04-2006
Bernard Mandeville en de mythe van de calculerende burger
De Nederlandse filosoof Bernard Mandeville schreef begin achttiende eeuw een gedicht waarin hij het eigenbelang bezingt.
Huilen om kunst, en om jezelf
De perfecte schoonheid van een kunstwerk kan ons laten huilen, omdat kunst ons, volgens Plotinus, confronteert met de imperfectie en lelijkheid van ons eigen bestaan. John Armstrong is een jonge geleerde met een vlotte pen, die net als zijn collega Alain de Botton de meest pakkende denkbeelden… Read More
Averroes, vader van de Verlichting in Oost én West
‘Alles in de Koran is onomstotelijk waar, en waarheid kan niet in strijd zijn met waarheid’. Over Averroes en de islamitische Verlichting.
Rembrandt, meester van het leven
Rembrandts zelfportretten zijn weerbarstig, als het leven zelf. Ze getuigen van een leven dat zich maar met moeite liet samenvatten in een vorm. Dankzij zijn bijzondere, losse techniek wist Rembrandt het leven weer te geven zonder het te temmen. Rembrandt lijkt wel te vervagen of zelfs op te lossen… Read More
Leeslint: één taal, één volk
In het openbaar spreken wij Nederlands, stelt de Rotterdamcode. Want één gedeelde taal is handig voor de onderlinge omgang en communicatie, zo heet het officieel. Maar is dit pragmatische argument wel de werkelijke reden om de Nederlandse taal tot de enige geaccepteerde omgangstaal te maken? Begin dit jaar presenteerde het… Read More
Raymond Corbey: ‘Ik wil niet de mens omlaag halen maar dieren omhoog’
De grens tussen mens en dier is niet scherp te trekken. Maar anderhalve eeuw na Darwin kunnen we dat nog steeds moeilijk accepteren.
Het goede, ware & schone: Hanif Kureishi
Hanif Kureishi schreef een roman over de worsteling met zijn vader. Een kind, beseft hij, kan nooit voldoen aan de wensen van zijn vader. Maar in opstand komen tegen zijn vader is al even onmogelijk. Hanif Kureishi komt aanlopen op sneakers, in spijkerbroek, met een fles water… Read More
Stadsberichten: een argeloos weggeworpen liefkozing
In het pittoreske stadshart van Mechelen legt een jong stelletje een zoen vast met een digitale camera. Ze bekijken het beeld, lachen, en wissen het. Foto's zijn geen pogingen meer om het heden voor eeuwig te vangen, maar 'momenten' op een schermpje, die argeloos worden weggeworpen. Wat betekent dat… Read More
Milosevic is dood – maar zijn geest waart nog rond
We zijn geneigd het Servische nationalisme te zien als de waan van een volk dat zich uitverkoren acht. Maar dit nationalisme heeft andere oorzaken: de paranoïde reactie op een uiteenvallende maatschappij. De Europese Unie moet helpen de paranoia te genezen, anders zal de geest van Milosevic nooit worden bezworen. Read More
Jos de Mul: ‘Iedere cultuur wil het noodlot temmen’
We lijden aan een ‘schizofreen wereldbeeld’, stelt Jos de Mul. Aan de ene kant gaan we ervan uit dat we volledig bepaald zijn door evolutie, biologie en genen, en anderzijds verdedigen we net zo fanatiek de vrijheid en autonomie van de mens. Het noodlottige is, dat we het allebei… Read More
We leven in één grote verwenningsruimte
Sloterdijks nieuwste boek evoceert ons leven in ons 'comfortsysteem', waarin ' zowat alles geregeld en gekozen kan worden, als betrof het de temperatuur van de centrale verwarming'. Met de Nederlandse vertaling van Im Weltinnenraum des Kapitals is de appendix bij Peter Sloterdijks indrukwekkende Sferen-trilogie nu ook voor… Read More
‘Zijn er niet tóch grenzen van de moraal?’
B. ‘leunt achterover, in welbehagen en met een knipoog. En laat het aan mij over om uit te zoeken hoe het zit met dat plichtsgevoel.’ Edith Brugmans schreef een essay over plicht, moraal en de grenzen van de moraal. Een brief, zo schrijft Edith Brugmans in haar essay Moreel… Read More
De literaire zone: William Blake
In The Marriage of Heaven and Hell van William Blake daalt de protagonist af in de hel. Kunnen we Blake volgen in deze viering van het kwaad? ‘Ik zeg je, geen deugd kan bestaan zonder deze tien geboden te breken’, zegt de duivel tegen een engel in een dialoog… Read More
Uw dagelijkse portie filosofie
Elke dag de beste verhalen over filosofie. Word abonnee en krijg onbeperkt toegang tot alle artikelen van Filosofie Magazine.