De laatste vijf kanshebbers voor de Socratesbeker 2024 zijn bekend. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan de auteur van het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende Nederlandstalige filosofieboek dat het jaar ervoor is verschenen.
Dit zijn de vijf boeken die kans maken:
Martha Claeys – Trots
Trots lijkt iets voor mensen met grote ego’s, voor machtige mannen die denken dat ze overal mee weg komen. Maar de emotie kan ook een krachtig instrument zijn voor protest en emancipatie, ontdekte filosoof Martha Claeys. In haar boek onderzoekt ze de verschillende gezichten van trots. Zo kan iemand tegelijkertijd een teveel en een gebrek aan trots hebben.
Lees hier ons interview met Claeys: ‘Trots is een emotie met een januskop’
Maxim Februari – Doe zelf normaal
Technologische ontwikkelingen zetten de rechtsstaat en democratie onder druk, schrijft filosoof en jurist Maxim Februari. Bovendien maken grote problemen als klimaatverandering, pandemieën en terrorisme het verleidelijk voor overheden om recht en democratie steeds meer te passeren. In een prikkelend essay vraagt Februari zich af: kunnen we straks nog zelf beslissen wat goed voor ons is?
Lees hier een fragment van Doe zelf normaal: De dwang neemt de plaats in van het recht
Ingrid Robeyns – Limitarisme
Plato beargumenteerde in de Griekse Oudheid dat de rijkste burgers niet meer dan drie à vier keer zoveel als de armste burgers zouden mogen bezitten. Tegenwoordig leven we in een tijd van superrijken. Neem Elon Musk: zijn levenslange uurloon is 1.871.794 dollar. In Limitarisme rekent hoogleraar ethiek Ingrid Robeyns af met argumenten die zoveel vermogen rechtvaardigen en betoogt ze dat er niet alleen een armoede- maar ook een rijkdomsgrens moet zijn.
Lees hier onze recensie: Rijk, rijker, té rijk
Jenny Slatman – Nieuwe lichamelijkheid
Filosoof Jenny Slatman onderzoekt de betekenis van het lichaam in de gezondheidszorg. In dit boek pleit ze ervoor om de daarin heersende ideeën over het lichaam – ingegeven door Descartes – los te laten. We moeten het lichaam niet als object zien, maar als verbonden met de wereld en met andere lichamen. Slatman bespreekt onder meer Gilles Deleuze en Félix Guattari, die het lichaam zagen als iets wat voortdurend in verandering en vol verlangen is.
Lees hier onze recensie: Geen lichaam zonder wereld
Stephane Symons – Schoonheid
De spiegel is ons lief en we vergapen ons aan knappe anderen. Toch waarderen we schoonheid tegenwoordig minder dan voorheen, stelt Stéphane Symons, professor esthetica en cultuurfilosofie aan de KU Leuven. In hedendaagse kunst speelt schoonheid een ondergeschikte rol. Bovendien dreigen concepten als ‘het sublieme’, ‘het lelijke’ en ‘het reële’ het begrip ‘schoonheid’ van de troon te stoten.
Lees hier ons interview met Symons: ‘Schoonheid moet je aan den lijve ondervinden’
Prijsuitreiking
De prijsuitreiking van de Socratesbeker vindt plaats op woensdag 10 april om 19:00 uur in Spui25 in Amsterdam en wordt live uitgezonden in het radioprogramma Kunststof op NPO Radio 1.
Even tussendoor… Meer lezen over het beste uit de filosofie? Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief:
Meld u aan voor onze nieuwsbrief
De jury bestaat dit jaar uit Bert Bultinck (hoofdredacteur Knack), Alexandra van Ditmars (redacteur Filosofie Magazine), Laura Molenaar (freelance journalist voor onder andere dagblad Trouw), Khadija al Mourabit (bestuurslid bij SWIP-NL en jurylid van de Hypatia-prijs) en Pieter Pekelharing (juryvoorzitter en docent filosofie aan de Universiteit van Amsterdam).
Vorig jaar won filosoof en hispanist Peter Venmans de Socratesbeker met zijn essay Gastvrijheid.