Maand van de Filosofie 2025 | Mij een zorg

Elk jaar in april vindt de Maand van de Filosofie plaats. In heel Nederland en Vlaanderen worden dan een maand lang lezingen, debatten en festivals georganiseerd rondom een filosofisch thema. Ook verschijnt er een essay en een kinderboek van de Maand van de Filosofie. Tijdens de maand wordt tevens de Socratesbeker voor het meest prikkelende filosofieboek van het afgelopen jaar uitgereikt, en eens in de twee jaar wordt er een filosoof tot Denker der Nederlanden uitgeroepen. Lees hieronder meer over het thema, de publicaties en de activiteiten van dit jaar.

In 2025 staat de Maand van de Filosofie in het teken van zorg. Een kind de fles geven, het gras maaien of een ziekenbezoek noemen we allemaal ‘zorgen’. Maar wat is zorgen eigenlijk? Je kunt zorgen hebben en iemand verzorgen, maar kunnen we ook zonder zorgen? Een maand lang laten denkers in heel het land hun licht schijnen over medelijden, zorg en zorgeloosheid.

Elk jaar schrijft een vermaarde Nederlandse of Vlaamse denker een essay dat aansluit bij het thema. Dit jaar is dat schrijver Tommy Wieringa met het essay Optimisme zonder hoop. Hoe gelukkig te zijn in een ongelukkige wereld. Wieringa probeert hierin antwoord te geven op de vraag hoe we overtuigd kunnen blijven om het goede te doen in een wereld die steeds minder bewoonbaar wordt. Het essay is vanaf 25 maart 2025 exclusief verkrijgbaar in de boekhandels.

Naast een Essay van de Maand van de Filosofie verschijnt ook een kinderboek voor de Maand van de Filosofie. In 2025 wordt het kinderboek voor de Maand van de Filosofie, getiteld Vuile handen, geschreven door Marco Kunst (1966). Kunst studeerde filosofie in Utrecht en schreef daarna meer dan dertig jeugd- en kinderboeken, zoals Vlieg! (2013), Patroon (2022) en Het touw en de waarheid (2023). Het kinderboek verschijnt op 13 maart 2025.

De Socratesbeker is de prijs voor het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende filosofieboek dat het afgelopen jaar is geschreven. Traditiegetrouw wordt de beker tijdens de Maand van de Filosofie in april uitgereikt.

In 2025 gaat de Socratesbeker naar In onze tijd. Leven in het Calamiteitperk van cabaretier en filosoof Tim Fransen. In zijn boek roept Fransen op tot een groter moreel besef; we moeten af van het idee dat vooruitgang en egoïstisch handelen probleemloos samen kunnen gaan. De boeken die verder waren genomineerd zijn Blinde vlekken van Lieke Asma, Toeval van Jeroen Hopster, Hoe we uit het dorp vertrokken van Wouter Mensink en Filosofie van de kroeg van Hans Schnitzler.

Lees hier alles over de Socratesbeker 2025.

Verschillende Nederlandse steden hebben in april een Nacht van de Filosofie waar je zelf kunt filosoferen en geïnspireerd kan worden door nationaal en internationaal bekende filosofische sprekers. Tijdens de Maand van de Filosofie 2025 zijn er onder meer optredens van Tommy Wieringa over optimisme in hopeloze tijden, Hanna Vandenbussche over de filosofische rebel Blaise Pascal en Rob Compaijen over afgunst.

Voor de Nacht van de Filosofie kun je in 2025 terecht in:

Bekijk de agenda op de website van de Maand van de Filosofie voor alle activiteiten deze maand.

Eens in de twee jaar wordt er tijdens de Maand van de Filosofie een nieuwe Denker der Nederlanden (voorheen: Denker des Vaderlands) ingehuldigd. De Denker der Nederlanden is een eretitel voor een gerenommeerde Nederlandse denker die twee jaar lang de discipline van de filosofie mag vertegenwoordigen in het publieke debat. De Denker kiest bij het aantreden altijd een thema dat hij, zij of hen die periode wil uitdragen. Voor Hans Achterhuis (2011-2013) was dat bijvoorbeeld ‘tegendenken’, Daan Roovers (2019-2021) sprak liever over ‘publiek denken’.

Vanaf 2025 zal de Vlaamse schrijver David Van Reybrouck twee jaar lang de titel ‘Denker der Nederlanden’ dragen. Het thema dat hij wil uitdragen is ‘verdenken’. Van Reybrouck: ‘Verdenken verwijst naar een soort achterdocht, wat eigenlijk de basis is van elke filosofische houding. Durven kritiek hebben, durven twijfelen, ook aan jezelf – je standpunt bijstellen is geen teken van zwakte, maar van kracht. En je kunt de term ook anders uitspreken: vérdenken, ver denken. Onze aandacht wordt in het heden gezogen, maar ik vind het ook van belang om vanuit het verre verleden naar de verre toekomst te kijken.’

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief voor al het nieuws rondom de Maand van de Filosofie en de Denker der Nederlanden: