Quote
“Er is maar één ernstig filosofisch probleem: de zelfmoord. Oordelen of het leven wel of niet de moeite waard is geleefd te worden, is antwoord geven op de fundamentele vraag van de filosofie.”
“Voorheen was het de vraag of het leven zin moest hebben om geleefd te worden. Nu wordt het duidelijk dat, in tegendeel, het des te beter geleefd wordt wanneer het leven géén zin heeft.”
Albert Camus is de filosoof van het absurde. In De mythe van Sisyphus omschrijft hij het als ‘de eerste van mijn waarheden’. Maar niets is op zichzelf absurd. Het is de confrontatie tussen de rationele mens en de onzinnige stilte van de wereld die het absurde voortbrengt. Volgens Camus heeft het leven van zichzelf geen zin. Daarom botst de mens, die eenheid en helderheid zoekt in de wereld, op de muren van het absurde. De wereld zwijgt hem toe. De mens is vanwege zijn redelijkheid geen onderdeel van de wereld, zoals een boom of een kat dat wel is, maar staat er tegen over. Tegelijkertijd vormt juist het absurde de verbinding tussen de mens en de wereld, waardoor de tweedeling in een bijzondere driedeling verandert. Is het mogelijk voor de mens om in die absurde wereld een wijs en zelfs gelukkig leven te leiden?
Even tussendoor… Meer lezen over Camus en andere grote denkers? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief
Meld u aan voor onze nieuwsbrief
Camus verwerpt de oplossingen van talloze existentialistische denkers voor deze benarde situatie en zegt dat ze het onredelijke vergoddelijken. Voor hem komt het aan op verzet, vrijheid en passie. ‘Het absurde vereist dat men er niet mee instemt.’ De mens moet in opstand komen tegen zijn hopeloze omstandigheid, want uit de hoop komt al het menselijke ongeluk voort. Het is daarom beter om niet te hopen.
Door niet te hopen onderscheidt de absurde mens zich van de suïcidale mens. Zowel zelfmoord als hoop zijn slechts pogingen om aan het absurde te ontsnappen. Het is vluchtgedrag en Camus wil juist dat we tegen het absurde in opstand komen, in plaats van het te ontwijken.
Ten tijde van L’homme révolté brak Camus volledig met het existentialisme en stelde hij dat de mens een vaststaande natuur bezit. Zijn humanistische en liberale atheïsme blijft echter overeind en hij blijft pleiten voor solidariteit en gemeenschapszin.
Relevante berichten
Albert Camus: Leven en sterven als een absurde held
De Franse denker en Nobelprijswinnaar Albert Camus vond het leven zinloos en absurd. En juist daarom moet het vol overgave geleefd worden.
Verplaats je rotsblok met plezier
Volgens Albert Camus lijken wij allemaal op de absurde held Sisyphus, die veroordeeld was tot zinloze arbeid.
Schone kunsten zijn sterker dan vuile handen
Hans Achterhuis was zo gegrepen door het revolutionaire engagement van Sartre dat hij de beeldende revolte van Albert Camus onderschatte.
Alleen maar helden
Frank Meester was op zijn achttiende onder de indruk van het filosofisch epos De pest van Albert Camus. Nu leest hij het anders.
