Artikelen geschreven door Ilana Buijssen
Rekenen met gedachten
Han van Ruler had wel even nodig om het complexe wiskundige proefschrift van de filosoof Gottfried Wilhelm Leibniz te vertalen. Maar het resultaat is een uitzonderlijk boek waaruit blijkt dat verlichtingsdenker Leibniz zijn tijd ver vooruit was. ‘Er zijn duidelijke parallellen tussen Leibniz’ combinatoriek en het ontwerp van onze moderne… Read More
Weekendlijstje: 5 filosofieboeken over racisme
In Duitsland raakte onlangs een filosoof in opspraak: Immanuel Kant. Bij dit boegbeeld van de Verlichting werden vraagtekens geplaatst: was Kant een racist? Kant-kenner Pauline Kleingeld stelde in NRC (24 juni 2020) dat ze blij is met het publieke debat en roept op tot meer lezen: ‘Bij heel veel filosofen… Read More
‘De eerste Chinese feministen waren mannen’
Filosoof Martine Berenpas verdiept zich in de geschiedenis van het Chinees feminisme. Ze wijst op grote verschillen met het Westen: ‘Het westerse feministische ideaal van de individuele rechten botst met het relationele beeld van het individu in China.’ Als je het hebt over Chinees feminisme, wekt dat de indruk… Read More
Weekendlijstje: 5 filosofische podcasts
Filosofen vind je niet langer alleen terug in boeken, maar ook in podcasts. ‘Netflix voor de oren’ zo noemde filosoof Stine Jensen de podcast onlangs in haar column. Met deze vijf filosofische podcasts kom je al luisterend het weekend door.
De levenskunst van de vagebond
Met Handboek voor de vagebond spoort cultuurhistoricus Léon Hanssen ons allen aan meer als een vagebond te leven. Maar hoe doe je dat? ‘Geef je over aan ontregeling.’ In Handboek voor de vagebond ontrafelt de cultuurhistoricus Leon Hanssen aan de hand van filosofen en andere dwarsdenkers de manier van denken… Read More
Weekendlijstje: Het liefdesleven van filosofen
Bij een filosoof stellen we ons algauw een teruggetrokken figuur voor die alles in dienst stelt van de intellectuele aspiraties. Liefde past niet in dat plaatje. Toch zijn er heel wat filosofen die er een turbulent liefdesleven op nahielden. Dit weekend zetten we vijf liefdesverhalen van filosofen op een rijtje. Read More
Weekendlijstje: 5 filosofen over wetenschap
‘Filosofen hebben de moderne ontwikkelingen in natuurkunde en biologie niet kunnen bijhouden’, meende de vooraanstaande natuurkundige Steven Hawking (1942-2018). Daarom is filosofie volgens hem irrelevant geworden. Toch zijn er voorbeelden die laten zien dat filosofen wél belangrijke bijdragen leveren aan de wetenschap. We zetten dit weekend vijf filosofische inzichten over… Read More
Voertuigen van de geest
Mobiliteit in de geschiedenis van filosofie. Van mond tot mond De taal. Via woorden kunnen we gedachten uit ons hoofd in een ander hoofd krijgen. Maar de taal kan niet alles vervoeren. We kunnen niet over alles zinvol spreken, meende Ludwig Wittgenstein (1889-1951). ‘De grenzen van mijn taal zijn de… Read More
Weekendlijstje: 5 dialogen van Plato
Plato’s belang voor de filosofie kan moeilijk worden overschat. Van ethiek tot metafysica, van kenleer tot politieke filosofie: in Plato’s dialogen komt een breed scala aan belangrijke filosofische vragen aan bod waarmee hij filosofen na hem inspireerde. We zetten vijf dialogen van de Griekse denker op een rijtje. Protagoras… Read More
Bert Keizer teleurgesteld over euthanasie-uitspraak Hoge Raad
Mag een arts euthanasie toepassen bij vergevorderde dementie? Ja, oordeelde de Hoge Raad deze week. Specialist ouderengeneeskunde en filosoof Bert Keizer is teleurgesteld over deze uitspraak. ‘Euthanasie is altijd lastig, maar euthanasie bij wilsonbekwamen is het lastigst.’ Wat vindt u van de uitspraak van de Hoge Raad? ‘Ik ben teleurgesteld. Read More
Fladderend, terloops of bewust
Focus! Maar hoe? De ene aandacht is de andere niet. Zes geconcentreerde perspectieven uit de filosofie. Aandachtig dromen Locke’s gedachtestroom Zoals er verschillende manieren van zwemmen zijn, zo zijn er ook manieren van denken. Ook al noemen we borstcrawl en vlinderslag allebei zwemmen, het effect is telkens anders. De Engelse… Read More
Geef Noordzeebewoners een politieke stem
Dieren, planten, microben en andere niet-mensen verdienen een stem in de politiek, betoogt de Franse filosoof en socioloog Bruno Latour (1949). Maar hoe kunnen we zulke wezens representeren binnen een democratie? De Bruno Latour-ontwerpwedstrijd Welkom in het Parlement van de Dingen roept studenten op om over deze vraag na te… Read More