Artikelen geschreven door Jolanda Breur
Heidegger jaagt op de structuren van zijn en tijd
De invloedrijke en omstreden filosoof Martin Heidegger was in de ban van ervaring. Hoe bouw je een filosofie over iets ongrijpbaars? Nog eenmaal doet het volle lichaamsgewicht van de kosterszoon de klok beieren. Hij glimacht naar zijn vriend Karl, toekomstig burgemeester van de stad, die aandachtig toekijkt. Dan laat… Read More
‘We zijn verantwoordelijk voor de erfenis die we met ons meedragen’
Ben je als samenleving schuldig aan de wandaden van je voorouders? Nee, zegt politiek filosoof Avishai Margalit. ‘Maar je bent er wel verantwoordelijk voor.’ Kan een hele samenleving schuldig zijn? Ja, zegt politiek filosoof Avishai Margalit. De Israëlische emeritus hoogleraar verwierf wereldwijde bekendheid met De fatsoenlijke samenleving. Aan de… Read More
Arjen Kleinherenbrink: ‘De wereld draait niet om de mens’
Het is tijd voor een nieuwe kijk op de werkelijkheid, stelt filosoof Arjen Kleinherenbrink. Hij geeft alle dingen, waaronder de mens, evenveel recht van spreken. Als de zon ’s ochtends op het platte dak van zijn huis staat en in de bakkerij onder zijn woning de ovens loeien, brandt… Read More
Het neoliberalisme zwaait de scepter
Vijftien denkers winden er geen doekjes om: als de westerse wereld niet wil vervallen in barbarij, zal ze het roer moeten omgooien. Voor het neoliberalisme is geen plaats meer. De verkiezingszege van Donald Trump en de Brexit hebben intellectuelen van diverse pluimage de pen doen oppakken. Is het neoliberalisme… Read More
Onze toekomst in 10 inzichten
Toen bleek dat we slechts een set berekeningen zijn zonder vaste kern, veranderde de wereld. Historicus Yuval Noah Harari schetst met zijn laatste boek Homo Deus een soms onheilspellend toekomstbeeld. Mens Bedrijven en overheden hebben een enorme rekenkracht en een kolossale hoeveelheid data tot hun beschikking. Daardoor… Read More
Liefdesadvies voor de twijfelaar
Stort je in een relatie, een afwijzing is wellicht beter te verteren dan onzekerheid. Redenen om lief te hebben ontplooien zich vaak gaandeweg, zo laten filosofen zien. Je houdt van je geliefde omdat hij of zij mooi, grappig, slim en attent is. Dat klinkt aannemelijk. Maar om die redenen… Read More
Volgens Yuval Harari wordt deze sciencefiction binnenkort werkelijkheid
Toen bleek dat we slechts een set berekeningen zijn zonder vaste kern, veranderde de wereld. Historicus Yuval Noah Harari schetst met zijn laatste boek Homo Deus een soms onheilspellend toekomstbeeld.
Beoefen gelukskunde
Ons verlangen naar geluk wijst kennelijk op een tekort. Volgens antieke denkers was filosofie de weg naar een oplossing. Geldt dat nog steeds? Het scheelde weinig of op het visitekaartje van Hans Thijssen had ‘investment banker’ geprijkt. Maar de Nijmeegse hoogleraar filosofie, toen net terug van Harvard, besloot anders. Read More
Het huwelijk tussen seks en spiritualiteit
Verschillende culturen zagen in seksualiteit een manier om de goddelijke staat te bereiken. In de westerse traditie voerde onthouding de boventoon. Voluptueuze naakte vrouwenlichamen rijgen zich aaneen langs de tempelmuren. Hun wellustige posities ten opzichte van ontblote mannelijke lichamen laten niets te raden over. Hier worden seksuele handelingen verricht. Read More
Aandacht trekt ons de wereld in
In de moderne economie kunnen we onze aandacht niet meer langdurig richten op dat wat we belangrijk vinden, meent de Amerikaanse filosoof Matthew B. Crawford. In zijn strijdbare boek pleit hij voor gemeenschappelijke aandachtsruimtes. Het tafelblad aan de vliegtuigstoel vóór je dat je zojuist naar je toe trok, confronteert… Read More
Ons geheugen is ons de baas
Een neurobioloog en een filosoof onderzochten samen ons brein. Hun conclusie: het geheugen is een stille kracht in de vorming van onze persoonlijkheid. Ons geheugen als feitenarchief, beeldbank of film die zich in doodsnood razendsnel aan ons voorbijtrekt? Met enkel deze etiketten doen we dit prachtige instrument zwaar tekort,… Read More
