Quote
“We werken niet langer met directe, maar met indirecte autoriteit die gevangen is in ironie en grappen”
Slavoj Zizek gebruikt de psychoanalyse van Jacques Lacan om politiek en cultuur uit te leggen en te bekritiseren. Gekte en chaos spelen volgens hem een belangrijke rol in het intellectuele leven. Rationaliteit en beschaving zijn alleen mogelijk als verzet tegen de gekte en chaos. Om die reden pleit hij voor een vergroten van chaos en conflicten. Het verzet tegen conflicten zal de samenleving sterker maken. Verzet betekent in dit geval niet dat de chaos bruut moet worden onderdrukt (zoals mensen als Hitler en Stalin probeerden), maar dat deze chaos doorleefd moet worden. Zoals een psychisch verwarde persoon zijn trauma moet doorleven om deze te verwerken, zo zou ook een samenleving het conflict moeten opzoeken om het uit de weg te ruimen.
Gekte en chaos
Zizek behandelt klassieke denkers als Descartes en Hume, maar combineert dat met observaties over nieuwe media en nieuwe culturele uitingen. Zo schrijft hij over het gebruik van fascistische tekens door de Sloveense band Laibach. Ook hier wijst hij weer op de rol van gekte en chaos. Ze moeten doorleefd worden, en dat kan niet alleen op een zuiver rationele manier: ‘Het probleem met verschijnselen als nationalisme en racisme is dat je ze wel rationeel kunt analyseren en weerleggen, maar dat ze niettemin operationeel blijven.’
Meer lezen over Slavoj Zizek en andere hedendaagse denkers? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:
