Artikelen geschreven door Hans Achterhuis
Hans Achterhuis: ‘Vrijheid’ van Annelien de Dijn is vlees noch vis
In haar veelgeprezen boek Vrijheid onderzoekt historicus Annelien de Dijn de geschiedenis van ons vrijheidsbegrip. Volgens filosoof Hans Achterhuis bestaat het boek uit slechte filosofie en oppervlakkige geschiedenis.
Hans Achterhuis over Ivan Illich
Filosoof Ivan Illich stelde de toenemende sociale ongelijkheid tegenover de vaak draaglijke verschillen tussen mensen, daarmee tegen de haren van vooruitgangsgelovigen instrijkend. Log in of word lid van filosofie.nl om het volledige college (38 minuten) te beluisteren. Ivan Illich voorzag een toenemende sociale ongelijkheid. Deze moderne, pijnlijke ongelijkheid… Read More
Hans Achterhuis: Ploeteren
In 1930, midden in de toenmalige crisis, schreef John Maynard Keynes, die door velen als de grootste econoom van de vorige eeuw wordt beschouwd, een beroemde boodschap voor zijn kleinkinderen. Daarin keek hij vooruit naar een toekomst waarin zij bevrijd zouden zijn uit de economische ratrace. Er zou voor hen… Read More
Op zoek naar de macht
Macht bevindt zich niet alleen bij leidinggevenden en politici, maar overal. We zijn allemaal onderdeel van machtsrelaties, tussen docent en student, arts en patiënt, vader en zoon. ‘De wereld werd opeens zowel minder onschuldig als meer begrijpelijk’, vertelt Hans Achterhuis over zijn eerste kennismaking met de Franse filosoof Michel Foucault. Read More
Heideggers getalenteerde studente
Zelfs als Hannah Arendt een bekend filosofe is geworden, zal Heidegger haar blijven zien als een studente. Waar in hun eerste brieven alles draait om hun liefde, overheerst later de afstandelijkheid. ‘Dé grote filosofische liefdesaffaire van de twintigste eeuw’, zo wordt de relatie tussen Martin Heidegger en Hannah Arendt… Read More
Bergson over innerlijke tijd
Scheppingskracht en openheid zijn typerend voor de tijd die wij innerlijk ervaren. Het blijft een waagstuk om een beroemd hedendaags denker te verzoeken een inleidende tekst over een befaamd filosoof te schrijven. De Past Masters-reeks van Oxford University Press is gebaseerd op dat uitgangspunt. De gedurfde vraag pakt… Read More
De filosoof en de aap
De menselijke moraal vindt haar oorsprong in het dierenrijk. Dat uitgangspunt maakte Frans de Waal tot een van de honderd invloedrijkste personen van deze tijd. Als hij zich echter gaat wijden aan filosofische bespiegelingen, zo blijkt in zijn nieuwste boek, blijft hij oppervlakkig en maakt hij fouten. Read More
De geboorte van de grote Leviathan
‘Het menselijk bestaan’, schrijft Thomas Hobbes, is ‘eenzaam, armoedig, afstotelijk, beestachtig en kort.’ Althans, zonder het geweldsmonopolie van de staat om de menselijke ‘twist, vijandschap en oorlog’ te beteugelen. Hobbes’ analyse, zo blijkt, heeft een nieuwe actualiteit gekregen in onze tijd van ‘mislukte staten’ en terrorisme. ‘Onder Saddam waren we… Read More
En Leibniz zag dat God goed was
In de achttiende eeuw maakte Voltaire zijn medefilosoof Leibniz belachelijk omdat die meende dat we in de best mogelijke wereld leven. Nu laat Steven Nadler zien dat Leibniz op zijn manier gelijk had. ‘Bij God op tafel kijken’ – dit schitterende beeld uit een gedicht van Gerrit Achterberg geeft… Read More