen of met harde hand moet optreden tegen zijn onderdanen, moet voor lief genomen worden. Het belang van de staat als geheel gaat voor. Dit betekent niet dat het handelen van de vorst immoreel is.

Het handelen van de vorst is bepalen voor het succes van een staat, stelt Machiavelli in zijn hoofdwerk, Il Principe (de Heerser). De vorst moet sterk zijn als een leeuw en sluw als een vos om zijn macht te behouden. Dit kan hij doen door verstandig gebruik te maken van geweld, door respect van privaatbezit te bevorderen, tradities in ere te houden en materiële rijkdom aan te moedigen. Het is volgens Machiavelli beter voor een vorst om gevreesd te worden door zijn onderdanen dan om geliefd te zijn. Mensen zijn volgens Machiavelli maar wispelturig en kunnen een vorst het ene moment op handen dragen en het volgende moment van hem af willen. Maar wanneer mensen bang zijn voor de vorst zullen ze minder snel geneigd zijn om tegen hem in opstand te komen. Een vorst kan daarom beter af en toe wreed zijn, of wreed schijnen, dan te proberen geliefd te zijn onder zijn volk.

Geïnspireerd door Niccolò Machiavelli

Relevante berichten

hypocrisie hypocriet masker
hypocrisie hypocriet masker
Voor leden

Wij zijn allemaal geboren hypocrieten

Hypocrisie heeft een slechte naam, maar zonder een bepaalde dosis hypocrisie kunnen we niet leven. We liegen en veinzen de hele dag door, maar wanneer wordt het te veel?

Lees meer
Postuum interview Niccolò Machiavelli: ‘Xi Jinping is de nieuwe wereldprins’
Postuum interview Niccolò Machiavelli: ‘Xi Jinping is de nieuwe wereldprins’
Leiderschap
Voor leden

Postuum interview Niccolò Machiavelli: ‘Xi Jinping is de nieuwe wereldprins’

Niccolò Machiavelli (1469-1529) vindt China’s president Xi Jinping de meest machiavellistische leider, omdat hij meedogenloos kan zijn: ‘Een man die altijd goed wil zijn, gaat noodzakelijk te gronde te midden van zovelen die niet goed zijn.’ Illustratie: Pascal Tieman Machiavelli, waarom vindt u Xi Jinping… Read More

Lees meer
Leiderschap

De machiavellistische meetlat: ‘Merkiavelli’

‘Echte politieke macht is onzichtbaar’, is een van de belangrijkste politieke lessen van filosoof Niccolò Machiavelli. FM-redacteur Leon Heuts legt in deze nieuwe reeks hedendaagse politieke leiders langs de machiavellistische meetlat. In dit eerste deel: ‘Merkiavelli’. Hoe blijft bondskanselier Angela Merkel zo machtig in Duitsland? Volgens een recente peiling van… Read More

Lees meer
Quentin Skinner: ‘We hebben onze vrijheid ingeleverd’
Quentin Skinner: ‘We hebben onze vrijheid ingeleverd’
Voor leden

Quentin Skinner: ‘We hebben onze vrijheid ingeleverd’

Echte vrijheid betekent volgens de Britse filosoof Quentin Skinner dat je nooit bent overgeleverd aan de wil van een ander. Volgens hem zijn we dat inzicht uit het republikanisme vergeten. In antieke toneelstukken speelden de acteurs soms slaven die meenden dat ze vrij waren. De toeschouwers lachten daar hard… Read More

Lees meer