Hoe verandert de coronapandemie de wereld en Europa? Filosoof Slavoj Žižek en politicoloog Ivan Krastev zoeken, midden in de crisis, naar antwoorden.

Overal klonk spot toen hij aan het begin van de coronacrisis ‘een nieuwe vorm van communisme’ voorspelde, schrijft de Sloveense filosoof Slavoj Žižek in Pandemie: hoe corona de wereld verandert. In het boek haalt hij zijn gelijk, verwijzend naar maatregelen van overheden wereldwijd: tijdelijke nationalisaties (van bijvoorbeeld de spoorwegen in Engeland), vormen van basisinkomens, Donald Trump die bedrijven dwingt te produceren wat nodig is om de pandemie te bestrijden.

De natiestaat nam de regie terug. Een soort ‘oorlogscommunisme’, schrijft Žižek, door de omstandigheden afgedwongen. Maar toch. De epidemie toont de grenzen van globalisering en het geloof in de vrije markt. Tegelijk legt ze de zwakte van nationalistisch populisme bloot, stelt hij: we beseffen dat we solidair moeten zijn. Er zal ‘effectieve internationale samenwerking moeten worden georganiseerd om producten en middelen te delen’.