Artikelen geschreven door Rein Gerritsen
Philip Zimbardo: ‘Een held worden, kun je leren’
Philip Zimbardo werd wereldberoemd met zijn Stanford-gevangenisexperiment, waaruit bleek dat mensen door groepsdruk tot het ergste in staat zijn. Tegenwoordig laat de inmiddels 83-jarige hoogleraar zien hoe we die druk kunnen weerstaan. Vrijdagvond 1 april 2016, 19.30 uur. Het gebouw ‘De Vereniging’ in Nijmegen stroomt vol. Veertienhonderd bezoekers drommen… Read More
Filosoof in de rechtszaal
Wetenschapsfilosoof Ton Derksen speelde een grote rol in de vrijlating van Lucia de Berk. Zal zijn nieuwe boek over de zaak Baybasin even invloedrijk zijn? Zo ongeveer het hele Nederlandse politiekorps haalde opgelucht adem. Eindelijk hadden ze er dan eentje te pakken, een levensgrote heroïnehandelaar, de Koerd Hüseyin Baybasin,… Read More
De onsterfelijke Mill
‘No one can be a great thinker who does not recognise, that as a thinker it is his first duty to follow his intellect to whatever conclusions it may lead. Truth gains more even by the errors of one who, with due study and preparation, thinks for himself, than by… Read More
Het sentiment van James’ en Wittgensteins rationaliteit
‘Ich will also etwas sagen, was wie Pragmatismus klingt. Mir kommt hier eine Art Weltanschauung in die Quere.’ ~ Ludwig Wittgenstein, Über Gewißheit, 422. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag… Read More
Ten geleide: William James
‘Heel vaak grijp ik terug op het werk van William James en vraag ik mij af hoe hij over een probleem waarmee ikzelf worstel gedacht zou hebben.’ -Douwe Draaisma Ongetwijfeld mogen we de Iers-Amerikaanse filosoof en psycholoog William James (1842-1910) een veelzijdig denker noemen. Wetenschappelijke disciplines zoals de… Read More
De weerstand van de feiten
De aandacht van William James waaierde uit van psychologie naar religie, van natuurwetenschap naar eekhoorntjes. Daarbij viel de aartsvader van het pragmatisme steeds terug op één uitgangspunt: ‘Als een begrip zich niet in de praktijk kan bewijzen, doen we er goed aan het uit ons wijsgerig vocabulaire te schrappen.’… Read More
De overwinning van de zwakken
Hij voerde een eenzame strijd tegen het determinisme en kreeg alle darwinisten over hem heen. Maar hij hield vol: “Wat we ook doen als mensen, waar we ook terechtkomen, het resultaat is altijd radicaal contigent.” Zondag 12 mei overleed de beroemde Harvard-paleontoloog Stephen Jay Gould. Read More
Een verbluffende naïviteit
De rol van getuige-deskundigen is na enkele spraakmakende rechtszaken – zoals de Schiedammer parkmoord – danig onder druk komen te staan. Eén van de redenen waarom het soms wel mis moet gaan, is dat er in het strafrecht een naïeve en niet vol te houden scheiding tussen feit en… Read More
Een held durft zelf te denken
Helden, zegt psycholoog Philip Zimbardo, zijn geen halfgoden. De echte held weet zich te verzetten tegen ongewenste beïnvloeding door anderen. ‘Durf zelf te denken en zet je heroïsche verbeeldingskracht aan het werk.’ Stel, een man loopt met zijn hond in het park. Een vrouw ziet dat hij zijn hond… Read More
Waarom werd Nietzsche krankzinnig?
De een wijt Nietzsches krankzinnigheid aan zijn radicale filosofie, de ander meent dat die het gevolg was van syfilis. Julian Young dook in de archieven om de ware toedracht te achterhalen. Op het moment dat ‘Peter Gast’ – een pseudoniem van Heinrich Köselitz – het ultieme vriendengebaar wilde maken door… Read More
Eindelijk verlost van die slechte gewoonten
Goede gewoonten ontstaan door doen, door veel doen, zo vond de honderd jaar geleden overleden Amerikaanse filosoof William James. Alleen door oefening bouw je een karakter en krijgt je leven zin. In het televisieprogramma Over de kook met chef-kok Robert Kranenborg strijden vijf deelnemers om als beste uit de… Read More
Pleidooi voor Lucia de B.
Lucia de B. zit ten onrechte gevangen, betoogt wetenschapsfilosoof Ton Derksen. Zorgvuldig ontleedt hij de rechtzaak tegen de verpleegster die haar patiënten gedood zou hebben. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Filosofie.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij… Read More